کتاب «یادداشتهای اوسینکو»، کنسول روسیه در رشت درباره رویدادهای گیلان از 1909 تا 1917 میلادی با ترجمه افشین پرتو به مرور برخی حوادث قیام مشروطه در ایران از جمله رشت و تهران اختصاص دارد.
پاسخگویی به خبرهای متناقض از گیلان
پشت جلد کتاب در معرفی دیپلمات روس آمده است: «یادداشتهای او که در مرکز فرمانروایی قفقاز در تفلیس بر جای مانده بود پس از برپایی اتحاد جماهیرشوروی به مرکز اسناد برپا شده در تفلیس برده شد. این یادداشتها را تموری ارولادزه، دانشجوی گرجیتبار دوره دکترای تاریخ دانشگاه منچستر در انگلستان، پس از جستجو در مرکز اسناد تفلیس یافته و آن را به انگلیسی ترجمه کرد.»
زندهیاد پرتو در پیش نوشته کتاب در شرححال مختصری در معرفی کنسول روس در رشت مینویسد: «اوسینکو تا 15 آوریل 1917 میلادی یک ماه پس از برپایی نخستین انقلاب روسیه که در 15 مارس آن سال روی داد و بر پایه آن نیکلای دوم از پادشاهی کنار نهاده شد و کارها را برادرش گراندوک میشل و در پی او به شاهزاده لووف سپرده شد، در ایران ماند و در آن روز به روسیه بازگشت. وی پس از بازگشتن در آن روزهای پرهیاهو به روسیه پنج شش ماهی در تفلیس ماند و در گرماگرم برپایی انقلاب کمونیستها در اکتبر 1917 از روسیه گریخت و خود را به یونان رساند و پس از پایان جنگ جهانی اول راهی فرانسه شد و تا سال 1948 میلادی که مرگ او را در ربود در فرانسه به سر برد.»(ص11)
اطلاعات قابل توجه درباره اتفاقات ایران
صفحات آغازین کتاب به چگونگی و دلایل انتخاب اوسینکو برای ماموریت در رشت اختصاص دارد. وی درباره چرایی ماموریت در رشت آورده است: «امروز به دفتر ژنرال لیتنانت کوراپاتکین، فرمانروای قفقاز احضار شدم. چند سالی است که در تفلیس زندگی میکنم و کارم رسیدگی به امور کرانههای جنوبی دریایخزر و بررسی خبرهای رسیده از گیلان، مازندران و استرآباد است. ابتدا فکر کردم باید پاسخگوی چند خبری باشم که اخیرا درباره رویدادهای شهر رشت مرکز گیلان رسیده و در آن تناقضهایی دیده میشد.
مجموعه یادداشتها و تحلیلهای خودم را با خودم بردم. شاید نیمساعتی در اتاق انتظار برای ورود به اتاق ژنرال لیتنانت کوراپاتکین نشستم، تا آنکه در باز شد و تنی چند بیرون آمدند. ... با توجه به آشنایی تو به زبان فارسی و اطلاعات قابل توجهی که درباره اتفاقات ایران داری، تو را برای انجام این ماموریت برگزیدهام. باید هر چه سریعتر آماده حرکت به سوی رشت شوی. پیش از رفتن چند نشست با دیگرانی که مشغول گردآوری اطلاعات درباره برخی از کسانی که از گیلان و ایران به این جا آمده و مشغول تماس با برخی از هیاهوگران و سازمانهای پنهانی تامین اسلحه هستند و کسانی که آگاهی های گستردهای در زمینه عبور نیرو و سلاح از مرزهای زمینی و دریایی به سوی ایراناند، داشته باشی. بیگمان ماموریتی آسان نیست اما مطمئن باش که از همه طرف امنیت تو تامین خواهد شد.»(ص 15)
کتاب «یادداشتهای اوسینکو»، کنسول روسیه در رشت درباره رویدادهای گیلان از 1909 تا 1917 میلادی ترجمه افشین پرتو در 248 صفحه، شمارگان یکهزار نسخه و به بهای 17 هزار تومان به چاپ رسیده است.
نظر شما