به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، سال گذشته، معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به منظور رونق بخشیدن به بازار كتاب و ترویج كتابخوانی، تسهیلاتی را در قالب یارانه خرید كتاب از طریق كتابفروشی‌های سراسر كشور، مستقیماً به خریداران کتاب پرداخت کرد. در این زمینه، دو طرح «کتابفروشی به وسعت ایران» و «عیدانه کتاب» در دو بازه زمانی اجرا شدند که علاوه بر رونق کتاب به ویژه در نوروز، موجب پدید آمدن موج اعتماد و امیدواری در کتابفروشان سراسر کشور شد.

در این طرح، كتابفروشی‌هایی كه شرایط لازم را  دارا بودند، پس از ثبت‌نام در سایت موسسه خانه کتاب كتاب‌های خود را که با شرایط تعیین شده در این طرح مطابقت داشتند با 20 درصد تخفیف به خریداران فروختند. موسسه خانه كتاب به نمایندگی از طرف معاونت امور فرهنگی مبلغ تخفیف را به كتابفروشان پرداخت کرد.

طرح عیدانه کتاب با ثبت ۴۳ میلیارد و ۷۵۲ میلیون و ۷۲۹ هزار و ۴۵ ریال فروش، در روز 15 فروردین به کار خود پایان داد و از همان وقت، مدیران موسسه خانه کتاب، قول تداوم آن در قالب جشنواره‌ای برای تابستان را دادند.

طبق اخبار اعلام شده، امروز سه‌شنبه، یازدهم خرداد‌ماه، از ناشران و کتابفروشان برگزیده این طرح در مراسمی قدردانی خواهد شود. به همین دلیل برآن شدیم که نظر برخی از این برگزیدگان را درباره جزئیات این طرح جویا شویم.

ابراهیم بالاپژوه، مدیر شهر کتاب مشهد که از جمله کتابفروشان برگزیده طرح «عیدانه کتاب» بود، درباره آن گفت: فروشگاه شهر کتاب مشهد کار خود را با فروش آزمایشی در اواسط بهمن ماه آغاز کرد و با اینکه با متراژ 800 متر مربع بزرگترین فروشگاه کتاب‌شهر مشهد در مرکز این شهر هستیم، هرگز تصور نمی‌کردیم که با مشارکت در این طرح شاهد چنین استقبال گسترده‌ای از سوی مردم باشیم.

وی با اشاره به اجرای طرح «عیدانه کتاب» مقارن با ایام عید نوروز عنوان کرد: معمولاً سایر اصناف در حوزه خوراک و پوشاک در ایام عید نوروز بازار مناسبی دارند، اما این موضوع در حوزه کتابفروشی صدق نمی‌کرد، اجرای این طرح باعث شد تا بازار کتاب تکان بخورد و با هدایت مردم به سمت کتابفروشی‌ها، ما نیز بازار خوبی داشته باشیم.

مدیر شهر کتاب مشهد با اشاره به سقف یارانه اختصاص یافته به کتابفروشی‌ها افزود: استقبال مردم از این طرح به گونه‌ای بود که سقف یارانه دو میلیون تومانی خودمان را پنج بار تمدید کردیم و حتی در روزهای آخر اعتبار یارانه ما تمام شد و متأسفانه برخی نتوانستند از این امکان خوب استفاده کنند. به نظر من بهتر است که میزان یارانه هر کتابفروشی را با توجه به متراژ و منابع موجود در کتابفروشی‌ها اختصاص دهند تا افراد بیشتری بتوانند از این طرح استفاده کنند.

بالاپژوه همچنین درباره درصد تخفیف ارائه شده برای فروش کتاب‌ها و سقف خرید مراجعه‌کنندگان به کتابفروشی‌ها نیز گفت: تخفیف 20 درصدی ارائه شده برای خرید کتاب‌ها بسیار مناسب بود، اما سقف خرید یکصد هزار تومانی برای خریداران که بیشتر برای عیدی دادن، کتاب می‌خریدند، کم به نظر می‌رسید؛ به طوری که شاید بیش از دو یا سه کتاب نمی‌توانستند بخرند.

وی اجرای برخی طرح‌های تبلیغی و ترویجی در کنار اجرای چنین طرح‌هایی را لازم دانست و گفت: اجرای این گونه طرح‌ها نمی‌تواند به تنهایی به گسترش فرهنگ مطالعه کمک کند. باید توجه داشته باشیم که هدف از این گونه طرح‌ها تنها خرید کتاب نیست، بلکه خواندن آن است.

مدیر شهر کتاب مشهد با اشاره به زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری این طرح عنوان کرد: یکی از نکات قابل توجه این طرح، ایجاد سامانه‌ای یکپارچه برای ورود اطلاعات و همچنین رصد اطلاعات خرید و فروش کتاب‌ها به صورت آنلاین و آنی بود که همه می‌توانستند به اطلاعات آن دسترسی داشته باشند و آمارهای مختلفی از آن استخراج کنند.

بالاپژوه ادامه داد: ما بر اساس اطلاعات این سامانه هفتمین فروشگاه کشور به لحاظ تعداد مراجعه کننده بودیم، اما طبیعتاً ممکن است یک خریدار تنها دو هزار تومان و خریدار دیگر ی100 هزار تومان خرید کند. تصور می‌کنم که اگر این آمار بر اساس تعداد مجلدات فروش رفته یا مبلغ کتاب‌های فروش رفته ارائه می‌شد، شهر کتاب مشهد جایگاه بهتری کسب می‌کرد.

وی با تأکید بر تبعات مثبت استمرار این طرح عنوان کرد: ادامه اجرایی شدن این طرح در مقاطع مختلف سال به بهانه‌های مختلف، می‌تواند به پویایی هرچه بهتر این حوزه کمک کند. البته باید از تجربیات گذشته در طرح‌های بعدی استفاده شود؛ به عنوان مثال کندی سرور سامانه «عیدانه کتاب» برای ورود اطلاعات خریداران در داخل سامانه که در برخی مقاطع روز شدت می‌گرفت، باعث ازدحام بیش از حد خریداران کتاب پای صندوق فروش می‌شد، که این موضوع می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد.

مدیر شهر کتاب مشهد همچنین آثار حوزه کودک و نوجوان را از پرمخاطب‌ترین آثار این فروشگاه در طول اجرای طرح «عیدانه کتاب» عنوان کرد و گفت: آثار ارائه شده در شهر کتاب مشهد در تمام حوزه‌ها به جز دانشگاهی و کمک درسی هستند. در این میان توجه ویژه‌ای به بخش کودک و نوجوان داشته‌ایم و 400 متر از فضای فروشگاه را به این بخش اختصاص داده‌ایم و بیشترین فروش ما نیز در ایام اجرای طرح «عیدانه کتاب» به همین بخش مربوط می‌شد. همچنین ادبیات، دین و فلسفه نیز از دیگر بخش‌های پرمراجعه فروشگاه ما بودند.