سلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) عنوان کرد: جلد هشتم «گنجینه گویش‌شناسی فارس» تا پایان امسال تمام می شود و بنابراین تا پایان سال 95 راهی بازار کتاب خواهد شد. نوشتن این کتاب‌ها طرحی بود که از سال 1380 در بانک اطلاعات گویش‌شناسی ایران در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی تصویب شد.
وی افزود: از سال 80 سفرهایی را به استان فارس آغاز کردم و حاصل این سفرها گردآوری‌های این گویش‌ها بود. این مجموعه در واقع حاصل تحقیق میدانی من در این مناطق است. من در 72 منطقه استان فارس بکرترین گویش‌ها را یافته‌ام و در آنجا با جمعی از مردم به گفت‌وگو نشستم. واژه‌هایی را که به صورت پرسشنامه در اختیار داشتم با آن‌ها در میان گذاشتم تا معادل‌های گویش را به من بگویند. سعی‌ام براین بود که بکرترین و قدیمی‌ترین واژه‌ها را از میان گویش آن‌ها در کتاب ثبت کنم.
این پژوهشگر ادامه داد: هر جلد مجموعه «گنجینه گویش‌شناسی فارس» مجموعه‌ای همگون و شامل 2600 واژه و 100 جمله است که در نقاط مختلف فارس می‌توان آن را یافت. کل این مجموعه‌ها گویش 72 نقطه استان فارس را دربرمی‌گیرد. واژه‌ها به شکل موضوعی انتخاب شده‌اند و هر فصل موضوعی را بیان می‌کند. اعضای بدن، ابزار کار، وسایل خانه، آفات و بیماری‌ها، بستگان و آشنایان، معماری و ساختمان، لباس و زیورآلات، گیاهان و جانوران، عوامل طبیعی و موقعیت‌های جغرافیایی، واحد سنجش، رنگ‌ها و مزه‌ها، ضمایر، خصلت‌های انسانی و واژه‌های وابسته، واژه‌های متضاد، افعال، مصدرها، مصدرها و فعل‌های مرکب، واژگانی است که ذیل هر عنوان می‌توان 70تا 250 واژه را بررسی کرد. در این بخش همه واژه‌ها آمده و معادل آن‌ها در گویش نوشته شده است.
سلامی توضیح داد: در بخش دیگر هر جلد 100 جمله نوشته شده که از مردم پرسیده‌ام و هر کدام جمله‌هایی است که نکات دستوری دربردارد و در نتیجه می‌توان از جمله‌ها ساخت نحوی گویش‌ها را شناخت. در مجموعه «گنجینه گویش شناسی فارس» علاوه بر واژه‌ها و مسایل زبانشناسی می‌توان زندگی مردم را نیز جست. این نکته از ویژگی‌های این مجموعه است. در هر جلد از این کتاب‌ها 9 گویش وجود دارد و هر گویش دو صفحه روبه‌رو یک جدول 10 ستونی هست که ستون اول آن فارسی و 9 ستون مقابل آن واژه‌های گویش‌های نه‌گانه قرار دارند.
وی یادآور شد: این مجموعه مواد خامی را شامل می‌شود که می‌تواند زمینه چاپ اطلس گویش‌شناسی را فراهم کند. به این معنی که کتابی بعد از این هشت جلد منتشر می‌شود که نام «اطلس گویش‌شناسی فارس» را برخود دارد. در آن اطلس گویش‌شناسی استان فارس می‌توان همه نکات صرفی و نحوی و واژه‌های از یاد رفته را دید. علاوه بر این‌ها مجموعه «گنجینه گویش‌شناسی فارس» الگویی برای دیگر استان‌هاست. هم اکنون در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی نمونه این کتاب‌ها برای استان‌های اصفهان، سمنان، مازندران، گیلان، قزوین و کردستان منتشر شده است. دکتر علی‌اشرف صادقی، دکتر رضایی باغ‌بیدی، دکتر محمد دبیرمقدم، استاد احمد سمیعی گیلانی کسانی هستند که مقدمه‌ای بر این کتاب‌ها نوشته‌اند.
دوشنبه ۱۶ شهریور ۱۳۹۴ - ۱۲:۱۶
نظر شما