به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) چاپ نخست از کتاب «ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن» در 14 فصل به قلم دکتر مجید معارف، عضو هیات علمی دانشگاه تهران و دکتر حامد شریعتی نیاسر، عضو هیات علمی دانشگاه علوم قرآن و حدیث، با همکاری بنیاد نهج‌البلاغه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، منتشر شده است.
«مبانی ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن»، «ارتباط قرآن و اهل بیت (ع) در حدیث ثقلین»، «علم اهل‌بیت (ع)»، «جایگاه قرآن در نهج‌البلاغه»، «مقایسه سبک ادبی نهج‌البلاغه با قرآن»، «مقایسه سبک ادبی نهج‌البلاغه با قرآن: محسنات لفظی و معنوی»، «کاربرد آیات قرآن در نهج‌البلاغه»، «علوم قرآنی در نهج‌البلاغه»، «علوم قرآنی در نهج‌البلاغه: تفسیر آیات قرآن کریم در نهج‌البلاغه»، «معارف قرآنی در نهج‌البلاغه: توحید و خداشناسی»، «معارف قرآنی در نهج‌البلاغه: نبوت» و «معارف قرآنی در نهج‌البلاغه: اهل‌بیت (ع) در قرآن و نهج‌البلاغه» فصل‌های کتاب حاضر هستند.
در بخشی از پیشگفتار کتاب آمده است: «نهج‌البلاغه از دو منظر سبک و اسلوب و نیز معنا و محتوا، اشتراکات زیادی با قرآن دارد. این اشتراکات خود از مبانی چندی ناشی می‌گردد که دریافت معارف قرآنی علی (ع) از رسول خدا (ص) و علم الهی وی به ظاهر و باطن قرآن، از جمله آن مبانی است. از جهت سبک و اسلوب نیز عناصر بیانی متعددی مانند سبر و تقسیم، سجع و فاصله و نیز عناصر بدیعی مانند انواع تشبیه و استعاره، جناس، التفات و غیره و از جهت معنوی اشتراکات دو کتاب در موارد بسیاری از جمله معارف اعتقادی و اخلاقی قابل ملاحظه است. همچنین همسویی مباحث معنوی نهج‌البلاغه با قرآن به‌گونه‌ای است که نهج‌البلاغه به‌مثابه تفسیری برای قرآن به‌شمار می‌رود.»
«اوصاف قرآن در نهج‌البلاغه» از موضوعات مورد بحث در فصل چهارم کتاب است که در این زمینه در صفحه 54 می‌خوانیم: «اوصافی که امام علی (ع) در نهج‌البلاغه برای قرآن ذکر می‌کند، یا ناظر به یک ویژگی از ویژگی‌های کلی قرآن کریم است (از قبیل معجزه بودن آن) و یا اینکه آن حضرت به بان برخی ویژگی‌های اختصاصی قرآن (از قبیل «نورالمبین» و «ذکر») پرداخته‌اند. برخی از این اوصاف مستقیما آیه‌ای از ایات قرآن است و برخی دیگر که بیشتر این اوصاف است، برگرفته و الهام‌یافته از آیات قرآن، یا به عبارت دیگر استنباط امام علی (ع) از قرآن کریم است که بر لسان مبارکش جاری شده است.»
نویسندگان کتاب در صفحه 137 در تشریح موضوع «مقایسه سبک ادبی نهج‌البلاغه با قرآن» نوشته‌اند: «در سراسر نهج‌البلاغه چه در قسمت خطبه‌ها، نامه‌ها یا کلمات قصار، انواع و اقسام تشبیهات را می‌توان مشاهده کرد که غالب آنها به لحاظ سبک و مضمون، همخوانی فوق‌العاده‌ای با تشبیهات قرآنی دارد و از آن اثر پذیرفته است؛ برای نمونه، امام علی (ع) در وصف کسی که بر مسند قضاوت و داوری می‌نشیند، در حالی‌که صلاحیت آن‌را ندارد، می‌فرماید: «پس مَثَل او در بافتن شبهات به یکدیگر به مانند تنیدن عنکبوت است، نمی‌داند که آیا به صواب رفته یا آنکه خطا کرده است.» تار عنکبوت در زبان عرب، مثالی برای بیان امور سست، واهی و بی‌اساس است و همان‌گونه که خداوند متعال در قرآن کریم از خانه عنکبوت به سست‌ترین خانه‌ها تعبیر فرموده و کسانی را که به‌غیر خدا برای خود اولیایی برمی‌گزینند، به عنکبوت تشبیه می‌کند، در این عبارت نیز امام علی (ع)، سستی آراء قاضی فاقد صلاحیت را تار عنکبوت تشبیه فرموده، به‌طوری که این شبهات در ذهن او تکثیر شده است و مانند تار عنکبوتی آن‌را فرا می‌گیرد و ذهن وی مانند مگسی در دام این شبهات گرفتار می‌آید و توانایی رها ساختن خود از آن را ندارد و قدرت تشخیص حق را از دست می‌دهد.»
نخستین چاپ کتاب «ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن» در 368 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 17 هزار تومان با همکاری بنیاد نهج‌البلاغه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، راهی بازار نشر شده است.
یکشنبه ۱ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۹:۰۵
نظر شما