کتاب «طب صالح (در بیان معده و مزاج از کتاب قانون در طب ابوعلیسینا)» با دهها مطلب برگرفته از متون طب کهن از سوی انتشارات نامک منتشر شده است.
«معده و مزاج آن»، «بیماریهای معده»، «خلط از کجاست»، «خلط خونی در معده»، «بیماریهای دیگر معده»، «ناتوانی نیروهای معده»، «چگونگی برحال معده»، «نشانیهای معده»، «انواع سوء مزاج معده»، «سوء مزاج معده - همراه با ماده»، «درمان انواع سوء مزاج معده»، «سازگار ـ و ناسازگار با معده»، «ناسازگارها با معده»، «درد معده»، «درمان درد معده»، «ناتوانی معده» و «درمان ناتوانی معده» برخی از فصلهای کتاب را شامل میشود.
«نیروی چهارگانه معده»، «اشتها»، «تشخیص بیاشتهایی»، «بد هضمی»، «تباه شدن هضم»، «فاسد شدن غذا»، «ناتوانی معده در هضم»، «نشانیهای تباهی در هضم»، «درمان هضم نادرست»، «پایین آمدن خوراک از معده»، «آروغ»، «ورم معده»، «ورم سرد»، «زخم در معده»، «باد شکم»، «قرقر شکم»، «درمان قی کردن»، «روده»، «اسهال»، «اسهال و استفراغ»، «اسهال خونی» و «بهداشت سالخوردگان» بخشی دیگر از عنوان فصلهای این کتاب است.
در مقدمه این کتاب آمده است: «در کتابهای قدیم طب سنتی ایران زمین، مانند «قانون» ابوعلی سینا، «ذخیره خوارزمشاهی»، «مفید» زکریای رازی و تحفه حکیم مؤمن تنکابنی، نام گیاهان دارویی عموما به زبانهای عربی، کردی، لری، بلوچی، گیلکی و دیگر گویشهای ایرانی بهکار برده شده است.» نویسنده در ادامه مقدمه یادآورمیشود مطالعه این منابع آسان نیست و به همین دلیل مردم به استفاده از داروهای شیمیایی روی آوردهاند.
مولف در تشریح نشانیهای معده در صفحه 40 کتاب آورده است: «1ـ معده گرم مزاج ــ پیش از آنکه غذا بخواهد ــ خواهان آب است، 2ـ ممکن است، سوء مزاج گرم معده ـ بهخاطر تحلیل رفتن غذا در معده است، 3ـ اگر انسان آرزوی خوراک گرم کرد ـ نشان آن است که معده دارای مزاج سرد است، 4ـ معدهای که نیرومند است ـ و هنوز ناتوان نشده است ـ میل زیادی به خوردن چربی دارد، 5ـ اگر نیروی چشایی انسان ــ سالم و درست باشد ــ شیرینمزه را از هر چیز دیگری بیشتر دوست دارد.
6ـ اگر انسان آروزی خوردنیهای ترش مزه و تند و تیزمزه کرد ــ نشان آن است که خلط لزج در معده دارد. 7ـ اگر انسان میل زیاد به یک خوراک میکند ـ و پس از دست یافتن، از آن غذا متنفر میشود و نمیخورد ـ بدانکه یک ناراحتی به معده روی آورده است. 8ـ اگر انسان ـ آرزوی زیاد به خوراک چرب دارد ــ دلیل آن است که نوعی فشردگی ــ گیرندگی ــ و برهمآمدگی ــ و خشکی ــ بر محتویات معده روی آورده است.
9ــ اگر انسان از خوراکهای گرم نفرت داشت ــ و بیشتر آرزوی خوراکیهای سرد دارد ــ و از سردی آنها لذت میبرد ــ نشان آناست که دارای مزاج گرم است. 10 ـ ممکن است انسان آرزوی خوراکیهایی برخلاف رویه طبیعی کند ــ مثلا (خوردن گِل ــ زغال ــ و غیره) ــ این حالت نشاندهنده آن است ــ که خلط بیگانه و تباه ناسازگار ــ همراه با خلطهای خوب و سازگار در معده قرار دارد.
11 ـ ممکن است سوء مزاج گرم شدید در معده ــ ناراحتیهای زیر را بهوجود آورد. سبب درد گزنده ــ در معده شود، سبب گرسنگی زیاد از اندازه شود، شاید گرسنگی، سبب غش کردن انسان شود. شاید سبب گرسنگی طاقتفرسا شود که قابل تحمل نباشد. 12ــ کسانی دارای خصوصیات زیر هستند. زیاد میخورند، زیاد گرسنه میشوند، یا اینکه زیاد میخورند ــ چاق نمیشوند، در مدفوع این افراد ــ لای و دُردی زیاد وجود ندارد و یا خوردن غذای زیاد ــ به درد پر شدنِ معده گرفتار نمیشوند.»
نخستین چاپ کتاب «طب صالح(در بیان معده و مزاج از کتاب قانون در طب ابوعلیسینا)» با شمارگان یکهزار نسخه در 238 صفحه، به بهای 25 هزار تومان از سوی نشر نامک به بازار کتاب عرضه شده است.
نظر شما