مسعود کوهستانی‌نژاد درباره کتاب «اخبار و اعلان کتاب و کتابخانه به روایت مطبوعات 1285 - 1304 شمسی» به خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) گفت: اعلان‌ها و اخبار دوره مشروطه تا سلطنت رضاشاه در این اثر گنجانده شده است.
وی کتابشناسی ایران را در معرفی اندوخته یا موجودی کتاب‌های به چاپ رسیده بسیار ناقص دانست و افزود: بسیاری از کتاب‌هایی که در دوره مشروطه یا در دهه 1330 منتشر شده، مولفان به دلایل مختلف آثار خود را برای ثبت یا نگهداری به نهاد رسمی یا مرکزی تحویل نمی‌دادند.
این پژوهشگر مطبوعات ادامه داد: به مرور برخی از آثاری که تالیف شده بود از اذهان رفت زیرا در کتابخانه‌ها اثری از آنها نبود و تا کنون کسی هم سراغی از این آثار در آرشیوهای خصوصی نگرفته است.
کوهستانی‌نژاد با اشاره به اقدام برخی مطبوعات به معرفی و نقد آثار اظهار کرد: برای شناسایی این نوع کتاب‌ها، بهترین منبع روزنامه‌ها و جراید هستند. به این دلیل که مولفان برای فروش تالیفات خود در روزنامه‌ها اعلان فروش می‌دادند. از طرفی برخی روزنامه‌ها، مجله‌ها به معرفی و نقد و بررسی بعضی کتاب‌ها پرداختند.
وی بیان کرد: چاپ اعلان فروش کتاب‌ها، معرفی و نقد آثار در مطبوعات شیوه‌ای بود که در گام نخست نام اثر را ثبت می‌کرد و در گام دیگر به خواننده خبر از انتشار کتابی می‌داد که به یک موضوع خاص پرداخته است.
این پژوهشگر درباره دسترسی نداشتن به برخی آثار در کتابخانه ملی عنوان کرد: همان‌طور که اشاره کردم با مراجعه به برخی از مطبوعات می‌توان بخشی از میراث معنوی کتاب را پیدا کرد. کتاب‌هایی که به احتمال زیاد نمی‌توان آنها را از لحاظ فیزیکی در کتابخانه ملی لمس کرد.
کوهستانی‌نژاد گفت: جست‌وجوی برخی آرشیوهای خصوصی می‌تواند گام مفیدی برای دستیابی به کتاب‌هایی باشد که مطبوعات از انتشار آنها خبر داده‌اند. درعین حال این حرکت گام نخستی برای تالیف کتابی است که «اخبار و اعلان کتاب و کتابخانه به روایت مطبوعات 1285 - 1304 شمسی» نام گرفته است.
وی در پاسخ به پررنگی سهم مطبوعات در انعکاس اعلان یا نقد کتاب بیان کرد: این که کدام روزنامه‌ها بیشتر به انتشار اعلان یا بررسی کتاب‌های چاپ شده زمان خود پرداختند، بستگی به دوره زمانی آنها دارد. در دوره 1285 - 1304 می‌توان به روزنامه ایران، چهره‌نما، رعد و شفق سرخ اشاره کرد که بیشترین اعلان و موثرترین نقد و بررسی کتاب را در خود جای داده‌اند.
این مولف با اشاره به عنوان کتاب، نام و نقد و بررسی آن اظهار کرد: در این تالیف آنچه شامل اخبار کتاب اعم از چاپ کتاب، ناشران، توزیع کننده‌ها، فروشنده‌ها، مولفان کتاب، نقد و بررسی کتاب، کتابخانه، قرائت‌خانه، چاپخانه در مطبوعات بوده، در قالب گزارش، خبر، مقاله و تحلیل گردآوری کردم.
کوهستانی‌نژاد عنوان کرد: اطلاعاتی که در رابطه با وضعیت چاپخانه‌ها، کتابخانه‌های ایران یا ناشران و چاپخانه‌های ایرانی در خارج از کشور از میان مطبوعات متنوع در ایران استخراج شده، بی‌نظیر است.
وی به پرسشی درباره چگونگی وضعیت و تعداد کتابخانه‌ها در ایران بر اساس اطلاعات چاپ شده در مطبوعات پاسخ داد: باید بگویم تعداد کتابخانه‌ها را نسبت به میزان افراد باسواد و سطح سواد در هر شهر بررسی کنیم. در دوره مدنظر ما نسبت کتابخانه‌ها در هر شهر با توجه به سطح سواد نسبت خوبی است.
کوهستانی‌نژاد با اظهار رضایت از طراح جلد و صفحه‌بندی «اخبار و اعلان کتاب و کتابخانه به روایت مطبوعات 1285 - 1304 شمسی» گفت: نوع چاپ کتاب بسیار خوب است و باید برای ارائه انتشار کتاب با این سطح کیفیت از بخش فنی، دست‌اندرکارن آن و موسسه خانه کتاب قدردانی و سپاسگزاری کرد که اثری تمیز و شکیل ارائه کردند. کتابی که می‌تواند پایه تحقیقات بسیاری باشد.
کتاب «اخبار و اعلان کتاب و کتابخانه به روایت مطبوعات 1285 - 1304 شمسی» تدوین مسعود کوهستانی‌نژاد در 794 صفحه، شمارگان 500 نسخه و به قیمت 80 هزار تومان از سوی موسسه خانه کتاب به چاپ رسیده است.
چهارشنبه ۲۸ مهر ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۰
نظر شما