دکتر محمد ابویی‌‌اردکان، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) درباره ظرفیت‌های کتاب به‌عنوان یک کالای سو‌دده برای پژوهشگاه‌ها اظهار کرد: به‌نظر‌ می‌رسد که مدل کسب‌‌و‌کار پژوهشگاه‌ها در بخش کتاب غلط است، چراکه دقیقا کاری را انجام می‌دهند که رقیب انجام می‌دهد. دریافت و انتشار کتاب از اعضای هیأت علمی دانشگاه به‌عنوان مؤلف، فرایند کهنه فعالیت در حوزه نشر است که ناشران ما دنبال می‌کنند. نبود مزیت رقابتی از جمله معایب این شیوه فعالیت است.
 
وی ادامه داد: پژوهشگاه‌ها برای فعالیت در حوزه تولید کتاب، باید مدل جدیدی از کسب‌و‌کار را تدوین کنند، مدلی که براساس آن کتاب‌های تولید شده منابعی خاص باشند، مانند مزیتی که بنیاد‌های‌ دائره‌المعارف‌نویسی یا فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه نشر در اختیار دارند. کتاب‌هایی که در این نهاد‌ها تولید می‌شود، بخش خصوصی تولید نمی‌کند. البته باید توجه داشت که پژوهشگاه‌ها در حوزه دائره‌المعارف‌نویسی نیز با توجه به ظهور انواع تکنولوژی‌ها مانند «ویکی‌پدیا» چندان قدرت ندارند. «به اشتراک‌گذاری» یا Sharing از جمله ایده‌هایی است که می‌تواند در تجاری‌سازی محصول «کتاب» در پژوهشگاه‌ها قابل‌توجه باشد.

استفاده از فناوری‌های روز در حوزه نشر
ابویی‌اردکان در تشریح اجرای ایده «به اشترا‌ک‌گذاری» در پژوهشگاه‌ها گفت: تعدادی از اعضای هیات علمی، تولید کتاب‌‌های مطرحی را در دست دارند و از سوی دیگر شبکه توزیع توانمند در بخش خصوصی در کشور وجود دارد، بنابراین در گام نخست می‌توان به‌صورت بِرند‌های مشترک به چاپ کتاب‌های تخصصی اقدام کرد. استفاده از فناوری‌های روز نیز باید مورد توجه قرار گیرد، چراکه امروز قدرت در حوزه نشر در اختیار کانال‌هایی مانند «آدینه بوک» و فروشگاه‌‌‌های نشر الکترونیک است. مخاطب در این کانال‌ها به‌جای خرید می‌توانند حق استفاده از کتاب را خریداری کند. البته بیش از یک دهه از این شیوه خرید کتاب در دنیا می‌گذرد که نمونه بارز آن «آمازون» است.
 
این دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران با اشاره به لزوم توجه به روزآمد‌‌ترین شیوه‌های تولید و انتشار کتاب اظهار کرد: نسل آینده‌‌ای از کتاب به‌زودی خواهد آمد و دیگر کالایی به‌‌عنوان کتاب در قالب و گونه‌ای مشخص در دنیا طرفدار نخواهد داشت، بلکه مخاطب به دنبال بریده‌های کوچکی از‌ انواع اطلاعات متنوع است. ما با نسلی از کتاب‌ها مواجه بوده‌ایم که برای دریافت اطلاعات مورد نیازمان مجبور به مطالعه از A  تا Z  بودیم، در حالی‌که مخاطب امروز دیگر این شیوه را برای دریافت اطلاعات دنبال نمی‌کند. سیستم مغزی ما برای پردازش اطلاعات تغییر کرده و زمان ما برای مطالعه یک مطلب سه تا پنج دقیقه است.     
 
نقش وزارت ارشاد در بین‌المللی کردن نشر علمی
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور درباره وظیفه پژوهشگاه‌‌ها در تولید کتاب‌ در قالب‌های نوین و مطابق نیاز و تغییرات زندگی مخاطب افزود: با توجه به تغییرات ایجاد شده در زندگی و نیاز‌های مخاطبان، پژوهشگاه‌ها باید دانش‌های توده‌‌ای را به‌صورت بسته‌های قابل استفاده تبدیل کنند؛ البته این شیوه تولید محتوا برای مخاطبان عام نیز قابلیت اجرا دارد. پژوهشگاه می‌تواند حتی برای عامه مردم با رویکردی ترویجی و با توجه به طبقه جنسی، شغلی‌، اجتماعی و سطوح مختلف سواد به تولید محتوا دست بزند. امروزه پژوهشگاه‌‌ها برای تولید کتاب باید به مخاطبان و رشته‌های دانشگاهی توجه داشته‌ باشند. ارگان‌های دولتی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در زمینه بین‌المللی‌سازی کمک کنند.       
   
ابویی‌اردکان گفت: پژوهشگاه‌ها از جمله پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران از ایده‌ها جلو‌تر هستند که به‌عنوان یکی از مزیت‌های اصلی آن‌‌ها به‌حساب می‌آید، بنابراین بخش دانش پژوهشگاه‌‌ها بسیار غنی، قوی و پژوهش‌‌های صورت گرفته منحصر به‌فرد هستند و به‌همین دلیل از نیاز‌های اصلی سازمان‌ها، پژوهش حوزه مدیریت اطلاعات است. مشکل اصلی در فرایند تجاری‌سازی نیز فقدان شرکت‌‌های فعال در این حوزه است تا به‌صورت مشارکتی اقدام کنند.  
 
وی با اشاره به میزان مشارکت بخش دولتی و پژوهشگاه‌ها در تجاری‌سازی محصولات ادامه داد: بیشتر افراد شاغل در بخش دولتی، شیوه‌های کسب و کار و تولید پول را نمی‌دانند، بنابراین برای پیشگیری از دخالت پژوهشگاه باید مرزها کاملاً مشخص شود.