به گزارش خبرگزاری ایران(ایبنا)، هم‌زمان با افتتاح نمایشگاه بین‌المللی کتاب در شهرآفتاب، نشست نقد و بررسی «جریان‌های سَلَفی و تکفیری» بعد از ظهر امروز(13 اردیبهشت) در محل سرای اهل قلم در نمایشگاه کتاب برگزار شد.

در این نشست، حجت‌الاسلام  محمد ابراهیم‌‌نژاد، عضو مؤسسه دارالاعلام قم به جریان‌شناسی جریان‌های تکفیری و سلفی، تاریخچه پیداش آن‌ها و پیدایش گروهک تروریستی داعش پرداخت. موسسه دارالاعلام قم  از سال 1388 کار خود را در زمینه نقد و بررسی گروهک‌های تکفیری و داعش آغاز کرده است، با مدیریت مهدی مکارم شیرازی و زیر نظر آیت الله مکارم شیرازی اداره می‌شود. 

ابراهیم‌‌نژاد گفت: برای بررسی منشأ جریان تکفیر باید به منابع فکری این جریان در قرن هشتم هجری و ظهور «ابن تیمیه» در عربستان  پرداخت. توجه ابن تیمیه به مسائل عقیدتی بوده و با رویکرد جدید کلامی و توحیدی دایره توحید را کوچک‌تر کرده و افراد بسیاری را از اسلام خارج می کند. بعد از او، در قرن 12 هجری محمد ابن عبدالوهاب در شبه جزیره عربستان با «سعود» پیمان می بندد و منطقه ریاض را از دولت عثمانی می‌گیرد.
وی افزود: در دوره‌های بعدی فرزندان عبدالوهاب به ‌سمت مصر یا شمال آفریقا سفر می‌کنند و تفکر آن‌ها را ترویج می‌دهند. محمد رشیدرضا در مصر موسس روزنامه المنار جزء اولین افرادی است که وهابیت و تفکر عبدالوهاب را در مصر ترویج می‌دهد.

وی ضمن معرفی چند گروهک دیگر موثر در شکل‌گیری داعش، اظهار کرد: عرب-افغان‌ها در شکل‌گیری داعش نقش داشتند. آمریکا به‌دنبال تضعیف شوروی در افغانستان و انقلاب ایران بود. سه سازمان جاسوسی هم‌زمان تشکیلات عرب-افغان‌ها را ایجاد کردند. این سه سازمان متعلق به کشورهای آمریکا،پاکستان و کشورهای عرب بود. عرب-افغان‌ها جوانان عربی بودند که با نیت جهاد از کشورهای عربی و افغانستان مهاجرت کرده و برای مبارزه با جماهیر شوروی و خروج شوروی از افغانستان باهم متحد شدند. یکی از این جوانان بن لادن بود. بعد از خروج شوروی از افغانستان، بن لادن تشکیلات القاعده را راه‌اندازی می کند. بعد از بن لادن، تا سال  2006 که ابوعمر بغدادی خلیفه داعش می ‌شود جریان‌های دیگری شکل می‌گیرد و بعد از او ابوبکر بغدادی سال 2013 وارد سوریه می‌شود و خلافت جهانی خود را در سوریه اعلام می کند.

وی ادامه داد: اقبال داعش در سوریه به خاطر مشکلات معیشتی فراوانی بود که مردم سوریه گرفتار آن بودند، به‌همین‌خاطر داعش دیوان صدقاتی تشکیل داد  و به مردم کمک‌های غذایی و مالی داد. اما این دیوان در درازمدت کارکرد خود را از دست داد و مردم از این جریان دوری کردند.

او معتقد است: داعش کم‌کم به این نتیجه  خواهد رسید که باید دست از این همه افراطی‌گری بردارد تا بتواند مردم را با خود هم‌سو کند.

در پایان ابراهیم‌ نژاد به بیان رویکردهایی پرداخت که داعش برای ادامه‌‌ حیات خود انتخاب کرده است و گفت:داعش سیاست‌های زیادی را در کشورهای مختلف اعمال می‌کند تا بتواند با قدرت به حیات خود ادامه دهد. یکی از این سیاست‌ها برگزاری کلاس‌های عقیدتی، سیاسی و نظامی برای نسل کودک و نوجوان است که در پایگاه‌های نظامی برگزار می‌شود تا آن‌ها بتوانند در آینده نقش مناسبی را برای داعش ایفا کنند.