فریدون مجلسی به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: خانواده مهم‌ترین نهاد فرهنگی است. در جوامع پیشرفته علاقه به کتابخوانی جمعی در خانواده‌ها وجود دارد یا در مکان‌های عمومی مانند اتوبوس و هواپیما کتاب می‌خوانند. مردم ایران هم بعضاً این‌کار را انجام می‌دهند، اما در اکثر مواقع مردم لذت کتابخوانی را به رنج کتابخوانی تاویل می‌دهند.

این دیپلمات ایرانی افزود: من خودم این شانس را داشتم که در خانواده‌ای رشد کنم که کتاب جزیی از فرهنگ آن بوده است. ما هر روز در خانه روزنامه‌ی همان روز را می‌خواندیم، حتی اکنون هم جوان‌تر‌های خانواده ما همین طورند. نمی‌دانم بیان این تجربیات شخصی حمل بر خودستایی هست یا نه، اما حتی اگر هم این‌گونه باشد ترجیح می‌دهم از آن حرف بزنم. زیرا وقتی کتاب از ارزش‌های زندگی باشد، تلقی انسان از خوشبختی و معنویت عوض می‌شود.

مترجم کتاب «شاه و دربار در ایران باستان» ادامه داد: ما در حال حاضر تازه‌به‌دوران‌هایی را می‌بینیم که ماشین‌های مدل بالا می‌خرند و به آ‌ن افتخار می‌کنند و حتی شاید احساس خوبی داشته باشند،اما در مورد کسی که کتابخوان است قضیه فرق می‌کند. احساس خوشبختی در نظر انسان کتابخوان تعریف متفاوتی دارد. متاسفم از اینکه فرهنگ کتابخوانی در کشور ما این‌قدر ضعیف شده است. به نظرم علت آن رسانه‌ها و فضای مجازی است. کسانی هم هستند که از طریق این رسانه‌ها مطالعات خود را پیگیری می‌کنند، اما این مساله فقط مربوط به قشر خاصی است.

مجلسی درباره اقداماتی که موجب افزایش سطح مطالعه می‌شود، گفت: کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان پیش از انقلاب خدمات خوبی ارائه می‌داد. این مرکز کتاب‌های زیادی را برای سنین مختلف عرضه می‌کرد و بچه‌ها در هر سنی کتاب‌های مناسب خود را داشتند و وقتی بزرگتر می‌شدند کتاب‌های سطح بالاتر به آن‌ها اختصاص داده می‌شد. با این روش آدم‌های کتابخوان به این روش ادامه می‌دادند، البته در سطح عمومی نه در زمینه‌ی مذهبی چون وقتی به یک زمینه به صورت تک‌بعدی پرداخته شود، ارزشش را از دست می‌دهد.

مترجم کتاب «ایران سرزمین مقدس» در پاسخ به این پرسش که آیا بالا رفتن قیمت کتاب روی کاهش سرانه‌ی مطالعه تاثیرگذار بوده یا نه گفت: کتاب همیشه گران بوده است. در حال حاضر امکانات چاپ پیشرفت کرده و نسبت به قبل دسترسی به کتاب را آسان‌تر کرده است.

نویسنده «اسیر افتخار» در ادامه به این نکته اشاره کرد و افزود: علت گران شدن کتاب تیراژ پایین آن است و این به فرهنگ هزینه کردن در جامعه ربط دارد. خانواده‌های ایرانی این را نمی‌دانند که کتاب خریدن یک سرمایه‌گذاری اقتصادی است. چرا که فرزندانی که کتاب می‌خوانند در اثر مطالعه، در سطح بالاتری از آگاهی قرار می‌گیرند و در آینده می‌توانند صاحب جایگاه بهتری در زمینه‌ی کاری خود شوند.     

نویسنده کتاب «گذر از چهره‌ها» بیان کرد: اگر کتاب گران شده سطح زندگی هم بالا رفته است. همان‌طور که ملاحظه می‌کنید قبلا اگر از هر 100 نفر 4 نفر اتومبیل داشتند اکنون از هر 100 نفر 40 نفر اتومبیل دارند، طوری که راه‌ها بند آمده‌ است. شما ببینید که افراد سیگاری روزی چقدر از پول خود را صرف خرید سیگار می‌کنند یا کسانی که اعتیاد دارند. چقدر پول برای این مساله در گردش است. این میزان پول برابر با قیمت 10 ها هزار جلد کتاب است که از طریق آن تعداد زیادی نویسنده، مترجم، ویراستار و ناشر می‌توانند زندگی کنند. در ضمن می‌شود از کتابخانه‌ی عمومی و مبادله‌ی کتاب استفاده کرد.

نویسنده رمان «شاپور اورمزد» ادامه داد: در کنار این مسائل منفی صدها انجمن کتابخوانی در ایران وجود دارد که ویژگی آن‌ها این است که افراد را به خواندن کتاب متعهد می‌کند. البته برای جامعه‌ی بزرگی مانند ایران بسیار کم است هر چند که تاثیر دارد. من دیده‌ام که خانم‌ها به جریان کتابخوانی علاقه‌مندند و حتی خانم‌های خانه‌دار به این جریان می‌پیوندند.