خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- همایون امیرزاده، مشاور معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: صنعت چاپ ایران به‌عنوان یکی از صنایع پیشگام، دارای فراز‌و‌نشیب فراوانی بوده است. زمان شکل‌گیری یا تولد صنعت چاپ به شکل فعلی آن مصادف بود با جریان‌های سیاسی ـ اجتماعی جامعه ایران.
 
تحولات اجتماعی و سیاسی ایران قبل از سال 1357 در حوزه چاپ و نشر، تاثیرات عمیقی بر نوع نگاه حاکمان وقت بر صنعت چاپ کشور داشت و از این‌رو پیش از انقلاب جمهوری اسلامی ایران، نگاه امنیتی بر این صنعت غلبه داشت. متاسفانه، این نگاه منجر به تدوین قوانینی شد که دست‌و‌پای صنعت چاپ کشور را بست و امکان همراهی این صنعت با تحولات تکنولوژیکی مدرن سلب شد.
 
در گذر زمان، برای رهایی از دشواری‌های مضاعف و قوانین دست‌وپا‌گیر این صنعت تلاش‌های بایسته‌ای انجام نشد و در حال حاضر این قوانین همچنان دست‌و‌پای فعالان این بخش را بسته و مانع از تحرک و پویایی این صنف شده است.
 
اگرچه با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، نگاه امنیتی به نگاه‌های فرهنگی در حوزه چاپ تغییر پیدا کرده، اما برخی از قوانین دست‌وپاگیر همچنان مانع از شکوفایی این صنعت شده است. نگاه صرف صنعتی و آماتوری به هنر ـ صنعت چاپ، یکی از موانع جدی رشد و توسعه این صنعت در ایران محسوب می‌شود.
 
تاکنون عمده توجه فعالان، برنامه‌ریزان و سیاستگذاران، معطوف به تقویت نگاه مهارتی به این صنعت بوده و این در حالی است که سرعت تغییرات مدرن و تکنولوژیکی صنعت، گرایش دانش‌بنیان پیدا کرده است.
 
به‌نظر می‌رسد در این عرصه با رویکرد دانش‌بنیان فاصله بسیاری وجود دارد و مانع از بهره‌وری مطلوب در جهت توسعه صنعت چاپ بوده است. وجود بیش از پنج هزار و 500 واحد چاپی در کشور و فعالیت حدود 25 هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در این عرصه، ظرفیت قابل اعتنایی است که می‌تواند در به ثمر رساندن آرمان‌های اقتصاد مقاومتی در صنعت چاپ، نقش‌آفرین باشد.
 
در این حوزه کارشناسان بر این باورند که توجه اصولی به زیربناهای بنیادین صنعت چاپ کشور می‌تواند در عدم وابستگی کشور به واردات کالاهای چاپی موثر واقع شود.
 
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون در جایگاه نظارتی و حمایتی از بخش فرهنگی صنعت چاپ از ظرفیت‌های در اختیار، به نحو مطلوب استفاده کرده و با انسجام‌بخشی به صنوف مرتبط برای ایجاد و تبیین شورای سیاستگذاری و تلاش جهت راه‌اندازی بانک‌های جامع اطلاعات نقش‌آفرین بوده است.
 
تشویق فعالان این صنعت به ایجاد نهادهای صنفی، ارائه آموزش‌های مهارتی به فعالان این بخش و هماهنگی با مجموعه‌های متناظر در دولت جهت پاسخگویی به مطالبات رسوب شده از جمله اقدامات این وزارتخانه طی سال‌های اخیر بوده است. اما ظرفیت صنعتی چاپ کشور به‌گونه‌ای است که صرفا نمی‌توان به حوزه‌های حمایتی و نظارتی بسنده کرد. این یک واقعیت غیرقابل انکار است که صنعت چاپ، بخش عمده‌ای از زیربخش صنایع کشور محسوب می‌شود و نقش سازمان‌های متولی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت در بهبود فضای کسب‌وکار این حوزه بر کسی پوشیده نیست.
 
زمان آن رسیده که بعد از یک دوره فترت طولانی در بخش صنعت چاپ، نگاه ویژه‌ای به این صنعت شود تا از این منظر، ضمن تغییر نگاه‌های مهارتی به دانش‌بنیان، سهم ایران در بخش چاپ جهان بهتر دیده شود.
 
گذر سریع از فضای سنتی به کسب‌وکار در فضای تکنولوژیکی، طراحی نقشه راه و جانمایی واقع‌بینانه جایگاه صنعت چاپ ایران در سند 1404 می‌تواند شاخص اطمینان‌بخشی جهت ریل‌گذاری فعالیت‌های نوین صنعت چاپ کشور باشد.