وی افزود: تالیفات به نسبت خوبی در حوزه درمان و پیشگیری از اعتیاد در ده سال اخیر شده است که این امر به میزان زیادی قابل تقدیر است. اما علی رغم اینکه مخاطبان این نوع کتاب‌ها فراوان هستند، اما خواهان و خریدار آن نیستند به همین دلیل میزان استقبال در کل پایین است.
نارنجی‌ها خاطرنشان کرد: دو نوع آموزش در این زمینه وجود دارد یکی آموزش‌های مستقیم و دیگری آموزه‌های ضمنی و جانبی. در بحث اعتیاد هرچقدر هم به صورت ضمنی و جانبی به این موضوع پرداخته شود، اثربخشی آموزش‌های مستقیم را ندارد. کتاب‌ها جزو آموزش‌های ضمنی و جانبی است. باید برای فردی که در این راستا آموزش می‌بیند، همزاد پنداری صورت گیرد که معمولا در کتاب‌ها افراد به همزاد پنداری نمی‌رسند.
این پژوهشگر با اشاره به اهمیت موضوع مواد مخدر در کتاب‌ها گفت: خوشبختانه به این موضوع در کتاب‌های داستانی و رمان توجه شده است و نویسندگان به ویژه در سال‌های اخیر نگاه ویژه‌ای به این موضوع داشتند،اما تاثیر چندانی بر مخاطبان نگذاشته است چراکه اغلب افراد به ویژه مصرف‌کنندگان خود را با این جمله دلگرم می‌کنند که:«من با این شخصیت قصه فرق دارم.» بنابراین هیچگاه نمی‌تواند تصور کند که شاید روزی به سرنوشت مشابه شخصیت قصه دچار شود.
مبنای داستان‌ها درباره اعتیاد واقعی است
نارنجی‌ها گفت: در سال‌های اخیر جلسات متعددی با رمان‌نویسان برگزار کردیم و گفت‌وگوهای زیادی شکل گرفته است. در این جلسات نویسندگان توانستند با بیماران گفت‌وگو و با آنها به طور مستقیم ارتباط برقرار کنند. اغلب داستان‌هایی که آنها نوشتند، بر اساس واقعیت‌اند و نمی‌توان گفت که مشتی مبالغه است.
وی تاکید کرد: با همه این فعالیت‌های مثبتی که در سال‌های اخیر انجام شده است باید بگویم جوانی که از نظر روان‌شناسی لذت سالم در زندگی خود ندارد، طبیعی است که با خواندن یک کتاب نگاهش نسبت به موادی که مصرف می‌کند عوض نمی‌شود.
برخی اصلا نمی‌دانند که باید بدانند
نارنجی‌ها شوک دادن به خانواده‌ها را یکی از راه‌های اصلی در آگاهی‌بخشی به آنها دانست و گفت: برای آگاهی پدر و مادرها از محتوای آموزشی در حوزه مواد مخدر باید به آنها شوک داد تا توجهشان به این موضوع جلب شود. واقعیت این است که اغلب پدر و مادرها و خانوده‌هایی که هنوز درگیر اعتیاد و موادمخدر نشده‌اند؛ معتقدند که هیچگاه درگیر این معضل اجتماعی نخواهند شد به همین دلیل پذیرش آموزش‌های پیشگیری از اعتیاد برای آنها دشوار است. اغلب خانواده‌ها و والدین اصلا نمی‌دانند که باید بدانند اعتیاد چیست و یک فرد چگونه درگیر آن می‌شود.
وی گفت: حلقه‌ای باید باشد تا خانواده‌ها را به همزاد پنداری وادار کند که متاسفانه هنوز این حلقه را در جامعه نداریم و آن در کتاب شکل نمی‌گیرد. اگر فردی وارد یک کتابخانه شود اصلا توجهی به کتاب‌های حوزه اعتیاد و مواد مخدر نمی‌کند و به نوعی خواندن این کتاب‌ها را بی احترامی به خود تلقی می‌کند. بنابراین در حوزه جذب افراد به این مسئله با کتاب کاری نمی‌توان کرد مگر آن‌که طی یک برنامه‌ای مدون برای آن تبلیغات داد.
این درمانگر اعتیاد درباره استانداردهای تالیف کتاب در این حوزه گفت: تالیف کتاب در حوزه مواد مخدر استانداردهای خاص خودش را دارد. کتابی که در این حوزه تالیف می‌شود، باید سنجش دقیقی روی اثربخشی آن انجام پذیرد. چنانچه کتابی در حوزه اعتیاد تاثیرگذار نباشد، کتاب‌های دیگر هم با کم توجهی مواجه می‌شوند؛ چراکه در این حوزه صحبت از قلم نویسنده و ناشر نیست و این محتوا و موضوع اصلی کتاب است که اهمیت دارد. اگر فردی با خواندن یک کتاب در زمینه اعتیاد و مواد مخدر متاثر نشود طبیعی است که دیگر تمایلی به خواندن کتاب پیدا نمی‌کند.
به گفته نارنجی‌ها کتاب در حوزه مواد مخدر عنصری است که باید هدفمندتر کاربردی‌تر به آن پرداخت تا محتوا به گونه‌ای ارائه شود که استرس و نگرانی جمعی را دربرنداشته باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که چقدر در اطلاعات کتاب‌ها و محتوای رسانه‌ای از ممیزی‌ها استفاده می‌شود گفت: خوشبختانه هیچ ممیزی در ارائه اطلاعات از اعتیاد و مواد مخدر در حال حاضر وجود ندارد. حتی در ارائه آمارها هم چیزی پشت پرده نیست. اما عدد و آمارها مشکلی از این معضل حل نمی‌کند اما با این شرایط هر آنچه که باید گفته شود در محتوای رسانه‌ای و کتاب‌ها گفته می‌شود.
نارنجی‌ها ادامه داد: در برخی مواقع ممیزی‌هایی اعمال می‌شود که ناشی از نگرش تخصصی پژوهشگران است و با نظر این افراد برخی اطلاعات سانسور می‌شوند. این امر برای درگیر نشدن اذهان عمومی و جلوگیری از سواستفاده‌ها صورت می‌گیرد و کاملا کارشناسی شده و برای جلوگیری از آثار مخرب‌تر اعمال می‌شود.
نظر شما