در نخستین نشست تجربهنگاری دومین همایش بین المللی سواد رسانهای و اطلاعاتی، تجربه خبرنگاران و فعالان رسانههای حاضر در زلزله کرمانشاه مستند سازی شد.
پیمان اخوان در ابتدای این نشست با اشاره به حادثه اتمی هیروشیما و شدت و قدرت آن، زلزله کرمانشاه را دارای ابعاد بزرگی دانست و گفت: باید با نگاه علمی و تجربهنگاریها به سمت مدیریت دانش در حوزه حوادثی از این دست حرکت کنیم.
وی دراینباره افزود: متاسفانه نکته اصلی اينجا است که با گذشت زمان و به علت عدم توجه کافي به ثبت و ضبط تجربيات و درس آموختهها، اين موارد به فراموشی سپرده میشوند يا فقط در ذهن افراد باقی میمانند و در حوادث بعدی ما شاهد دوباره کاریهای بسياری خواهيم بود.
رئیس انجمن علمی مدیریت دانش تاکید کرد: با توجه به رسالت و نقش انجمن علمی مديريت دانش ايران در کشور، موضوع تجربهنگاری و مديريت دانش زلزله غمبار کرمانشاه را در دستور کار انجمن قرار داديم، حوزههای دانشی اين موضوع را بصورت اوليه شناسايی کرديم و يقين داريم با تجربه نگاری و ثبت و ضبط درس آموختههای اين حادثه تلخ در حوزههای دانشی اشاره شده، و بکارگيری مناسب آنها، چابکی نهادهای ذیربط افزايش يافته و کمکرسانی مطلوبتری در شرايط بحران انجام خواهد گرفت، و در واقع مديريت دانش محور بحرانها را شاهد خواهيم بود.
وی خاطرنشان کرد: هم اکنون تيم ويژهای در انجمن مدیریت دانش ایران تشکيل شده است تا ضمن تسهيل آشناسازی مديران و مسئولان با دانشهای مهم بحران، امکان استفاده از دانش های توليد شده در چنين حوادثی براي اتخاذ پيشبينیهای لازم قبل از وقوع بحران و همچنين عمليات امداد و نجات اثربخش و به حداقل رسانی دوباره کاریها پس از حوادث و در يک جمله مدیریت و اداره دانش بنيان حوادث و بحرانها فراهم شود.
فقدان سواد رسانه ای؛ ایجاد بحران در دل بحران
در ادامه محمدصادق افراسیابی گفت: ما در حوزه سواد رسانهای با سه قشر مواجه هستیم، مردم، مسوولان و رسانهها از جمله این افراد هستند. در بسیاری از بحرانها و حوادث ما شاهد پایین بودن سطح سواد رسانهای هر سه طیف یاد شده هستیم و این به معنای نیاز مبرم به آموزش در این حوزه است.
مدیرعامل انجمن سواد رسانهای ایران، فقدان سواد رسانهای را باعث ایجاد بحران در دل بحران دانست و خاطرنشان ساخت: متاسفانه ما به دلیل عدم آگاهی چه در امر اطلاعرسانی و چه در حوزههای مدیریتی به هنگام بحران به گونهای رفتار میکنیم که منجر به ایجاد شایعه میشود و مردم نیز در سایه همین کماطلاعی، اقدام به پخش آن میکنند که این خود نمایانگر اهمیت داشتن مهارت سواد رسانهای است.
وی به سه مصداق کمسوادی رسانهای برخی از مسئولین، گروهی از مردم و تعداد کمی از فعالان رسانهای در بحران زلزله کرمانشاه اشاره کرد و گفت: مسئولی که در ابتدای وقوع حادثه خبری را بیان کرد که باعث التهاب بیشتر مردم شد، برخی از مردم که خبری را دست به دست کردند که باعث کاهش بسیج منابع و امکانات مردمی برای کمک به زلزله زدگان کرمانشاه شد و رسانههایی که به جای پرداختن به اصل موضوع وارد حواشی شده و موضوع را سیاسی کردند، همه از مصادیق کم سوادی رسانه ای است.
کمک سواد رسانهای به مدیریت بحران
در ادامه معصومه نصیری، با تاکید براینکه در بحرانها نیازمند تشکیل ستاد مرکزی بحران هستیم، اظهار کرد: مرز بین اطلاعرسانی درست و کامل و در عین حال عدم ایجاد نا امنی در جامعه مسوولیتی است که باید در مواقع بحران به آن توجه کرد.
وی با تاکید بر ضرورت حفظ آرامش روانی مردم در بحران ها، یادآور شد: اینکه در چنین مواقعی ما شاهد هیجانزدگی مسوولان و شتابزدگی رسانهای میشویم از یک سو و بروز و ظهور پدیده شهروند خبرنگاری از سوی دیگر دست به دست هم داده و موجبات انتشار شایعه و حتی بحرانآفرینی مضاعف را فراهم میکند.
مشاور امور استانهای انجمن سواد رسانهای ایران تاکید کرد: اینجا داشتن سواد رسانهای میتواند به ما در مدیریت صحیح بحران کمک کند.
در انتهای این نشست، عکاسان، خبرنگاران و افرادی که در قالب امدادرسان در محل حادثه حضور داشتند به بیان تجربیات خود پرداختند. افراد مذکور، هیجان زدگی سازمانها و مردم، روش و نحوه برخورد، اهمیت شناخت محیطی مسئولان و امدادگران و رسانهها، فقدان فرماندهی یکپارچه، عملکردهای جزیرهای، عدم استفاده از تجربیات قبلی در مدیریت بحران، نحوه پخش کمکها از طریق ارگانها، عدم اطلاعرسانی کامل و جامع از طریق رسانه به مردم در مورد وسایل مورد نیاز و متناسب با فرهنگ، عدم هماهنگی بین گروههای امدادرسان، عدم مدیریت کمکهای مردمی را از اهم مواردی که به عنوان تجربه از این حادثه دلخراش به آن میتوان اشاره کرد، نام بردند.
نظر شما