به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، فصلنامه علمی - پژوهشی «تاریخ اسلام» به سردبیری محسن الویری منتشر شد.
در این فصلنامه که شماره دوم سال هفدهم به شمار می‌آید برخی مقاله‌های آن عبارتند از «نقش (موضوع) در روشن ساختن مفهوم (متن تاریخ‌نگارانه)»، «چالش‌های اندیشه‌ای و اقتصادی شیعیان در عصر امام باقر (ع)»، «جایگاه سیاسی امارات در همگرایی جامعه و حکومت ایرانی در دوره اسلامی» و «سیاست‌های مذهبی و وضعیت علمی و آموزشی شامات (از اتابکان زنگی تا پایان ممالیک)».
تلقی سفرنامه به عنوان مصداق متن تاریخ‌نگاران
الویری در «یادداشت سردبیر» می‌نویسد:«این فصلنامه بر آن است که با توجه به آرمان‌ها و ظرفیت‌های حوزه‌های علمیه و نهادهای علمی وابسته به آن برای تحول در علوم انسانی و بر اساس سنجش وضعیت کنونی علمی کشور فعالیت‌های خود را پی بگیرد.» (ص 5)
در مقاله «نقش «موضوع» در روشن ساختن مفهوم (متن تاریخ‌نگارانه) با اشاره به «سفرنامه ناصرخسرو» آمده است: «تلقی سفرنامه به عنوان مصداق متن تاریخ‌نگارانه، با همین مشکل روبروست. در سفرنامه‌نویسی، رخدادهای سفر قائم به گزینش مسافر است و هر آنچه در سفر و در راه نیل به مقصد و برای شخص مسافر مهم باشد در سفرنامه می‌گنجد... گزارش اینکه ناصرخسرو هنگام ورود به بصره، سه ماه است که «موی سر باز نکرده» و از «برهنگی و عاجزی به دیوانگان ماننده» شده و به همین دلیل دچار سنگ‌پراکنی کودکان شده، بر اساس اهمیت اجتماعی نبوده، بلکه منطق سفر و گزینش فردی مسافر، موجب نگارش آن شده است.» (ص 24)
مهم‌ترین چالش‌های شیعیان در عصر امام باقر(ع)
درباره تکوین تکامل ساختار سیاسی ایران در دوران اسلامی «جایگاه سیاسی امارات در همگرایی جامعه و حکومت ایرانی در دوره اسلامی» می‌خوانیم: «امارات نظام برآمده از بطن دستگاه خلافت بود که از حیث اندیشه سیاسی، در ذیل و بعضا در امتداد نظام معنایی دستگاه خلافت قابل درک است. امیرنشین‌های سه‌گانه‌ای فترت سیاسی ایران را از قرن سوم تا پنجم هجری پوشش دادند، زمینه‌های استمرار هویت ایرانی را از دو منظر مهم اندیشگی و عمل هموار کردند و به خصوص در تکوین تکامل ساختار سیاسی ایران در دوران اسلامی سهم موثری ایفا کردند.» (ص 148)
«چالش‌های اندیشه‌ای و اقتصادی شیعیان در عصر امام باقر (ع): «عصر امام باقر(ع) از جنبه فکری و اجتماعی یک مقطع مهم و نقطه عطف در زندگی شیعیان به به شمار می‌رود. مطالعات و پژوهش‌های معطوف به تاریخ اجتماعی شیعیان که در سال‌های اخیر افزایش چشمگیر داشته است، درباره این گونه مقاطع تاریخی اهمیتی مضاعف می‌یابد... اختلاف و چنددستگی شیعیان با گسترش کیسانیه و ایجاد زمینه‌های پیدایش زیدیه، دوری شیعیان کوفه از امام باقر(ع) و تاثیر آن در انحرافات فکری و عملی آنها، مشکلات اقتصادی شیعیان و درگیری آنها یا یکدیگر در این زمینه و سرانجام پدیده غلات و تاثیر اندیشه‌ها و عملکرد نامناسب آنها بر انحراف برخی شیعیان و بدنامی آنها از مهم‌ترین چالش‌های این عصر به شمار می‌آیند.» (ص 71)
شماره دوم سال هفدهم فصلنامه علمی - پژوهشی «تاریخ اسلام» به سردبیری محسن الویری در 226 صفحه، شمارگان 200 نسخه و به قیمت 6هزار تومان از سوی دانشگاه باقرالعلوم به چاپ رسیده است.
یکشنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۵ - ۱۲:۲۱
نظر شما