به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ارزیابی و توجیه درست آثار یک شاعر یا نویسنده به طور واقعی امکان‌پذیر نیست مگر با نگرشی به ادبیات آن دوره، به عنوان بخشی از میراث آن ملت. در این صورت است که ادبیات مجال آن را می‌یابد، تا مسئولیت انسانی خود را از خلال فرم‌ها و مکتب‌های هنری انجام دهد، تاثیرگذاری خود را داشته باشد، میراث گذشته را حفظ کند و ارزش‌های فرهنگی را تحکیم کند.
ایرج سام دلیری در کتاب «تأثیر اندیشه‌های خیامی بر حافظ» به سراغ دو خالق بزرگ گنجینه‌های ادب فارسی رفته است. ابتدا عصر تاریخی خیام در نیمه دوم قرن پنجم که به دوره فترت مشهور است را مورد کاوش قرار داده و سپس به تحقیق در قرن هشتم که با حمله ویران‌گر و خانمان‌برانداز تیمور لنگ همراه بود و حافظ عصاره این دوره تاریک و رعب‌انگیز تاریخ ایران است، پرداخته است و اوضاع آن دوره را تشریح و توصیف کرده است.
نویسنده در ادامه به مقایسه دیدگاه کلامی خیام و حافظ پرداخته و عوامل و دیدگاه‌های موثر بر تفکرات این دو شاعر را از راه تحقیق به دست آورده و معرفی کرده است. در آخرین مرحله از کتاب هم سراغ موضوع اصلی مطلب رفته و با مطالعه موردی و آوردن مثال‌هایی از رباعیات خیام و اشعار حافظ که نزدیک به سبک و منظور این رباعیات است، به مقایسه موردی برخی مضمون‌ها در شعر این دو شاعر پرداخته است.
در این کتاب نگارنده مبنا را بر رباعیات خیام تصحیح مرحوم فروغی گذاشته است و اندیشه‌های موجود تمامی رباعیات که به تعداد 178 بوده را استخراج کرده و پس از دسته‌بندی موضوعی به شش گروه اندیشه‌های بنیادین خیامی دست یافته است. پس از آن در دیوان حافظ به جست‌وجوی این اندیشه‌ها پرداخته و ابیاتی را که حاوی اندیشه‌های خیامی بوده‌اند استخراج کرده تا با تطبیق آن‌ها با اندیشه‌های محوری خیام، میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری آن دو را در دو برهه حساس تاریخ ایران نشان دهد.
کتاب «تأثیر اندیشه‌های خیامی بر حافظ» به قلم و تحقیق ایرج سام‌دلیری را انتشارات نوسنگ با همکاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در 211 صفحه با شمارگاه 1000 نسخه و با بهای 15000 تومان منتشر کرده است.
شنبه ۱۱ آذر ۱۳۹۶ - ۱۳:۰۴
نظرات