به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست بررسی کتاب «اینک شوکران؛ شهید شایسته‌فر به روایت همسر» نوشته عالیه سادات حسینی عصر دوشنبه 18 مرداد ماه 1395 با حضور این نویسنده و یحیی نیازی، منتقد و پژوهشگر در محل موسسه انتشاراتی روایت فتح برگزار شد.

نیازی در این برنامه به اهمیت نقد کتاب با حضور نویسنده و تعریف آن پرداخت و گفت: بیشتر کتاب‌های انتشارات روایت فتح شاید سوژه‌ای مشابه داشته باشند اما نوآوری و خلاقیت است که این آثار را با دیگر کتاب‌ها متمایز می‌کند.

نویسنده کتاب «مثل من و شما» به مساله زبان به عنوان نخستین ایرادی که کتاب «اینک شوکران 6» با آن مواجه است پرداخت و افزود: مشخص نیست که نویسنده از زبان معیار استفاده کرده است یا محاوره. این نکته باید به نویسندگان انتشارات روایت فتح آموزش داده شود که چگونه جنبه‌های نو‌آورانه را در کتابی که می‌نویسند لحاظ کنند. کتاب‌های انتشارات روایت فتح نه کاملا محاوه نوشته شده‌اند و نه کاملا به زبان معیار. این کار در آغاز نوآورانه محسوب می‌شد و در دهه 1380 با استقبال مخاطبان روبه رو بود.

مخاطب را میان زمین و آسمان رها نکنیم
نیازی یادآور شد: وقتی قصد به کار بردن کاری خلاقانه به عنوان سبک ادبی داریم، نخست باید بدانیم که سبک، ما به ازا ندارد و دیگر این‌که باید بتواند در دامنه وسیعی جایگاه خود را بیابد. در انتشارات روایت فتح نیازمند تجدید نظر موشکافانه درباره استفاده از سبک ادبی هستیم. اکنون آن‌چه بیش از همه در کتاب به نظر می‌رسد، عدم یکنواختی در نگارش است. مجاز نیستیم مخاطب را میان زمین و آسمان معلق نگاه داریم. نباید از جملات بسیار کوتاه در متن استفاده کنیم.

وی اظهار کرد: در بسیاری از کتاب‌های انتشارات روایت فتح استفاده از کلمات «بود» و «توی» بیش از اندازه استفاده شده است که در کتاب «اینک شوکران 6» نیز چنین ایرادی وجود دارد. باید نوعی هارمونی در متن ایجاد کنیم که مخاطب با مطالعه کتاب‌ لذت ببرد.

این پژوهشگر با اشاره به کتاب‌هایی که انتشارات روایت بر پایه مستندات می‌نویسد، گفت: این آثار خمیر مایه واقعیت دارند اما از صنعت ادبی کمتری برخوردارند. این نکته باید از سوی مشاور نویسنده گوشزد می‌شد. شاید هم نویسنده می‌ترسید که از میزان کلماتی که با ناشر قرارداد دارد، بیشتر بنویسد. برای همین از به کاربردن توصیفات صرف نظر کرده است. در حالی که این کار کتاب را جذاب‌تر می‌کند.

نیازی تاکید کرد: نباید مخاطبان این گونه آثار را فقط در قشر خاصی ببینیم. تنها قشری که جنگ رفته‌اند یا در تهران سکونت دارند مخاطبان کتاب‌های انتشارات روایت فتح نیستند پس باید در پاورقی اطلاعات بیشتری درباره برخی مسائل و نکته‌ها به مخاطبان داده شود. متاسفانه در انتشارات روایت فتح هیچ نویسنده‌ای جرات این را ندارد که از پاورقی استفاده کند. در حالی که این کار باعث می‌شود اعتبار اسنادی کتاب بالا رود. بارها شاهد بودیم که کتاب‌های انتشارات روایت فتح با آن که منشا مستند دارند، در بخش مستند حائز رتبه نمی‌شوند. این به دلیل منع استفاده از پاورقی در آثار است.

این منتقد آثار جنگ تحمیلی گفت: نویسنده باید احساس کند که کتابش تنها اثری است که درباره آن موضوع نوشته می‌شود و اطلاعات کافی را در اختیار مخاطبش قرار دهد. مثلا وقتی از جنگ‌های نامنظم یا شهید چمران برای نخستین بار در کتاب سخن به میان می‌آید باید در پاورقی اطلاعاتی به مخاطبان داده شود زیرا اکنون دیگر مخاطبانی این آثار را مطالعه می‌کنند که شناخت اندکی نسبت به جنگ تحمیلی و رزمندگانش دارند.

وی مساله تراکم فعل در جمله‌های کتاب را دیگر ایراد کتاب «اینک شوکران 6» دانست و ادامه داد: گاهی در یک جمله کوتاه سه فعل می‌بینیم. همچنین تکنیک «فلش بک» به درستی به کار نرفته است و در صفحه‌های 16 تا 25 با درهم ریختگی متن روبه رو هستیم.

نیازی در پایان پیشنهاد داد که با برگزاری جلسه‌های نقد پیش از انتشار کتاب روایت فتح مانع از ایراد‌های این چنینی شویم و افزود: نویسنده در جایی از کتاب از قول راوی آورده است که «خیلی سختی کشیده‌ام» این سختی کشیدن می‌توانست با اشاره به مصداق‌هایی بیان شود. همچنین این کتاب دیالوگ کمی دارد. دیالوگ داشتن به کتاب جان و روح می‌بخشد.

لزوم برگزاری جلساتی میان نویسنده و ویراستار
حسینی، نویسنده کتاب نیز در این برنامه، مشاور نوشته شدن کتاب «اینک شوکران 6» را احد گودرزیانی، از روزنامه‌نگاران با سابقه حوزه دفاع مقدس معرفی کرد و گفت: نکاتی به صورت کلی به من گفته شد اما معتقدم باید جلسه‌هایی هم با نویسنده و ویراستاران کتاب برگزار شود تا مانع از بروز ایراد‌ها در کتاب شویم. به نظر می‌رسد میان مشاوران اتفاق نظر در به کار بردن لحن و زبان وجود ندارد. همچنین به من تاکید شد که از جملات کوتاه کوتاه استفاده کنم.

وی هدفش از نوشتن این کتاب را پرداختن به همسران جانباز‌های اعصاب و روان عنوان کرد و ادامه داد: کمتر به این قشر و مشکلاتشان پرداخته شده است. این کتاب دیالوگ کم دارد چون خانواده آن‌ها زندگی بسیار خاصی داشتند و گفت‌وگوی کمی بین راوی و همسرش که جانباز اعصاب و روان بود صورت می‌گرفت.