نسخه سینمایی رمان «مزرعه حیوانات» که 6 دهه پیش بهنمایش درآمد با کمک سازمان جاسوسی آمریکا، «سیا» ساخته شده بود.
این اثر مشهور «اورول» همچنان در دورههای آموزشی مدارس تدریس شده و طنز گزنده آن حتی در دنیای مدرن معنای خود را از دست نداده است؛ «همه حیوانات برابرند اما برخی حیوانات برابرترند.»
با وجود این، چگونگی ساخته شدن نخستین انیمیشن سینمایی انگلستان برگرفته از این داستان حکایت شگفتانگیزی دارد؛ البته نه تنها به این دلیل که سرمایهگذار ساخت آن سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا بوده است.
حقایق دخالت «سیا» در ساخت این انیمیشن سینمایی اقتباسی از روی «مزرعه حیوانات» برای 20 سال پنهان نگه داشته شد و در سال 1974 میلادی، «اورت هووارد هانت» در کتاب خود با عنوان «سر نهان: خاطرات یک مامور مخفی آمریکا» آن را افشا کرد.
در 21 ژانویه سال 1950، هنگامی که «اورول» در سن 46 سالگی درگذشت، «هانت» عضوی از کارگروه جنگ روانی سازمان «سیا» فعالیت داشت و برای خرید حق کپیرایت «مزرعه حیوانات» از «سونیا»، بیوه «اورول» مامور میشود.
برخی بر این باور هستند که «هانت» درباره نقش خود در انجام این معامله اغراق کرده است - گویا او به «سونیا» وعده داده بود تا با بازیگر محبوبش «کلارک گیبل» ملاقاتی را ترتیب دهد – اما آنچه معلوم است او به طور دقیق در جریان ساخت این اثر اقتباسی دخالت داشته است.
بهعلاوه طبیعت داستان «اورول»، جالب است بدانیم که «هانیت» بعدها عضو گروهی بود که رسوایی «واترگیت» (تقلب نیکسون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا) را رقم زد.
بنابر اسناد این مامور «سیا» «لوییس دی روچمونت» را به عنوان تهیهکننده انیمیشن «مزرعه حیوانات» انتخاب کرد. آنها تصمیم گرفتند تا موسسه فیلمسازی «هالاس و باچلر» را برای تولید فیلم برگزینند.
اما چرا «سیا» تصمیم گرفت تا انگلستان را برای ساخت فیلم انتخاب کند؟ موسسه «هالاس» آگهیهای تبلیغاتی را برای شرکت آمریکایی «کورنفلکس» میساخت و در دوران جنگ تبلیغاتی فیلمسازی همکاری این دو پنهان نگه داشته شده بود.
همچنین «سیا» فکر میکرد این موضوع میتواند سرفصل آغاز فیلمسازی در انگلستان باشد و بر این باور بود که با این کار میتواند مقامات انگلستان را درباره سرمایهگذاری سازمان جاسوسی آمریکا در این فیلم در بیاطلاعی نگه دارد.
بهعلاوه در آن زمان آنها نمیتوانستند به گرایشهای سیاسی برخی فیلمسازهای آمریکایی اطمینان کنند و دولت وقت انگلستان نیز از ساخت فیلمی کاملا ضد شوروی در دوران جنگ سرد بسیار خرسند بود.
«ویویان هالاس»، دختر کارگردان انیمیشن «مزرعه حیوانات» میگوید: «نمیتوانم باور کنم که والدین من در آن دوران با سازمان سیا همکاری داشتهاند.»
و نیز «هووارد ویتیکر»، یکی از 80 تصویرگر این نسخه اقتباسی می گوید: «در آن زمان ما چنین درکی نداشتیم؛ فکر میکردیم این فیلم فقط داستانی درباره جانوران یک مزرعه است.»
با تمامی موفقیتهای فیلم و حفظ طنز تلخ آن همچون حضور «ناپلئون»، سردسته خوکها به عنوان نمادی از «استالین»، به نظر میرسد تنها کسی که ممکن است از ساخت این اثر ناراحت بوده باشد خود «جورج اورول» باشد؛ البته نه فقط به دلیل اینکه در فیلم پایان داستان تغییر پیدا کرده است.
در پایان بدبینانه «مزرعه حیوانات» «اورول»، خوکها شمایلی غیرقابل تشخیص از اربابان قدیمی خود پیدا میکنند.
رویکرد پایان خوشبینانه فیلم مورد حمایت «سیا» دیگر حیوانات غیرخوک از خارج از مزرعه تقاضای کمک میکنند؛ به آنها کمک میرسد و در نهایت میتوانند حکومت شیطانی «استالین» را درهم بکوبند.
میتوان گفت که «برخی پایانها برابرتر از برخی دیگر هستند.»
نظر شما