به‌گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، نشست خبری دهمین دوره جایزه جلال آل‌احمد با حضور مهدی قزلی، دبیر اجرایی جایزه، شهریار عباسی، دبیر علمی جایزه و اصحاب رسانه صبح امروز سه‌شنبه (5 دی‌ماه) در سالن کنفرانس بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
 
مهدی قزلی در ابتدای این نشست ضمن خیرمقدم به اصحاب رسانه گفت: در دهمین دوره جایزه جلال آل‌احمد هستیم، جایزه‌ای که 4 سال است توسط بنیاد ادبیات داستانی برگزار می‌شود. در ابتدای این جلسه باید بگویم که مراسم اختتامیه جایزه جلال از ساعت 14 روز شنبه(16 دی‌ماه) در تالار وحدت برگزار خواهد شد.
 
وی ادامه داد: جایزه امسال به‌دلیل تغییر و تحولات دولت کمی به‌ تاخیر افتاد؛ چراکه معاون فرهنگی وزارت ارشاد به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد و همین اتفاق باعث شد تا معاون فرهنگی تغییر کند و انتخاب دبیر و هیأت علمی با تأخیر انجام شود. از این رو کار داوری نیز باکمی تاخیر انجام شد. در طول این 4 سال چنین اتفاقی رخ نداده بود و این قول را می‌دهم که در سال‌های آینده نیز چنین اتفاقی رخ ندهد.
 
دبیر اجرایی جایزه جلال با اشاره به غربالگری اولیه داستان‌ها گفت: با توجه به اینکه هیأت علمی دیرتر از زمان معمول انتخاب می‌شد، ما لیست کتاب‌ها را تهیه کردیم و به ناشران و نویسندگان نامه زدیم تا بتوانیم کتاب‌های موردنظر را جمع‌آوری کنیم. این کتاب‌ها بعد از غربالگری اولیه به دبیرخانه آمد و بعد از انتخاب شهریار عباسی کار به‌سرعت پیگیری شد.
 
وی افزود: در پایان در بخش رمان 500 اثر، در بخش مجموعه داستان 400 اثر، در بخش مستندنگاری 300 اثر و در بخش نقد ادبی 330 اثر در اختیار داوران قرار گرفته است. البته ما به داوران اعلام کردیم که اگر کتابی را می‌شناسند که در بین کتاب‌های نیامده است، آن را به ما معرفی کنند تا ما آن را برای آنها تهیه کنیم. در مجموع باید بگویم که بیش از هزار و 500 اثر در اختیار داوران قرار گرفته که تا به‌ امروز کاندیدای نهایی دو بخش اعلام شده است و کاندیدای بخش‌های دیگر نیز تا پایان هفته اعلام خواهند شد. امیدوارم که جایزه جلال با بهترین شرایط کار خود را دنبال کند و در شرایط خوبی کارش را به پایان برساند و از جامعه ادبی و شما اصحاب رسانه نمره قبولی بگیرد.

مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایبنا مبنی بر اینکه چرا برگزیده جایزه جلال به عنوان برگزیده جایزه کتاب سال نیز انتخاب می‌شود، گفت: به‌دلیل آنکه جایزه جلال و جایزه کتاب‌سال هر دو توسط معاونت فرهنگی وزارت ارشاد برگزار می‌شود و در هر دو جایزه یک دسته کتاب یعنی کتاب‌های داستان تألیفی در سالی مشخص را بررسی می‌کنند، منطقی نیست که کار داوری دوبار انجام شود؛ بنابراین برگزیدگان جایزه جلال برگزیدگان جایزه کتاب‌سال نیز هستند. 

وی ادامه داد: در جایزه امسال به‌فرد برگزیده 30 سکه تمام بهار آزادی و به فرد تقدیری 10 سکه تمام بهار آزادی اهدا خواهد شد و جوایز این جایزه همسنگ جایزه کتاب‌سال است؛ اما برگزیدگان جایزه جلال جایزه نقدی کتاب سال را دریافت نمی‌کنند.
 
قزلی با اشاره به نامه محمدرضا سرشار درباره انتخاب شهریار عباسی گفت: بعد از اعلام دبیرعلمی جایزه و هیأت علمی، معمولا واکنش‌هایی از سوی شخصیت‌های مختلف رخ می‌دهد و گاهی افرادی نگاه مثبت و گاهی نگاه منفی به این انتخاب‌ها دارند. ما انتظار نداریم که در این بین افراد نسبت به انتخاب‌های این جایزه واکنش نشان ندهند. از این رو آقای سرشار به‌عنوان دبیر انجمن قلم نظرات خود را اعلام کردند که این نظرات بسیار قابل احترام است. اما نباید این انتظار نیز وجود داشته باشد که وزارت ارشاد هر حرفی را بپذیرد. فشارهای بسیار زیادی وارد شد تا شهریار عباسی به‌عنوان دبیر جایزه برکنار شود یا اینکه خودش استعفا دهد اما خوشبختانه این اتفاق رخ نداد؛ چراکه شهریار عباسی مورد تایید ما بود.
 
وی در توضیح رزومه شهریار عباسی گفت: شهریار عباسی در سال‌های فعالیتش 11 اثر دارد که همگی آثار بسیار خوبی هستند و از تک تک آنها می‌توان دفاع کرد. در حال‌حاضر نویسنده‌ای را داریم که با دو و سه کتاب در ادبیات پادشاهی می‌کند و کسی با او کاری ندارد اما با شهریار عباسی مشکل دارند و او را قبول ندارند. شهریار عباسی اکثر جوایز ادبی را کسب کرده است و در بسیاری از جوایز به‌عنوان داور حضور داشته است؛ برای من سوال است که او چه رزومه‌ای باید می‌داشت تا موردقبول دوستان قرار بگیرد. بعد از این انتخاب یادداشتی منتشر شده بود و در آن یادداشت شهریار عباسی را به‌عنوان جاسوس فرهنگی معرفی کرده بودند. واقعا بیان کردن این مسایل چندان جالب و اخلاقی نیست.
 
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی در دفاع از انتخاب شهریار عباسی گفت: شما به لیست هیأت علمی این جایزه نگاه کنید در این لیست نام افرادی مانند مریم حسینی، احمد دهقان، ابراهیم زاهدی مطلق، داوود غفارزادگان، حسن بیگی، مسعود کوثری و محمدعلی مهدوی‌راد دیده می‌شود، همچنین در بخش داوری نیز دکتر علیرضا نکویی، محمد سرور مولایی و امیرعلی نجومیان حضور دارند. به‌نظر شما این افراد اگر دبیری شهریار عباسی را قبول نداشتند با او همکاری می‌کردند. از نظر ما راه نقد بسته نیست و افراد می‌توانند نقد کنند اما امیدوارم این نقدها بدون توهین باشد تا ما آنها را بشنویم، پیشرفت کنیم و اگر توانستیم جواب این نقدها را بدهیم.
 
قزلی با تأکید بر نبود تقابلی میان جوایز ادبی و جوایز خصوصی گفت: تقابلی بین جوایز ادبی وجود ندارد. برای شما مثالی می‌زنم، در مورد مال و ثروت کمترین ارزش متعلق به شغل درآوردن پول است برای مثال فرقی نمی‌کند که شما دکتر باشید، سرمایه‌دار باشید، کارگر باشید یا چوپان. مهم این است که آن پول از راه حلال به‌دست آمده باشد. از این‌رو در جوایز ادبی نیز فرقی نمی‌کند که جایزه خصوصی، نیمه‌خصوصی یا دولتی باشد. یا اینکه در تالار وحدت، خانه‌ هنرمندان و مسجد برگزار شود. در جایزه ادبی مهم سالم برگزارشدن آن است.
 
وی افزود: بدون شک برگزاری هر جایزه در وهله نخست به نفع بنیاد شعر و ادبیات داستانی است. مسأله ما اصلا تقابل با شخص یا گروهی نیست بلکه آنچه برای ما اهمیت دارد سلامت برگزاری جایزه است. اینکه جایزه‌ای در کشور برگزار می‌شود و بعد یکی از داورانش در گفت‌وگو با رسانه‌ای می‌گوید که اتفاق خوبی رخ‌نداده است یا داوری با آثار مشکل دارد اتفاق خوبی نیست و اعتماد اهل ادبیات را از بین می‌برد.
 
مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان در توضیح ویژگی‌های انتخاب آثار گفت: اگر جلال زنده بود و می‌دید که کسی از روی او تقلید می‌کند بدون شک او را در این جایزه انتخاب نمی‌کرد چرا که می‌گفت من هستم و آثار متفاوتی نوشته‌ام پس دلیلی ندارد که شخصی بیاید و از من تقلید کند. از طرفی جلال در سال‌های عمرش تغییر کرده است و اگر ما بخواهیم جایزه را براساس قلم و تفکر جلال بدهیم این سوال پیش می‌آید که ما به کدام دوره و کدام اثر جلال نگاه کرده‌ایم. نام یک جایزه نمی‌تواند ملاکی باشد تا آثاری که شبیه آثار آن نام نوشته شده‌اند، انتخاب شوند. برای مثال با چنین دیدگاهی در جایزه نوبل چه کتابی باید انتخاب شود؟
 
قزلی در پاسخ به این سؤال که آیا انتخاب افراد سالم ملاکی برای سالم‌ بودن جوایز ادبی است گفت: انتخاب افراد سالم به‌عنوان دبیر جایزه و هیأت علمی شرط لازم برای برگزارشدن یک جایزه سلامت است اما می‌تواند شرط کافی نباشد.
 
دبیر اجرایی جایزه جلال با اشاره به بخش ویژه دهمین دوره جایزه جلال آل‌احمد گفت: امسال بخش ویژه «یک دهه ادبیات اقتصادی و پیامد اجتماعی کار» برگزار خواهد شد و در این بخش کتاب‌های ده‌سال گذشته که با این موضوع عرضه شده‌اند را بررسی می‌کنیم و در مراسم اختتامیه برگزیدگان این بخش نیز اعلام خواهند شد.
 
وی ادامه داد: ما امسال پیگیر برگزاری بخش تاجیکستان نیز بودیم تا مانند بخش ویژه افغانستان آن را برگزار کنیم اما شرایط تاجیکستان متفاوت است و هنوز مطمئن نیستم که نتایج نهایی این جایزه از سوی دوستان تاجیک به‌دست ما می‌رسد یا نه.
  
قزلی در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: تمام افرادی که در جایزه جلال نامزد شده‌اند و در مراسم پایانی حضور پیدا کنند به رسم یادگار جایزه ناقابلی را از بنیاد دریافت خواهند کرد و  هیچ کاندیدی از جایزه جلال دست خالی به منزل نخواهد رفت.