به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) برنامه «گفت و گوی فرهنگی» با موضوع «ادبیات داستانی پس از انقلاب» با حضور احمد شاکری (نویسنده و پژوهشگر ادبیات داستانی)، اسماعیل امینی (استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات) و محمدرضا موحدی (استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات داستانی) روی آنتن رادیو گفت‌وگو رفت.
 
در ابتدای این برنامه، شاکری در پاسخ به این پرسش که آیا پس از گذشت این سال‌ها، سبک ادبیات داستانی داریم یا نه؟ گفت: بهتر است یک نگاه جریانی به این مسأله داشته باشیم. امکان این وجود دارد که با پژوهش‌های پیشین، به ادبیات داستانی انقلاب نگاه کرد. منظور از پژوهش‌های پیشین، از نوع مطلوب است که هنوز به وجود نیامده اما برای آن فرض می‌شود. در تحقیقات پسین ما به آثار و داشته‌های موجود نگاه می‌کنیم.
 
این نویسنده و پژوهشگر ادبیات داستانی ادامه داد: اگر بخواهیم جریان و بنیاد معرفتی ادبیات داستانی انقلاب را بچینیم، سنگ اول آن یک گزاره و یک علم اجمالی فرضیه‌ساز است. منظور از علم اجمالی فرضیه‌ساز، این است که هنوز به اینکه ادبیات داستانی انقلاب چه خصوصیات و ویژگی‌های سبکی دارد، نرسیدیم. اما به این موضوع علم اجمالی داریم که آثار قبل از انقلاب با بعد از آن متفاوت است.
 
شاکری با بیان اینکه چند عقیده در ادبیات داستانی انقلاب موثر است، خاطرنشان کرد: یک عقیده آن است که در گونه‌بندی باید ملاحظه گونه‌بندی ذاتی و ارزش آفرین اثر را داشته باشیم؛ یعنی متوجه ارزش‌های ادبیات داستانی انقلاب و دفاع مقدس باشیم. یک دیدگاه دیگر دوره‌ای است و برای مثال اگر از ادبیات داستانی دفاع مقدس یاد می‌کنیم یعنی ادبیات داستانی که به دفاع مقدس می‌پردازد. ادبیات داستانی انقلاب در دوران انقلاب و پس از آن ظهور کرده است.
 
وی افزود: مورد سوم مربوط به این می‌شود که وقتی از ادبیات انقلاب صحبت می‌کنیم، مراد «موضوع انقلاب اسلامی» است. این گونه‌بندی نواقص و محاسنی دارد و حُسن آن این است که توجه خاصی نسبت به موضوع انقلاب دارد.
 
این پژوهشگر اذعان کرد: هدف و حکمت این تقسیم‌بندی آن است تا به این برسیم که چیزی به نام «ادبیات انقلاب اسلامی» ظهور کرده است. درباره انقلاب کشورهای دیگر نیز نوشته اند، اما انقلاب و دفاع مقدس ما متفاوت با کشورهای دیگر است. آنچه ما می‌خواهیم به آن دست پیدا کنیم آن است که ادبیات ناب مقدس بسیاری از سبک‌های نوشتاری را تغییر داده و درست آن است که فلسفه ادبیات پس از انقلاب را بررسی کنیم.
 
شاکری بیان کرد: سلایق و تلقی مردم تا حدوی متأثر از این گونه‌بندی و عنوان بندی‌هاست و تا حدودی تنظیم‌کننده بازار نشر و استقبال یا عدم استقبال از آن می‌شود. در حال حاضر مجموعه‌هایی که ادبیات داستانی انقلاب را راه اندازی می‌کنند باید با تکیه بر تئوری علمی راه را برای فهم تئوری فراهم کنند.
 
اسماعیل امینی در ادامه عنوان کرد: آنچه سر زبان‌ها می‌افتد با آنچه اهل فن استفاده می‌کنند مطابقت نمی‌کند. در مورد «ادبیات داستانی انقلاب» نیز این مسأله صدق می‌کند و فرد ممکن است بعد از خواندن داستان انقلاب بگوید این مربوط به انقلاب نیست اما کارشناسان آن را داستان انقلاب می‌دانند. کسی که نگران زبان یا تکنیک‌های ادبی است، یک نظر دارد و کسی که به لحاظ «اندیشه» ادبیات انقلاب را بررسی می‌کند، نظری دیگر دارد.
 
در ادامه محمدرضا موحدی درباره ادبیات داستانی انقلاب بیان کرد: هر جمعی اصطلاح ویژه خود را دارد و گه گاه انتقال مفاهیم موجب سوءتفاهم می‌شود. در ادبیات داستانی انقلاب، تا حدودی از خامی به سمت پختگی در حال حرکت هستیم.
 
برنامه «گفت‌وگوی فرهنگی» از شنبه تا چهارشنبه ساعت 20 روی آنتن شبکه رادیویی گفت‌وگو می‌رود و علاقه‌مندان می‌توانند برای دسترسی بهتر به سایت این شبکه مراجعه کنند.