برخی دستنوشتههای ممنوعه قرون وسطی که سالها از دید عامه مردم به دور مانده قرار است با پیشرفت تکنولوژی برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گیرد.
دکتر «اریک کوآکل»، مورخ کتابها قرون وسطی در دانشگاه «لیدن» در این باره به مجله Observer گفت: «کار بسیار هیجانانگیزی در حال انجام است. ما در حال بازیافتن گنجی گرانبها هستیم.»
وی معتقد است پتانسیل یافتن دادههای جدید در رابطه با گذشته بسیار وسیع است. تکنولوژی نه تنها این نوشتهها را قابل مشاهده میکند بلکه به آنها وجهی قانونی میبخشد.
دسترسی به این نوشتهها از طریق تکنولوژی ایکس ری این امکان را به مورخین میدهد که بدون از بین بردن صحافی کتابها قادر به خواندن نوشتههایی شوند که با چشم قابل دیدن نیستند.
صحافی کتابها در قرون 15 و 16 با کتابهای پنهانشده و غیرقانونی انجام میشد که بسیار قدیمی هستند. صحافان کتاب صفحاتی از کتابهای قدیمی و ممنوعه قرون وسطی را انتخاب میکردند که پس اختراع چاپ بیاستفاده مانده بودند. بنا بر گفته «کوآکل» این کتابهای قدیمی در جلد یک کتاب از هر پنج کتاب مورد استفاده قرار گرفتهاند. «بیشتر یافتههای ما مربوط به قرون چهارده و پانزده است و بسیار خوشحال خواهیم شد که آثاری مربوط به قرن نهم بیابیم. دلم میخواهد بخشی از یک نسخه قدیمی از «انجیل» را که مهمترین نوشته مربوط به قرون وسطی است پیدا کنم. هر کتابخانهای هزاران کتاب از این نوع دارد. البته این نوع صحافی مخصوص کتابها قطور بود. اگر سری به کتابخانه ملی «بریتانیا» یا کتابخانه دانشگاه «آکسفورد» سری بزنید هزاران جلد کتاب قطور با چنین صحافی خواهید یافت. بنابراین با انجام این کار به مجموعهای عظیم از آثار ممنوعه مهم دست مییابیم.»
در طی انجام این آزمایش بخشی از یک دستنوشته قرن دوازدهم یافت شد که ممکن است بخشی از اثر فاخر «آدم بید»، نویسنده و راهب قرن هشتم باشد. سه صفحه از این اثر با هم در صحافی یک کتاب استفاده شده است یا بخشی دیگر از این کتاب را در صحافی کتابی در قرن شانزدهم یافتند.
از تکنولوژی ایکس ری در آغاز برای مشاهده لایههای پنهان نقاشیهای مهم دنیا استفاده شد. مثلاً در سال 2011 دانشمندان پرتره ناشناختهای از «رامبراند»، نقاش شناختهشده هلندی را روی اثر دیگری یافتند. اگرچه این پرتره ناقص و ناتمام است اما سبب شد بسیاری از مورخان به این نتیجه برسند که ممکن است خود نقاشی ناشناخته نیز متعلق به این نقاش مشهور باشد.
حال این تکنولوژی سبب شده است جوهر قرون وسطی نیز قابل تشخیص باشد. یک رگه ساده از ایکس ری برای آزمایش این کتابها مورد استفاده قرار خواهد گرفت. جوهر دوره قرون وسطی شامل آهن، مس، و زینک بود که بسیار راحت با ایکس ری قابل مشاهده است حتی اگر این صفحات با چیزی پوشیده شده باشد.
اما مشکل اینجاست که این روش جدید بسیار کند است و بعضی آزمایشها حدود 24 ساعت به طول میانجامد. «کوآکل» میگوید: « در حال حاضر کشف کردیم که چنین کاری ممکن است اما منتظر تکنولوژی جدیدی خواهیم ماند که سرعت بیشتری داشته باشد.»
حامی مالی این پروژه Young Academy است که شاخهای از آکادمی هنر و علم دانشگاه ملی هلند است.
سال گذشته این دانشگاه اعلام کرد تکنیکی وجود دارد که میتوان برگههای پاپیروسی را که سوخته و تبدیل به خاکستر شده است با آن رمزگشایی کرد. در حال حاضر دانشمندان در تلاش هستند تکنولوژی بیایند که در زمان کمتری دستنوشتههای قدیمی را بازگشایی کنند.
نظر شما