سمیه سادات شفیعی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتاب «میدان‌های اعتراض؛ تحلیلی از جنبش زنان در هند» نوشته راکا رای که به تازگی منتشر شده توضیحاتی ارائه داد و افزود: این کتاب محصول رساله دکترای پژوهشگر در رشته جامعه‌شناسی سیاسی است که هندی الاصل بوده و در دانشگاه برکلی تحصیل کرده است. من بر اساس مطالعاتی که در حوزه زنان داشتم معتقدم می‌توان بر اساس تجارب مشترکی که میان ما و کشورهایی که از لحاظ توسعه شبیه ایران هستند، تحقیقات و مطالعاتی داشته باشیم.
عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ادامه داد: کتاب «میدان‌های اعتراض» به دلیل اینکه تجارب زیسته زنان در کشور هند را بررسی کرده می‌تواند با وضعیت ایران مشابهت داشته باشد چون در ایران به لحاظ فرهنگی همچنان میان سنت و مدرنتیه شکاف وجود دارد و این مساله یک قرن است که گریبانگیر ما بوده البته در کشور هند این کشمکش میان سنت و مدرنتیه به شکلی ظاهر شده و در ایران نیز وجه دیگری داشته است.
وی با بیان اینکه این کتاب می‌تواند برای فعالان و علاقه‌مندان به مطالعات زنان سودمند باشد، اظهار کرد: ترجمه این اثر یک سال طول کشید و از سوی دیگر تلاش من این بود که چاپ کتاب توسط یک ناشر دانشگاهی انجام شود چون در ایران موضوع زنان همواره مورد هجمه بوده و سیاسی تلقی می‌شود در حالی که این خواسته محققان و مولفان این حوزه نیست. بنابراین در نهایت این کتاب توسط انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی داوری شد. البته خوشبختانه پژوهشگاه گروهی ویژه برای مطالعات زنان دارد و کتابخانه تخصصی مطالعات زنان علاقه‌مندان را جذب این مرکز پژوهشی ساخته است.
به گفته شفیعی، در این کتاب نظریه بوردیو جامعه‌شناس فرانسوی بررسی شده است. او در دو دهه اخیر تاثیرات عمیقی در جامعه‌شناسی داشته و نظریه‌اش درباره میدان در سطح خرد، میان و کلان مرجع قرار گرفته است. بنابراین نظریه او در مباحث نظری کتاب‌های جامعه‌شناسی طرح شده است. با این وجود در جریان رساله دکتری که با محوریت نظریه بوردیو بود متوجه شدم درباره این موضوع کارهای تحقیقاتی و میدانی در ایران، کم انجام شده و بنابراین کوشیدم تا مصداق دیگری از کاربرد نظریه بوردیو در ایران را نشان دهم.
وی در توضیح بیشتر نظریه بوردیو عنوان کرد: بوردیو بحث خود را روی میدان متمرکز می‌کند و می‌گوید عرصه‌های اجتماعی وجود دارد که روابط قدرت در آن ساری و جاری است و در این روابط افراد، عاملان یا کنشگران بر سر دستیابی به منابع با یکدیگر در رقابت هستند.
این مدرس دانشگاه تاکید کرد: در کتاب «میدان‌های اعتراض» مساله این است که زنان چگونه به شکل فردی یا گروهی برای رسیدن به منابع و منافع با میدان‌ها و عرصه‌های اجتماعی وارد چانه زنی می‌شوند؟ نویسنده این کتاب دو شهر کلکته و بمبئی را به عنوان میدان انتخاب کرده و نشان می‌دهد که این میدان‌ها به چه میزان با یکدیگر شباهت یا از هم تفاوت دارند و شرایط زنان در این میدان‌ها چگونه است؟
وی با تاکید بر اینکه مطالعه این کتاب از منظر کسب تجارب زیسته زنان منحصر به فرد است، گفت: خوب است که بدانیم زنان کشورهای دیگر شرایط مشابهی با ما دارند. از سوی دیگر من در ترجمه کتاب سعی کردم تنها مخاطب علمی و آکادمیک را در نظر نگیرم و کتاب بتواند برای مخاطب علاقه‌مند به حوزه زنان قابل استفاده باشد. بنابراین در جمله‌بندی‌ها و انتخاب واژگان دقت زیادی داشتم و در مقدمه مفصلی هم که بر کتاب نوشتم هدف از تدوین کتاب را شرح دادم و کلماتی چون میدان، عادت‌واره و منش را توضیح داده‌ام.
شفیعی ادامه داد: با توجه به اینکه در دانشکده مطالعات جهان گروهی با عنوان مطالعات هند وجود دارد و این کتاب بازتابی از بافت اجتماعی فرهنگی هند و حاوی اطلاعات کاربردی و مفیدی در این باره برای محققان مربوطه است.
شنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۵ - ۱۲:۳۵
نظر شما