به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) سعدالله زارعی، کارشناس مسائل بین‌المللی، در ابتدای نشست «بررسی تحولات خاورمیانه» که در غرفه مجمع ناشران انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد، درباره انتخابات اخیر لبنان گفت: این انتخابات و انتخابات عراق از این جهت اهمیت دارد که پس از پایان حاکمیت و بحران امنیتی داعش صورت گرفته است. مشارکت مردم لبنان را دیدیم و مشارکت مردم عراق را هم ان‌شاءالله در هفته آینده خواهیم دید که نشان می‌دهد منطقه در حال بازگشت به روال خودش است.

وی ادامه داد: این اتفاقات منجر به صلح و امنیت برای مردم خواهد شد. قانون 1960 در لبنان این بود که بر اساس وضعیت طایفه‌ها کرسی‌های مجلس توزیع شده بود و کاری به جمعیت هر شهر یا استان نداشتند. 128 کرسی مجلس بین مسیحیان، اهل سنت، شیعیان و ... تقسیم شده بود و مشارکت مردم خیلی تعیین‌کننده نبود. اما قانون انتخابات بر اساس کثرت جمعیت‌ها در مناطق اصلاح شد و این مسئله انتخابات را مردمی‌تر و به واقعیت نظر مردم نزدیک‌تر کرد و جبهه مقاومت در این انتخابات وضعیت بهتری پیدا کرده است.
 
وی افزود: این انتخابات برای مردم عراق نیز که چهار سال بحران امنیتی داعش را تجربه کرده‌اند، موفقیت بزرگی است. این اولین انتخابات بعد از سیطره داعش است. این انتخابات یک علامت است و معیاری را نشان خواهد داد. نشان خواهد داد که مردم عراق همین افرادی هستند که در انتخابات شرکت می‌کنند. رقابت‌های انتخابات عراق درون طایفه‌ای و درون مذهبی است.

به گفته زارعی، غربی‌ها مخصوصاً آمریکا با تبلیغات زیاد سعی دارند خود را مخالف تروریسم نشان دهند. اگر این ادعا واقعیت داشته باشد، با شکست تروریست‌ها آمریکایی‌ها باید خوشحال باشند. علامت این خوشحالی این است که اقدامات نظامی را کنار بگذارند و به روند سیاسی کمک کنند. اما بالعکس اقدامات نظامی آن‌ها افزایش پیدا کرد و می‌خواهند همان شرایط قبلی بازگردد. این اقدامات آمریکا از سوی ملت‌ها و دولت‌های منطقه مورد استقبال قرار نخواهد گرفت.

وی در پایان سخنانش عنوان کرد: در بحث گفت‌وگو و مذاکره که مطرح شده نیز باید دید اساساً دولت‌های دیگر تمایل به مذاکره دارند؟ مثلاً عربستان سعودی خود را در تقابل با ما می‌بیند و صراحتاً می‌گوید مسئله اول ما ایران است. پس طبیعی است که مذاکره با این‌ها ما را به نتیجه نخواهد رساند. برای گفت‌وگو باید منتظر دیدن علایم آن باشیم که در حال حاضر نه تنها این علایم را نمی‌بینیم، بلکه سیاست‌های حذف ایران را مشاهده می‌کنیم.
 
شعیب بهمن، نویسنده کتاب «فرصت بحران»، نیز در ادامه نشست با بیان اینکه در سال گذشته حدود 34 عنوان کتاب در موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور منتشر کرده‌ایم عنوان کرد: این کتاب‌ها سه ویژگی کلی دارند: مبتنی بر مطالعات بومی بوده‌اند. پژوهش‌محور هستند و با تحولات منطقه همگام بوده‌اند. علت زیاد به گوش رسیدن نام ایران در منطقه در شرایط فعلی این است که اهداف اصلی بحران‌های سال‌های اخیر منطقه،ایران بوده است.

وی با اشاره به اینکه این بحران‌ها در اصل سه هدف عمده را دنبال می‌کردند، افزود: آمریکا با ایجاد بحران در مرزهای شرقی و غربی ایران، تلاش برای محاصره ایران و حضور در اطراف ایران را داشت. این بحران‌ها برای تضعیف قدرت منطقه‌ای ایران و قطع بازوهای ایران بودند. تضعیف محور مقاومت در این کشورها هدف دیگر این بحران‌ها بوده است.

به گفته بهمن، ایران برای حفظ امنیت ملی خود ناگزیر بوده که در این بحران‌ها حضور داشته باشد و آن‌ها را مدیریت کند. حضور ایران در این کشور‌ها تفاوت اساسی با حضور سایر بازیگران داشته و آن این بوده که حضور ایران همواره با دعوت و درخواست دولت‌ها و ملت‌های منطقه بوده است. در نتیجه ایران سعی کرده چند نکته را مدنظر قرار دهد. یکی این که ایران همواره تلاش داشته با اشغالگران مبارزه کند و در طرف ملت‌های مظلوم قرار بگیرد و همچنین با گروه‌های تکفیری مبارزه کند. مدیریت بحران ایران در این بحران‌ها چند ویژگی اساسی داشته است: اقناع مخاطبان؛ اعتمادسازی در بین ملت‌ها و دولت‌ها؛ میانجیگری در معضلات داخلی کشورها و توان نظامی ایران.
 
بهمن یادآور شد: پیامدهای حضور ایران در این بحران‌ها را می‌توان در مواردی چون دور نگه داشتن آشوب و بحران از ایران؛ این حضور، قدرت ایران را در منطقه به همگان ثابت کرد؛ برجسته شدن ایران به عنوان یک کشور ضدتروریست؛
به چالش کشیدن اهداف آمریکا و برخی رقبای منطقه مثل عربستان سعودی و فراگیر شدن جبهه مقاومت اسلامی در سطح منطقه عنوان کرد.

وی دلایل موفقیت ایران را نیز با برشمردن مواردی عنوان کرد و ادامه داد: وجود نظام و دولت قوی و باسابقه در ایران؛ وجود ثبات راهبردی در سیاست‌های ایران؛ تقویت شیعیان در منطقه در دهه‌های اخیر و بهره‌مندی ایران از قدرت نرم که ابزاری کارآمدتر از قدرت نظامی است.
 
در ادامه رضا حجت شمامی، نویسنده کتاب «تضاد ایده‌ها» گفت: در سیاست خارجی در ایران، از ابتدا با تضادهایی در رویکردها مواجه بوده‌ایم. حتی قبل از انقلاب نیز با این تضادها مواجه بوده‌ایم. رویکردهای لیبرالیستی در برخی مراکز نظام دیده می‌شود و منشأ خیلی از این تضادهاست. این تضاد در دوران مشروطه نیز وجود داشت. انقلاب ما بر اساس اندیشه‌های ضدلیبرالیستی و احیای اسلام شکل گرفته است. این تضاد بعد از انقلاب نیز همچنان حل نشده است. اسلام بر اساس مقاومت و استکبارستیزی است. اما اندیشه لیبرالی از سازش صحبت می‌کند.

وی در پایان گفت: مقاومت بهترین سیاستی است که در حال حاضر در منطقه در حال اجراست. سیاست سازشکارانه در آینده‌ای بسیار نزدیک، ما را با گفتمان کلان خود با تضاد مواجه خواهد کرد. دیدگاه مقاومت هم منطقی‌تر است و هم مؤثرتر و در عمل نیز این نشان داده شده است. بعد از انقلاب اسلامی ایران و بعد از فروپاشی شوروی، آمریکا به دنبال قدرت و هژیمونی در دنیاست. بر این اساس رویکرد لیبرال و رویکرد سازش در داخل نظام اسلامی موجب می‌شود که پاسخی در سطح منطقه و سطح جهان نداشته باشیم و قدرت هژیمون بتواند پیشروی کند. امروز نظم جدیدی در منطقه و در جهان در حال شکل گرفتن است. آمار و شواهد نشان می‌دهد که قدرت آمریکا در حال کاهش است. جمهوری اسلامی می‌تواند به این تغییر ساختار کمک بسیاری کند.
 
در پایان برنامه از هفت جلد کتاب موسسه مطالعات اندیشه‌سازان نور رونمایی شد.