به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین اختتامیه سیزدهمین دوره جشنواره نقد کتاب، عصر دوشنبه 29 آذرماه، با حضور سیدعباس صالحی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل موسسه خانه کتاب، سیدحسن اسلامی اردکانی، دبیر علمی این دوره از جشنواره و جمعی از منتقدان شناخته شده در حوزه‌های مختلف، در سالن اجتماعات پژوهشکده فرهنگ و هنر برگزار شد.

سیدعباس صالحی در این آیین با اشاره به تحولات و پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه نقد اظهار کرد: در حوزه نقد در قالب و فرمت، اتفاقاتی افتاده که می‌تواند فرصت‌هایی را برای موضوع نقد پدید آورد. در سابقه قالب‌بندی نقد ما به‌طور معمول دو نقد «مکتوب» و «شفاهی» دارای سابقه هستند.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: نقدهای شفاهی و رو در رو این حُسن را دارند که منتقد و صاحب کتاب می‌توانند در یک گفت‌وگوی رو در رو قرار بگیرند و این گفت‌وگوی رو در رو موجب می‌شود که هم موضوع کتاب شفاف‌تر شود و هم این پینگ پنگ کلامی، عملا سنتزسازی و ترکیب‌سازی‌هایی در محفل ایجاد کند.

وی با اشاره به محاسن نقد «مکتوب» ادامه داد: نقد مکتوب نیز محاسن مختلفی داشته از جمله این حُسن که نویسنده مقاله‌ بتواند با تمرکز بیشتر آنچه را که به‌عنوان نقد می‌نویسد، عرضه کند. طبیعتا بین کلام و قلم فاصله‌ای وجود دارد، به‌طوری‌که در سخن شتابی است که در قلم وجود ندارد.

صالحی در ادامه با اشاره به تأثیرات فضای مجازی در حوزه نقد گفت: این دو فرم و دو گونه نقد، در حوزه نقد کتاب دو روش متعارف و معمول ما بوده است و اکنون به‌نظر می‌آید که در فضاهای مجازی ما نیز ترکیب‌ دوگانه‌ای از نقد شفاهی و مکتوب پدید آمده است و عملا این فضای جدید به‌عنوان شاخه سوم از قالب و فرمت نقد در حال رویش است.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این‌باره توضیح داد: شبکه‌های مجازی امروز این فرصت را فراهم می‌کنند که یک دوگانه شفاهی مکتوب در حوزه نقد به‌طور عام و نقد کتاب به‌طور خاص شکل بگیرد. این شاخه دوگانه فرصت جدیدی برای استفاده از محاسن و نیکویی‌های هر دو بخش نقد شفاهی و مکتوب را در حوزه نقد کتاب فراهم می‌کند. به‌نظر می‌آید مسیری که ما در حوزه نقد داشته‌ایم، امروز با این ابزار جدید به کمک نقد به‌ویژه نقد کتاب آمده و باید کاری کنیم که از این قالب هم بیش از گذشته برای نقد و به‌ویژه نقد کتاب بهره ببریم.

وی در ادامه درباره وجهی از نقد کتاب که کمتر به آن پرداخته شده، بیان کرد: چه در نقد مکتوب و چه در نقد شفاهی، بیشتر تأکیدات بر آن بوده که وجوه آسیب‌شناسانه آن کتاب و آن نظریه را مورد توجه قرار دهیم تا خلل‌ها و نواقصی که در قالب و محتوای آن وجود دارد، بررسی کنیم، اما در حوزه کتاب می‌توان از زاویه دیگری نیز این موضوع را بررسی کرد.

صالحی افزود: امروز در میان انبوه کتاب‌هایی که یا کم‌فایده یا بی‌فایده هستند، کتاب‌های خوب گم می‌شوند. روزگاری بود که حجم و تعداد کتاب‌های منتشره محدود بود و اهالی کتاب به سرعت کتاب‌های مفید و خوب را پیدا می‌کردند، اما امروز در این انبارسازی کتاب که به آمار متراکم منتهی می‌شود، یک انبار بی‌در و دروازه به‌وجود آمده که کتاب‌های خوب در آن مدفون می‌شوند.

معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کرد: نمی‌خواهم بگویم که منتقد قلم را برعلیه کتاب‌های بد برندارد، اما این سوی میدان نیز باید کتاب‌های خوب را با معیارهای نقد به اهالی کتاب معرفی کند. به‌نظر می‌رسد که در شرایط کنونی یکی از رسالت‌های منتقد همین موضوع است، چراکه انبوهی از خواهندگان علم و فرهنگ در حوزه آنچه باید بخوانند سردرگمی‌هایی دارند و استادان حوزه نقد می‌توانند در این حوزه راهنمای آن‌ها باشند.