نشست «اتحاد تاریخی اقوام ایرانی با سایر ملتهای خاورمیانه» برگزار شد
ملت ایران در خاورمیانه عقبه استراتژیک دارد
علی پورصفر نشست «اتحاد تاریخی اقوام ایرانی با سایر ملتهای خاورمیانه» گفت: بیآنکه ما بخواهیم در خاورمیانه، ملت ایران عقبه استراتژیک دارد. بسیاری از کتابهای فارسی در گذشته در قاهره چاپ میشد. بحرین یا قطر هنوز که هنوز است نسبت به ایران گرایش دارد و همه اینها نشاندهنده این است که ما در خاورمیانه عقبه استراتژی خوبی داریم و باید از آن نگهداری کنیم.
در ابتدای جلسه، علی فریدونی با طرح مسئله جلسه و ضمن خوشامد به حاضران، این نشست را شروع کرد.
در ادامه علی پورصفر گفت: مردم ما و خاورمیانه از گذشتههای دور، پیوندهای غیرقابل تفکیکی با هم داشتهاند. دو گروه قومی ایرانیان و اعراب در توسعه فرهنگ شرقی و اسلامی، سهمی بزرگ ایفا کردهاند. در خاورمیانه ما چهار گروه ناسیونالیسم داریم که عبارتند از ایرانی، عربی، ترکی و اسرائیلی. در میان اینها ایرانیان ناسیونالیسمی ترقیخواه و اصلاحطلبانه داشتهاند و عالیترین نشانه آن انقلاب مشروطیت، ملیشدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی است. اما متاسفانه سایر گرایشهای ناسیونالیسم منطقه نگاهی ارتجاعی به این موضوع دارند.
این پژوهشگر تاریخ ایران ادامه داد: به گزارش ابنخلدون توجه کنید که صراحتا میگوید «تا قرن 8 و 9، اغلب علمای اسلامی از عجم بودند و یا تربیتشده عجم.» این اتفاق متضمن یک رابطه طولانیمدت ایرانیان با اعراب بوده که تا قرنها هم ادامه داشته است. در تمام سالهای گذشته تا دوره صفویان این مناسبات با فراز و نشیب بسیار وجود داشته است. در «احسنالتواریخ» آمده که علمای شیعه در تربیت مردم بسیار تنگدست بودند اما بعد از آمدن علمای جبلالعامل، علمای شیعی به ایران آمدند. پس عربها هم در توسعه علومی که در جامعه ایران رواج داشته موثر بودند.
پورصفر در ادامه گفت: ایران در حمایت از فلسطین، سابقه دیرینه دارد و هر پوششی که از جانب استعمار برای تفرقه در ملت خاورمیانه انجام شود با انتقاد ایرانیان مواجه بوده است. ایرانیان همواره نسبت به حوادثی که در جهان عرب اتفاق میافتد حساس بودهاند. به غیر از این، مناسبات ما با بخشهای گوناگون جهان عرب برقرار بود. گروهی از مردم لبنان که در پیوند با ایرانیان هستند، به همین خاطر، خودشان را در آن جامعه ممتاز میدانند. در خاورمیانه به طور کلی، امتیاز ایران را هیچ کشور دیگری ندارد و این فرصت در تمام خاورمیانه کمنظیر و حتی بینظیر است. البته این سرمایه بزرگ در دورانهای گذشته مورد استفاده قرار نگرفته است. بهترین اقدام در سالهای اخیر، حمایت دولت ایران از ملت سوریه است و دفاع از کسانی که بیدلیل مورد تجاوز حملات استعمار قرار گرفتند.
این پژوهشگر حوزه تاریخ اعلام کرد: متاسفانه حماس امروز همراه داعش است و در خاورمیانه ما دوستان زیادی نمیتوانیم داشته باشیم. ناسیونالیسم عربی بر ضد ما عمل میکند و شعار «خلیجعربی» امروز ابزار دست شیوخ عرب شده است. اینها وارث جمال عبدالناصر نیستند. وارث آن قسمت از کینهتوزیهایی هستند که استعمار برای منافع خودش در منطقه ایجاد کرده است. سالها پیش، دانیل اورتگا گفته بود؛ «اگر دشمن بخواهد به ما جنگ داخلی تحمیل کند ما در خانهمان مینشینیم و در این جنگ شرکت نمیکنیم.» توجه داشته باشید که او نمیگوید ما در مقابل حملات متجاوز دیگران در خانه مینشینیم بلکه جنگ داخلی را محکوم میکند.
پورصفر تاکید کرد: بیآنکه ما بخواهیم در خاورمیانه، ملت ایران عقبه استراتژیک دارد. بسیاری از کتابهای فارسی در گذشته در قاهره چاپ میشد. بحرین یا قطر هنوز که هنوز است نسبت به ایران گرایش دارد و همه اینها نشاندهنده این است که ما در خاورمیانه عقبه استراتژی خوبی داریم و باید از آن نگهداری کنیم. علاوه بر این، بنیادهای تاریخی این مناسبات را باید بر پایه ملاحظات خاورمیانه بشناسیم و روابط خود را در این زمینه با منطقه حفظ کنیم. سازمان آزادی بخش فلسطین از زمره حامیان مبارزان سیاسی ایران در دهه 40 بهشمار میآید. ضمن اینکه در «کتاب مقدس»، عهد عتیق، تنها ایران است که به احترام از آن یاد میشود و مجوس ایرانی در عصر جدید، تنها کسی است که تولد مسیح را تایید میکند. همین نکته، نشاندهنده قدمت مناسبات ما با دیگر ملتهای خاورمیانه است و متضمن اهداف ترقیخواهانه ایرانیان که امیدواریم این مناسبات همچنان ادامه داشته باشد.
توحید محرمی در ادامه گفت: حقیقت تاریخ برای ما فایدهاش این است که از تجربیات آن برای آینده و کسب منافع بیشتر در این دنیای بزرگ استفاده کند. راهکاری مناسب برای مدیریت اقوام ایرانی، جهت منافع امنیتی جمهوری اسلامی ایران و تحکیم هویتی در منطقه است. اخیرا راهکاری را برای اتحاد و انسجام اقوام ایرانی و در راستای منافع فرهنگی جمهوری اسلامی مطرح کردهاند. اما یکی از تحلیلگران العربیه گفته بود «ایرانیها در امنیت و سیاست بسیار موفق هستند اما در تبلیغ آرمانهای خودشان ناموفقند.» این منطقه در سالهای اخیر به کانون درگیریهای مختلف تبدیل شده که چالش مهمی را برای ما ایجاد میکند و ما باید بتوانیم با اقوام ایرانی و اقوام منطقه خاورمیانه به یک مصالحه برسیم. یکی از بحثها تجزیهطلبی اقلیم کردستان بود.
وی گفت: رزمایش نیروهای نظامی در منطقه غرب رسانههای ملی، خیلی ضعیف عمل کردند. اشاعه این باورهای تجزیهطلبانه، تهدیدی علیه جمهوری اسلامی ایران میتوانست باشد. اما اتخاذ راهکارهای ایجابی و سلبی در این زمینه بسیار مهم بود. اتخاذ فرایند ارتباطات راهبردی در حوزه رسانهای برای اینکه بر تحکیم استراتژی جمهوری اسلامی در روابط با اقوام منطقه بیافزاید. امروزه اشغال سرزمینها، بدون اشغال اذهان شدنی نیست. ما پیگیر راهکارهایی بودیم که این بههم ریختگی رسانهای را مورد بررسی قرار دهیم.
محرمی افزود: بحث ارتباطات راهبردی از نظر دکتر مولانا که در ایران این مسئله را برای نخستین بار مطرح کرد به منظور وصول اهداف متعالی فرآیند دینی و توسعه آرمان متعالی اتخاذ میشود. ما باید پیشینه تاریخی منطقهمان را بدانیم. اما علاوه بر آن باید تکنیکهای لازم برای سخن گفتن با دیگران را بلد باشیم. مجموعه دولت و حکومت جمهوری اسلامی را یک سازمان در نظر میگیریم. علاوه بر آن راهبردها و روشهای جدید در جمهوری اسلامی نیازمند شناخت تکنیکهای بینالمللی جدید است. و لازم است که ما اطلاعات کافی برای استفاده از این ظرفیتها و تواناییها را داشته باشیم.
وی در پایان تاکید کرد: برای این امر، باید درک درستی از تحولات منطقه و بهویژه ملتهای خاورمیانه که در همسایگی ما هستند داشته باشیم. جمهوری اسلامی ایران برپایه اندیشههای انقلاب اسلامی برپا شده که داعیه جهانشمولی دارد و اگر بخواهیم در این مسیر بهطور منطقی پیش برویم باید شیوههای قابل فهمی برای دنیای امروز اتخاذ کنیم. در ارتباطات اگر اراده را بر قانعکردن گذاشتهایم باید در سطح راهبردی هم برایش برنامهای داشته باشیم و از این شیوه در حوزههای ملی و بینالمللی و حوزههای مدیریت اقوام استفاده کنیم. ما باید بتوانیم از ایرانیت و اسلامیت خودمان در منطقه دفاع کنیم.
سیویکمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام برپاست.
نظرات