ابوالفضل زرویینصرآباد معتقد است که هر چیز خندهداری طنز نیست و اگر مطلبی در فضای مجازی لایک زیادی گرفت، دلیل بر خوب بودن آن مطلب نیست.
یک روز مانده به مراسم اختتامیه جشنواره طنز سوره، ابوالفضل زرویینصرآباد دبیر علمی این جشنواره به بیان برخی ویژگیهای طنز و تفاوت آن با ژانرهای دیگر پرداخت.
زرویینصرآباد گفت: نثری به نام «نثر بچه باحال»ها از 20 سال پیش در نشریات نوجوان شکل گرفت و به سرعت فراگیر شد. این نثر خودمانی است، کلمات و جملات آن شکسته میشود، جدی نیست و به طور کلی باحال است. این نثر در جای خود، نثر خیلی خوبی است اما همهجا مناسب نیست؛ در حالیکه همه نشریات حتی «دانستیها» از این نثر استفاده میکنند. گاهی اوقات به یک مطلب در مجلات علمی شک میکنم که آیا واقعا اطلاعات علمی میدهد یا اینکه شوخی میکند. گزارشهای علمی نباید با نثر شوخ و شنگ نوشته شود؛ زبان نشریات علمی، جدی است.
او با اشاره به استفادههای نادرست از نثر باحال ادامه داد: اینکه نشریات از نثر باحال استفاده کنند، خوب است اما از زمانی این قضیه بد شد که در شبکه اجتماعی هر کسی با حدالاقل سواد شروع به نوشتن میکند و مردم آن را لایک میکنند و شخص تعداد بالای لایکها را دلیلی بر خوب نوشتن خود میداند و اگر در جشنوارهای جایزه نبرد معترض میشود. نثر بچه باحال به زبان طنز تبدیل شده است؛ البته دست و پا شکستهی این نثر. همین مسئله موجب شده تا برای فهمیدن یک جمله، مخاطب چندین بار آن را بخواند. استفاده از این زبان باعث شده تا ذهن مخاطب و ذهن طنزپرداز اشتباه کند.
این طنزپرداز و پژوهشگر طنز تاکید کرد: در کشور ما تعریفها قاطی میشود؛ به طور مثال هر چیزی که باحال باشد پس خندهدار است و هرچیزی که خندهدار باشد، طنز است؛ در حالی که این برداشت صحیح نیست. شوخطبعی میتواند در شکلهای مختلف باشد؛ هزلآمیز، فکاهی، هجوآمیز و طنزآمیز، که هیچیک از آنها بد نیست. اگر تلویزیون برنامه غیرجدی بسازد میگویند برنامه طنز ساخته است. «یه مرده میخوره به نرده برمیگرده...» فکاهی است و به حیوانات، اقوام مختلف، مسائل سیاسی و رابطه زن و مرد کاری ندارد و صرفا برای خنده است.
او ادامه داد: کسی که فکاهی خوب مینویسند از کسی که طنز بد مینویسد موفقتر و شایسته تمجید است. با دزد کاری ندارم؛ با دزدی کار دارم. برای من مهم نیست که چه کسی و در چه دولتی اختلاس کرده بلکه با نفس اختلاس مشکل دارم. مسئله اختلاس را طنزپرداز به گونهای مطرح کند که در عین این که این کار را مذمت کند، خوشایند مردم هم باشد و آنها را غمزده نکند. طنزپرداز مسائل و مشکلات را با زبانی دیگر مطرح میکند.
مراسم اختتامیه نهمین جشنواره طنز سوره، 31 اردیبهشت 1396 از ساعت 17:00 در تالار سوره حوزه هنری برگزار میشود.
نظر شما