هوشنگ مرادی کرمانی در این نشست به جلسههای مختلف نقد و بررسی که برای آثارش از جمله «ته خیار» و «شما که غریبه نیستید» اشاره کرد و گفت: تا بهحال افراد مختلفی اعم از مردم عادی، کارشناسان، منتقدان و اساتید دانشگاه مانند دکتر حسن عشایری، دکتر رفیعی و ... در نشستهای مختلف نظراتشان را درباره کتابهای من بیان کردهاند و من هم شنیدهام. یکی از این جلسهها که تاثیر زیادی بر من داشت، درباره کتاب «شما که غریبه نیستید» در فرهنگسرای ابنسینا بود. در این جلسه خانوادههایی حضور داشتند که مریض روانی داشتند و به من میگفتند که در این کتاب توانستهام درد دل آنها را بیان کنم. من در این جلسه توانستم جنبهها و تاثیرات روانی کارم را ببینم.
این نویسنده و پژوهشگر ادبی درباره «شما که غریبه نیستید» توضیح داد: من قبل از نوشتن این کتاب، زندگینامههای مختلفی را مطالعه و بررسی کردهام. یکی از ویژگیهای زندگینامههای ایرانی این است که اغلب از خود تعریف و تمجید میکنند و میگویند که سرشار از هوش و استعداد بودهاند اما در شرایط نامناسبی به سر میبردهاند و در حقشان ظلم شده است. در این میان زندگینامه «پابرهنهها» نوشته استانکو با ترجمه احمد شاملو برایم بسیار جالب و آموزنده بود.
وی در ادامه به چگونگی نوشتن این کتاب اشاره کرد و گفت: روزی با همسر و پسرم به زیارت اهل قبور رفته بودیم، در آنجا به پسرم گفتم هرکدام از افرادی که زیر این سنگها هستند، میتوانستهاند یک رمان خوب درباره زندگیشان بنویسند چون هرکدام از اینها زندگی، تجربیات و دنیای کاملا متفاوتی داشته و موقعیت زمانی، مکانی و شرایط گوناگونی را تجربه کردهاند و هر دنیای متفاوتی خواندنی است. سپس «شما که غریبه نیستید» را بر اساس تجربیات و وقایع زندگیام نوشتم و سعی کردم روایتی ساده و صمیمی و صادقانه داشته باشم. خوب و بد بودن انسانها را از دید خودم ارزیابی نکنم و صادقانه ویژگیها و خصوصیاتشان را بیان کنم.
صداقت و انصاف علت تاثیرگذاری «شما که غریبه نیستید»
مرادی کرمانی یادآور شد: این کتاب تنها زندگینامهای است که به روسی، انگلیسی، فرانسه و عربی ترجمه شده و توانسته به چاپ بیست و سوم برسد و افراد زیادی را تشویق کند تا دست به قلم ببرند و از ناگفتهها و خاطرات زندگیشان بنویسند. شاید این موفقیت به خاطر صداقت و انصافی باشد که در این اثر وجود دارد. ما ملتی هستیم که سعی کردهایم همه چیز را پنهان کنیم و گاه به هم دروغ بگوییم و معتقدیم که سه چیز شامل میزان پول و درآمدمان، دین و مذهبمان و راه و برنامه آیندهمان را باید پنهان کنیم تا آسوده زندگی کنیم. وقتی کسی در این شرایط سفره دلش را باز میکند حتما جرات و جسارت زیادی داشته و این جنبهها است که اثری را جذاب و تاثیرگذار میکند.
وی درباره کتاب «ته خیار» نیز بیان کرد: من همیشه معتقد بودم که خنده و گریه دو روی یک سکهاند و به قول ارسطو هرجا که یک تراژدی میبینیم، دردی در پس آن نهفته است و برعکس. ما همین ویژگی را در آثار آنتوان چخوف هم میبینیم. به نظر من طنز و تراژدی از هم جدایی ناپذیرند. براین اساس سعی کردهام همیشه نوعی طنز در آثارم باشد و درعین حال به نوعی درد هم بپردازم.
مرادی کرمانی توضیح داد: در «ته خیار» سی داستان وجود دارد که پانزده تای آنها در قبرستان میگذرد، یعنی مکانی که اوج غم و اندوه و درد و گریه است اما میبینیم در همانجا هم چیزهای خندهداری هم وجود دارد. من سالها تلاش کردم تا توانستم سی موضوع مختلف مرتبط با مرگ را پیدا کنم و از موضوعاتی که در زندگی واقعی افراد مختلف به نوعی رخ داده است الگوبرداری کردهام.
«ته خیار» طنزی شیرین درباره تلخی مرگ است
یزدان منصوریان، نیز در این نشست به اهمیت لذت خواندن اشاره کرد و گفت: نخستین پاداش خواندن، لذتی است که مخاطب هنگام مطالعه کسب میکند و این لذت بیشترین انگیزه را برای ادامه مطالعه در فرد ایجاد میکند. مادامی که خواندن را به عنوان کاری دشوار تلقی کنیم نباید انتظار داشته باشیم فرهنگ کتابخوانی در جامعه گسترش یابد. اصولا سرنوشت کتابها را خوانندگان تعیین میکنند و هر کتاب بعد از انتشار مانند طفل یتیمی است که در جامعه رها میشود و مخاطبها سرنوشت آن را رقم میزنند و با هر بار خواندن، یک کتاب دوباره متولد میشود.
وی در ادامه سخنانش درباره کتابهای «ته خیار» و «شما که غریبه نیستید» گفت: آثار مرادی کرمانی به گونهای نوشته شده که به واسطه نثر روان و صمیمی که دارند و لذت خواندن را در مخاطبها ایجاد میکند. به عنوان مثال «ته خیار» شامل 30 داستان کوتاه و جالب است و برای من ازجمله آثار جذاب محسوب میشود و به همین دلیل چند سال پیش مطلبی درباره آن در مجله جهان کتاب منتشر کردم. معمولا وقتی از من خواسته میشود کتابی را برای مطالعه معرفی کنم این کتاب ازجمله آثاریست که حتما مطالعه آن را به دیگران پیشنهاد میکنم. زیرا «ته خیار» کتابی مفرح و آموزنده است و داستانهای آن تصویری زنده و شفاف از جلوههای زندگی و مرگ است. این اثر جذاب، طنزآمیز و آموزنده و کتابی مناسب برای همه گروههای سنی است.
به گفته این منتقد، مرادی کرمانی در «ته خیار» طنزی شیرین درباره تلخی مرگ است و تصاویری از تاروپود زندگی واقعی را در قالب تابلویی تماشایی عرضه میکند. در این اثر، پرداختن به روایتهای واقعی، مخاطب را از پرواز در آسمان خیال باز نداشته است و درعین حال تخیل او را میپروراند. نویسنده کوشیده مخاطب را تشویق کند تا به نوعی مرگآگاهی خردمندانه برسد و برای رسیدن به این مفهوم از قالب طنز استفاده کرده است.
یزدانیان درباره کتاب «شما که غریبه نیستید» نیز بیان کرد: این اثر یک زندگینامه خودنوشت است و در آن ژانرهای مختلفی مورد استفاده قرار گرفته است و دارای زبانی ساده، روان و صمیمی است که مخاطب را به خود جذب میکند.
نظر شما