محمدعلی مهدوی‌راد، دبیر علمی سی‌و‌سومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در این مراسم اظهار کرد: امسال کتاب سال به لحاظ دستیابی به اطلاعات با تحولی ماهوی مواجه بود و آن این‌که فراخوان از طریق پیامک و پُست الکترونیکی و دو روزنامه آفتاب و دنیای اقتصاد به همه شخصیت‌های حقیقی و حقوقی ارسال شد. این فراخوان به بیش از 6 هزار ناشر، دو هزار و 500 داور و 6 هزار و 564 شخصیت و اهل قلم فراخوان ارسال شد تا کتاب‌هایشان را به دست دبیرخانه برسانند.
وی ادامه داد: کتابها در حدود 72 گروه از جمله کلیات، فلسفه، روانشناسی، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، تاریخ و جغرافیا و کودک و نوجوان بررسی شدند. البته دبیرخانه فقط به ارسال فراخوان برای شرکت در این دوره از جایزه اکتفا نکرد و مکرر و مکرر به ناشران، محققان و نویسندگان تلفن و پیامک زده شد.
دبیر علمی سی و سومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: در نهایت پنج‌هزار و 385 کتاب به دبیرخانه ارسال شد و زمینه داوری آنها فراهم شد؛ همه این کتابها در سال 93 منتشر شده‌اند. پس از بررسی‌های اولیه از میان این تعداد، 224 عنوان کتاب به مرحله نهایی با داوری 896 داور راه یافتند.
دکتر مهمدعلی مهدوی راد، توضیح داد: امسال به دلیل این‌که ثبت‌نام به صورت الکترونیکی انجام شد دستیابی به داوران راحت‌تر صورت گرفت از این نظر حوزه داوران از تنوع اقلیمی و سازمانی برخوردار بود.
وی با بیان این‌که در این دوره از جایزه کتاب‌سال 10 برگزیده و 30 شایسته تقدیر خواهیم داشت، گفت: آیین اختتامیه این دوره از جایزه کتاب سال 18 بهمن‌ماه با حضور رئیس جمهوری در تالار وحدت برگزار خواهد شد.
مهدوی راد اظهار کرد: به لحاظ کمی در میراث مکتوب نه تنها کم نداریم بلکه افزون نیز داریم اما کیفیت در حال اُفت است و این فاجعه‌ای است که باید آسیب‌شناسی شود.
دبیر علمی سی و سومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: متأسفانه هم در حوزه کتابخوانان، کتاب‌آفرینان و هم در حوزه کتاب‌گرایی و کتاب‌جویی اُفت وجود دارد. صدا و سیما مهم‌ترین مرکز اطلاع‌رسانی کتاب به شمار می‌آید اما واقعاً در طول سال این مراکز چقدر به حوزه کتاب و ترویج کتابخوانی می‌پردازند؟!
وی عنوان کرد: خوشبختانه خانه کتاب به خوبی در این راستا قدم برداشته است و با برگزاری جلسات نقد و بررسی کتاب در سرای اهل قلم به معرفی و نقد و ارزیابی آثار به‌ویژه آثار برگزیده و شایسته تقدیر جایزه کتاب سال می‌پردازد.
مهدوی‌راد تأکید کرد: ناشرانی که از طریق سایت کتاب‌سال اسم‌نویسی نکرده‌اند حتما این اقدام را به سرعت انجام دهند چرا که فراخوان جایزه کتاب سال 95 برای ارزیابی کتاب‌های منتشر شده در سال 94، فروردین‌ماه منتشر خواهد شد.
اهمیت نقش سازمان‌های مردم نهاد
افشین داورپناه، معاون فرهنگی و پژوهشی مؤسسه خانه کتاب از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی اظهار کرد: از مجموع 43 هزار عنوان کتاب چاپ اول منتشر شده در سال 1393، پنج‌هزار و 385 عنوان کتاب در سایت جایزه کتاب سال ثبت‌نام کردند اما براساس تبصره آیین‌نامه این جایزه، کتاب‌هایی که در سال 93 منتشر شده‌اند و امسال نتوانسته‌اند ثبت‌نام کنند این امکان را دارند که برای جایزه سال بعد ثبت نام کنند و وارد چرخه داوری شوند.
وی ادامه داد: به نظر می‌رسد علیرغم افزایش کمی کتاب ها، کیفیت کتاب‌های این دوره از جایزه کتاب‌سال نیز همچنان با اُفت همراه بوده است. یکی از برکات برگزاری این‌گونه جوایز به‌ویژه برای مؤسسه خانه کتاب این است که مجموع کتاب‌هایی که در طول سال منتشر شده‌اند، یکجا دیده می‌شوند و یک ارزیابی کلی نیز می تواند درباره وضعیت کمی و کیفی کتاب هایی که در یک سال منتشر شده است صورت گیرد؛ در این باره، با اظهار تأسف باید گفت که بسیاری از این کتابها، از مصادیق کتابسازی است. تأسف‌بارتر این‌که این معضل هم در کتاب‌های مطالعاتی و گردآوری شده و هم در کتاب‌های تحقیقاتی و پژوهشی دیده می‌شود.
داورپناه اظهار کرد: امسال در خانه کتاب تصمیم داریم یک گزارش تحلیلی از کتاب‌های برگزیده و شایسته تقدیر تهیه و ارائه کنیم؛ با این کار می توان نمایی کلی از وضعیت کمی و کیفی کتاب در ایران ارائه کرد.
معاون فرهنگی و پژوهشی مؤسسه خانه کتاب بیان کرد: ما در خانه کتاب به سمت سوق دادن فعالیت‌های حوزه کتاب به فعالیت‌های مردمی حرکت کرده‌ایم. معتقدیم اگر امور ترویجی و تبلیغی به سازمان‌های مردم‌نهاد سپرده شود مثمرثمر خواهد بود و تاکنون نیز تمامی اقدامات و تفاهم نامه‌هایی که با سازمان‌ها و نهادها داشته‌ایم، این رویکرد را مدنظر قرار داده شده است. در جریان جایزه کتاب سال نیز این اقدام را در دست خواهیم داشت، تا شاید بهتر اطلاع رسانی و برگزار شود.
در بخش دیگر این مراسم محسن جوادی، دبیر علمی بیست و سومین دوره جایزه جهانی کتاب سال اظهار کرد: در این دوره از میان دو هزار جلد کتابی که از طریق اینترنت و اطلاعات کتابشناختی خود جمع‌آوری شد 252 کتاب را خریداری کردیم. این کتابها توسط 90 داور که 10 داور آنها بین‌المللی بودند ارزیابی شده‌اند. موضوع کتابها ایران و اسلام بود. در نهایت از مجموع داوری‌ها 30 کتاب حداقل‌های لازم برای برگزیده شدن را داشتند اما از آن میان 10 کتاب را انتخاب کردیم.
وی با بیان این‌که سیاست دبیرخانه جایزه جهانی کتاب سال توجه به کیفیت آثار است نه کمیت گفت: امسال مجموع زبان‌های کتابی که به دبیرخانه ارسال می‌شد فراوان بود که از آن میان می‌توان به زبان‌های مالزی، اندونزی، روسی و زبان‌های اطراف دریای‌خزر اشاره کرد اما مشکلی که وجود داشت این است که گاهی این کتابها از استانداردهای لازم برخوردار نبودند. می‌کوشیم از سال آینده به سمتی برویم که استانداردها را به صورت منطقه‌ای مطرح کنیم و داوری‌ها براساس ارزیابی‌های منطقه‌ای صورت بگیرند.
نظر شما