خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا)ــ  پنجم شهریور‌ماه به‌عنوان روز داروساز و گرامیداشت محمدبن زکریای رازی نامگذاری شده است. کتاب‌های این دانشمند ایرانی همچنان به‌عنوان منبع و مرجع پژوهشگران طب سنتی و مدرن مطرح است. پشتوانه علمی شخصیت‌هایی مانند زکریای رازی، زمینه‌ساز پیشرفت‌های دیروز و امروز در علم داروسازی است. وضعیت کتاب‌های حوزه داروسازی به مناسبت روز داروساز، محور گفت‌و‌گوی ایبنا با دکتر سودابه داوران برنده جایزه یونسکو برای پژوهش در حوزه داروسازی است.               
 
داوران، استاد و مدیرگروه شیمی دارویی دانشکده داروسازی تبریز درباره وضعیت کتاب‌های حوزه داروسازی اظهار کرد: محتوای بخشی از کتاب‌های رشته داروسازی، قدیمی است اما جریان روز‌آمد‌سازی این منابع آغاز شده و با توجه به پایه‌گذاری واحد‌های درسی نیز شاهد معرفی منابع جدید هستیم.  
 
برنده مدال «کمک به علوم و فناوری نانو» در حوزه داروسازی با تاکید بر لزوم توجه به استفاده از منابع روز‌آمد در حوزه دارو‌سازی افزود: هرچند که جریان روزآمد‌سازی کتاب‌های داروسازی آغاز شده اما به‌‌نظر می‌رسد که این بخش نیازمند توجه بیشتری است چراکه برخی از منابع این حوزه عمری بیش از 20 سال دارند.
 
کتاب‌های داورو‌سازی باید ‌روزآمد شوند
داوران در پاسخ به پرسشی درباره اولویت‌بندی تولید کتاب در حوزه‌های مختلف داروسازی ادامه داد: به‌عنوان عضو گروه شیمی ــ دارویی دانشگاه تبریز معتقدم که برخی از کتاب‌های این حوزه باید به ‌روز شوند؛ علاوه بر این کتاب‌های داروسازی صنعتی و داروشناسی با توجه به کشف مکانیسم‌های جدید نیز به تجدیدنظر نیاز دارند؛ اما منابع گرایش‌های جدیدی مانند نانو تکنولوژی دارویی،‌ نانو‌تکنولوژی پزشکی همچنین زیست مواد نیاز دانشجویان را پاسخ می‌دهند.   
 این زن نخبه ایرانی درباره دسترسی به کتاب‌های روز حوزه دارو‌سازی گفت: مانعی برای دسترسی به جدید‌ترین کتاب‌های جهان در شاخه‌های مختلف داروسازی وجود ندارد؛ خرید مستقیم کتاب یا دریافت مجازی آن از طریق پایگاه‌های مختلف اینترنتی دو مسیر عمده برای دستیابی به این منابع است. نمایشگا‌های بین‌‌المللی نیز یکی از روش‌های تهیه کتاب‌های مرجع در حوزه داروسازی است.
 
داوران در پاسخ به پرسشی درباره تولید کتاب بومی بر مبنای علم داروسازی بومی در کشور اظهار کرد: بیشتر استادان دانشگاه براستفاده از کتاب‌های زبان اصلی اصرار دارند و از سوی دیگر با توجه به دریافت آسان مقالات به‌روز در حوزه داروسازی دانشگاهیان کمتر به خرید کتاب فارسی اقدام می‌کنند.  
 
این متخصص بیومواد دارویی و نانوتکنولوژی دارویی افزود: تمایل استادان دانشگاه به تولید و انتشار مقاله است؛ علاوه‌ بر این امتیاز اندک تولید کتاب در جریان ارتقاء رتبه علمی در مقایسه با مقاله از دیگر دلایل کم‌توجهی به انتشار کتاب است. زحمات، مشکلات و بهای بالای فرآیند تولید کتاب نیز در این جریان موثر است.
 
به تولید کتاب داروسازی به زبان انگلیسی اقدام کنیم
داوران درباره ظرفیت نشر حوزه داروسازی برای عرضه در سطح جهانی گفت: به‌نظر می‌رسد اگر نویسندگان ایرانی، نتایج علمی خود را به ‌زبان انگلیسی و از سوی ناشران بین‌المللی منتشر کنند نهاد‌های علمی معتبر دنیا به راحتی این آثار را رصد خواهند کرد. بنابراین به‌نظر می‌‌رسد که پژوهشگران ما باید بیش از پبش به چاپ کتاب‌های انگلیسی تشویق شوند تلاشی که موجب آشنایی دنیا با دانشمندان ایرانی خواهد شد. یکی دیگر از روش‌ها در معرفی نتایج علمی دانشمندان داروساز ایرانی در قالب کتاب، درخواست ناشران مطرح کشور از مولفان برای تالیف کتاب‌هایی به زبان انگلیسی است.  
 
وی با اشاره به وضعیت ترجمه در حوزه داروسازی ادامه داد: در حوزه داروسازی بیشتر کتاب‌‌های درسی و عمومی در قالب ترجمه منتشر می‌شوند. نقطه قوت این دسته از کتاب‌ها تولید و توسعه واژه‌نامه فارسی و در نهایت فراگیری فرهنگ‌نامه‌های علمی در کشور است؛ البته نباید فراموش کرد که برخی از ترجمه‌ها در گرایش‌های مختلف داروسازی با کیفیت نیستند. کتاب‌های گردآوری و اقتباس شده را به دانشجویان پیشنهاد می‌کنم. کتاب‌های فارسی رشته داروسازی اغلب اوقات به‌عنوان یک کتاب درسی و عمومی به فروش می‌رسد و به‌عبارت دیگر در محدوده دانشگاه عرضه می‌شوند.
 
کتاب‌های طب سنتی منبع طب مدرن هستند 
این برگزیده سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) درباره میزان آشنایی خود با منابع ایرانی و کهن داروسازی اظهار کرد: با توجه به اجرای پژوهش‌هایی درباره طب سنتی با کتاب‌های این حوزه آشنایی دارم و اعتبار این منابع از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تایید شده است علاوه بر این دنیا نیز بر تاثیر این دانش بر روند درمان صحه گذاشته است. آثار و نظرات دانشمند بزرگ ایرانی زکریای رازی، به‌عنوان مرجع و منبع بسیاری از داروسازان مطرح دنیاست.  
 
وی با اشاره به توجه وزارت بهداشت نسبت به حوزه طب سنتی، درباره تلفیق دانش طب سنتی و مدرن افزود: با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته در حوزه طب مدرن به‌نظر می‌رسد که طب سنتی نیز باید دگرگون شود. پژوهشگران می‌توانند مبانی طب سنتی را حفظ کنند اما در عین حال تغییرات لازم براساس یافته‌‌های جدید صورت بگیرد. اهمیت این مقوله با تمایل روز‌افزون جهان به گیاهان دارویی مشخص‌تر می‌شود.