به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست هفتگی شهر کتاب با عنوان «رهاوردی از سرزمین چخوف» با حضور هوشنگ مرادی‌کرمانی، میرجلال‌الدین کزازی، الهه کولایی، آبتین گلکار، گروس عبدالمکیان و علی‌اصغر محمدخانی عصر سه‌شنبه (31 شهریورماه) برگزار شد.
 
علی‌اصغر محمدخانی در ابتدای این برنامه، اظهار کرد: در بیست ‌و هشتمین دوره‌ نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو موفق به برگزاری چندین نشست شدیم که از آن میان می‌توان به «سیری در جهان‌شناسی ادبیات فارسی در روسیه»، «چگونگی تصحیح شاهنامه در مسکو و روسیه» و «ترجمه شاهنامه به روسی» اشاره کرد. همچنین در این نمایشگاه برنامه «داستان امروز» را برگزار کردیم که در آن از رمان «شما که غریبه نیستید» رونمایی شد.
 
وی ادامه داد: «شعر امروز فارسی» از دیگر برنامه‌هایی بود که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو اجرا شد؛ در این برنامه وضع شعر و داستان‌نویسی امروز ما در روسیه مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین در این نمایشگاه، گروه‌های موسیقی متعدد از جمله جنوبی و ترانه‌سراها به اجرای برنامه پرداختند. در مجموع در این نمایشگاه، فضایی برای معرفی بیشتر ادبیات ایران فراهم شد.
 
معاون فرهنگی و بین الملل مؤ سسه شهر کتاب تهران افزود: به احتمال زیاد سال آینده مسکو مهمان ویژه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است. به این منظور برنامه‌هایی را با هدف آشنایی با ادبیات طرفین پیشنهاد کرده‌ایم.
 
محمدخانی با بیان این‌که نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان علاقه‌مندی مردم ایران به کتابخوانی مساوی و حتی در برخی موارد بیشتر از مردم روسیه است، اظهار کرد: وضعیت کتابخوانی در روسیه به حدی نابهنجار است که حدود 53 درصد کتاب‌ها و بروشورهای روسیه با شمارگان کمتر از هزار نسخه چاپ شده‌اند. همچنین در سال‌های 2008 تا 2013 شمارگان 5 هزار نسخه به بالا، تا 40 درصد اُفت کرده و چاپ کتاب با شمارگان کمتر از 500 نسخه رواج بیشتری داشته است.
 
وی ادامه داد: در سال‌های 2008 تا 2013  تعداد عناوین کتاب‌های ادبی و کودک و نوجوان در روسیه اُفت داشته است. همچنین نتایج تحقیقات نشان داده‌اند که بیشترِ مردم روسیه کتاب‌های پلیسی و جنایی مطالعه می‌کنند اما در ایران چنین نیست.
 
معاون فرهنگی و بین‌الملل مؤسسه شهر کتاب تهران افزود: در حوزه ادبیات کلاسیک، در روسیه شناخت خوبی صورت گرفته است. به طور مثال از آثار خیام، نظامی، مولوی، آذریزدی، ابراهیم گلستان و مرادی کرمانی و نمونه‌های دیگری از این قبیل، ترجمه‌های خوبی صورت گرفته است اما شناخت به‌ویژه در حوزه شعر معاصر بسیار اندک است.
 
محمدخانی ضمن تأکید بر این‌ نکته که باید در حوزه ادبیات تلاش کنیم تا آثار جدیدی را به جهان روس معرفی کنیم، افزود: 1692 عنوان کتاب از روسی به فارسی ترجمه شده است که رمان در صدر آنها قرار دارد. همچنین 212 عنوان کتاب از فارسی به روسی ترجمه شده است.
 
میرجلال‌الدین کزازی از دیگر سخنرانان این مراسم بود، وی با بیان این‌که ما روسیه را هر چند بخشی از جهان باختریه شناخته می‌شود،  نمی‌شناختیم و همچنان نمی‌شناسیم، اظهار کرد: زمینه در روسیه برای پیوند فرهنگیِ بیشتر با ایران فراهم است.
 
وی عنوان کرد: اگر ما به‌تازگی با ادب و فرهنگ روسیه آشنا شده‌ایم آنها دیری است که آگاهانه یا ناآگانه خواسته یا ناخواسته با فرهنگ و ادب ایرانی آشنایی داشتند. به همین دلیل می‌توانیم با این سرزمین داد و ستدهای فرهنگی و ادبی داشته باشیم.
 
کزازی ادامه داد: ما از این توانش‌ها، آن بهره‌ای را که می‌شاید نبرده‌ایم حتی آن بهره‌ای را که می‌باید. به طور مثل همین برنامه‌ای که یک هفته در نمایشگاه بین‌المللی کتاب مسکو بود، من در یکی از مصاحبه‌های اینترنتی خود گفتم دستاورد ما از این سفر به هیچ روی با آن توان و هزینه‌ای که صرف شده است، همسنگ و همساز نیست.
 
وی عنوان کرد: من بر آنم که نهادهایی مانند مؤسسه شهر کتاب که وابستگی دولتی و سیاسی ندارند می‌توانند از این توانش و مایه بهره‌ای را که می‌باید ببرد. روس‌ها تشنه آشنایی و پیوند با ایرانیان هستند.
 
هوشنگ مرادی کرمانی در بخش دیگر این نشست، اظهار کرد: معتقدم باید در مراکز آموزشی کشورهای مختلف حضور یابیم و با جوان‌های سرزمین‌های مختلف که فرهنگ شهر یا کشور را می‌سازند، روبه‌رو شویم. به همین دلیل در نمایشگاه کتاب مسکو تصمیم گرفتیم جمع شویم و به جمع کودکان و نوجوانان و جوانان برویم و به داستان‌خوانی در میان آنها بپردازیم و از تعارفات خاص پرهیز کنیم.
 
الهه کولایی از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی ضمن تشریح ادبیات روسیه از منظر سیاسی، گفت: شناخت روسیه از طریق ادبیات روسیه، می‌تواند شناخت دقیقی باشد اما متأسفانه با فروپاشی اتحادیه شوروی توجه ما نسبت به روسیه به لحاظ پیوندهای فرهنگی که بین ما و روسیه وجود دارد، کاهش پیدا کرد.
 
گروس عبدالملکیان در بخش دیگر این مراسم، بیان کرد: آشنایی مردم روسیه با ادبیات معاصر ما بسیار محدود است؛ در بسیاری از فستیوال‌ها اگر ملاحظه کنید متوجه می‌شوید که مباحثی درباره حافظ، سعدی و مولانا مطرح است اما شاید اسمی از شاملو و فروغ کمتر به گوش رسیده باشد.
 
وی عنوان کرد: شناخت ما نیز از شعر روس بسیار محدود است. امیدوارم فضایی فراهم شود تا بتوانیم با نظریه‌پردازان و کارشناسان حوزه شعر و ادبیات هر طرف (ایران و روسیه) به صورت رو در رو ارتباط برقرار کنیم و به نقد و بررسی این حوزه با هدف آشنایی بیشتر، بپردازیم.
 
بخش دیگر این مراسم به سخنرانی آبتین گلکار اختصاص یافت. وی با بیان این‌که جریان ادبی روس بعد از فروپاشی اتحادیه شوروی چندان تحولی پیدا نکرد، گفت: هیچ‌گونه استقبالی در بازار نشر ایران از ادبیات فعلی روس وجود ندارد. همچنین نگاه بسیاری از نویسندگان روسی به گذشته است؛ همه این موارد باعث شده‌اند که شناخت ایرانیان از ادبیات روس بسیار محدود باشد.
 
وی با اشاره به میزان شناخت روس‌ها از ادبیات ایران، گفت: نمی‌توان از دولت انتظار داشت تا زمینه شناساندن ادبیات ایران به روس‌ها را فراهم کند؛ در این میان خودِ نویسندگان و شاعران می‌توانند نقش مؤثرتری ایفا کنند.
 
گلکار درباره مشکل عمده حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب، اظهار کرد: ایران به دلیل نپیوستن به قانون کپی‌رایت، در این نمایشگاه‌ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شود؛ به طور مثال بسیاری از ناشران خارجی  حاضر به همکاری نیستند و دیدگاه منفی نسبت به ایران دارند. به همین دلیل باید مسأله کپی‌‌رایت به منظور جدی شناخته شدن ایران در نگاه سایر کشورها، در اولویت قرار بگیرد.