در این میان باید توجه داشت که بچه‌ها برای یافتن کتاب‌های مناسب به مشاوره والدین احتیاج دارند و نمی‌توانند هر کتابی را برای مطالعه انتخاب کنند. بسیاری از کارشناسان و روانشناسان نیز اعتقاد دارند که کودکان و نوجوانان فقط باید به مطالعه کتاب‌های مناسب سن خود بپردازند، اما سوال اینجاست که از میان انبوه کتاب‌های کودک و نوجوان موجود در بازار فرهنگ ایران، چه منابعی مناسب مطالعه آنهاست؟ با توجه به اینکه اکنون در فصل تابستان به سر می‌بریم، شاید این سوال ذهن اکثر والدین ایرانی را به خود مشغول کرده باشد.
با توجه به اهمیت این مساله «ایبنا» از یازدهم ماه گذشته (خرداد 1394) کوشید تا با گفت‌وگو با صاحبنظران و کارشناسان ادبیات کودک و نوجوان، ابعاد مختلف این موضوع را بررسی کرده و اطلاعات لازم درباره کتاب‌های مناسب مطالعه برای کودکان و نوجوانان در فصل تابستان را استخراج و در اختیار مخاطبان قرار دهد. گزیده‌ای از این گفت‌وگوها در زیر ارائه شده است.
کامران شرفشاهی: کتاب‌های موزون ساده و روان برای مخاطب کودک مفید است
کامران شرفشاهی، نویسنده و شاعر کودک و نوجوان، معتقد است والدین به منظور خرید کتاب برای فرزندانشان سراغ مجموعه شعرهای کودک و نوجوانی بروند که از سطح کیفی و علمی بالاتری برخوردارند چون این آثار دربردارنده اندیشه‌ای هستند که می‌تواند به رشد و بالندگی فکری کودکان و نوجوانان مدد برساند. اینجا
محسن طائب: مطالعه «مجموعه‌ها» جاذبه ویژه‌ای برای كودكان و نوجوانان دارد
محسن طائب، مدیر انتشارات پیدایش، نیز اعتقاد دارد مجموعه‌ها به دليل دنباله‌دار بودن، جاذبه ویژه‌ای برای خواندن و البته پرکردن بخشی از اوقات فراغت كودكان و نوجوانان دارند و پیشنهاد می‌کند والدين از بین تولیدات ناشران معتبر که دارای رزومه فرهنگی مثبتی هستند کتاب‌های مناسب برای فرزندانشان انتخاب کنند. اینجا
ابوالقاسم فیض‌آبادی: انتخاب کتاب‌هایی که با فیلم‌ها و بازی‌های کامپیوتری رقابت کنند سخت است
به نظر ابوالقاسم فیض‌آبادی، مدیر نشر نخستین، انتخاب کتاب‌هایی که بتوانند حریف فیلم‌ها، بازی‌ها و سایر برنامه‌های کامپیوتری و گوشی‌های همراه شوند، سخت است و به دشواری کار انتخاب کتاب برای مطالعه کودکان و نوجوانان می‌افزاید. وی معتقد است هدف‌گیری باید به سمت کتاب‌هایی باشد که برای بچه‌ها حاوی نکات و مباحث تازه باشد و به خانواده‌ها توصیه می‌کند در کنار کتاب‌هایی که بچه‌ها را با فرهنگ‌ها و تاریخ و جغرافیای جهان آشنا می‌کند، کتاب‌هایی را که از تاریخ و جغرافیای ایران و فرهنگ این مرز و بوم سخن به میان آورده باشند، نیز خریداری کنند. اینجا
عباس جهانگیریان: خرداد، ماه پاره کردن کتاب توسط دانش‌آموزان است!
عباس جهانگیریان، نویسنده، پژوهشگر و نمایش‌نامه نویس معاصر، معتقد است در بسیاری مواقع دانش‌آموزان در یک واکنش جمعی به نظام آموزشی نادرست حاکم بر مدارس، اقدام به پاره کردن کتاب‌ها در خردادماه می‌کنند درحالی که کودکان و نوجوانان باید آنقدر به کتاب علاقه‌مند باشند که از کتاب‌هایشان تا آخر عمرشان محافظت و نگهداری کنند و تا زمانی که ایجاد علاقه، عادت و نیاز در طول 9 ماه تحصیلی در کودکان ایجاد نشده باشد با دانش‌آموزی روبه‌رو هستیم که سراغ خواندن کتاب در فصل تابستان نمی‌رود. اینجا
سپیده خلیلی: کتاب‌های ژانر وحشت به بچه‌ها هیجان منفی می‌دهد
سپیده خلیلی، نویسنده و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان شدیدا با ژانر ترس و وحشت مخالف و معتقد است خواندن این گونه کتاب‌ها تاثیرات منفی روی بچه‌ها دارد و به خانواده‌ها توصیه می‌کند کتاب‌هایی را برای فرزندانشان انتخاب کنند که به بچه‌ها هیجان منفی ندهد. اینجا
عزت‌الله الوندی: برای جذب کودکان به کتابخوانی باید تلویزیون راخاموش کرد
به نظر عزت‌الله الوندی، نویسنده کودک و نوجوان، نخستین کار برای جذب کودکان به سمت کتاب و کتابخوانی خاموش کردن تلویزیون است و معتقد است اگر بتوانیم تلویزیون را خاموش کنیم و تبلت و کامپیوتر را برای چند ساعت از بچه‌ها بگیریم، می‌توانیم کودکانمان را به کتابخانه و کتابفروشی برده و برایشان کتاب انتخاب کنیم. اینجا
هدی حدادی: والدین کتابخوان فرزندان اهل مطالعه تربیت می‌کنند
هدی حدادی، نویسنده و تصویرگر کتاب‌های کودک و نوجوان موثرترین عامل در علاقه‌مند کردن کودکان به کتابخوانی را خانواده می‌داند و معتقد است کتابخوان شدن یا نشدن کودکان بستگی زیادی به نوع تفکر و رفتار خانواده‌ها دارد؛ موضوع کتاب خواندن بیش از اینکه آموزشی باشد، تربیتی و نشأت گرفته از خانواده است و والدینی که خودشان کتابخوان نباشند نمی‌توانند فرزندانشان را به مطالعه ترغیب کنند زیرا کودک باید کتاب را در محیط خانه و در دست پدر و مادرش ببیند تا بتواند الگوبرداری کند. اینجا
محمد میرکیانی: اعمال سلیقه بزرگترها در انتخاب کتاب برای کودکان مخرب است
به اعتقاد محمد میرکیانی، نویسنده کودک و نوجوان، تحمیل کردن سلیقه والدین بر کودکان یکی از مشکلات عمده در کتابخوان کردن بچه‌ها است زیرا بزرگترها سعی می‌کنند سلیقه خودشان را به کودکان تحمیل کنند و کتاب‌های مورد علاقه خود را برای آنها خریداری کنند. اینجا
فاطمه مشهدی رستم: خانواده‌ها فرزندانشان را با سایت‌های مربوط به کتاب آشنا کنند
فاطمه مشهدی رستم، نویسنده کودک و نوجوان نیز معتقد است خانواده‌ها نباید از تبلت و کامپیوتر به عنوان صداخفه‌کن و تنها وسیله‌ای برای سرگرم کردن بچه‌ها استفاده کنند، بلکه باید در کنار فرزندانشان بنشینند و با آرامش آنها را با سایت‌های مختلف مرتبط با کتاب آشنا کنند تا کودکان متوجه شوند که دستگاه‌هایی مانند رایانه و تبلت فقط به بازی و فیلم و انیمیش اختصاص ندارد. اینجا
با مروری بر مصاحبه‌های بالا متوجه می‌شویم، موضوع کتابخوانی کودکان و نوجوانان فقط محدود به فصل تابستان و اوقات فراغت آنها نمی‌شود، بلکه باید همیشه و مخصوصا از دوران خردسالی از سوی خانواده‌ها مورد توجه قرار گیرد. در این گفت‌وگوها علاوه براینکه به ویژگی‌های کتاب‌های خوب و مناسب برای کودکان و نوجوانان اشاره شده درباره تاثیر فراوان رفتار خانواده‌ها نیز سخن به میان آمده است؛ اینکه والدین تا چه اندازه برای کتاب خواندن کودکشان دغدغه داشته باشند و چقدر برای این مساله وقت بگذارند مساله بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
کارشناسان معتقدند خانواده‌ها باید در خواندن کتاب‌ها با فرزندشان همکاری و درباره کتاب با او گفت‌وگو کنند. همچنین والدین باید تلاش کنند که سلیقه و ذائقه فرزندانشان را شناسایی کرده و هنگام خرید، کتاب‌هایی را برای آنها انتخاب کنند که متناسب با روحیه و سلیقه‌شان باشد تا از خواندن آن لذت ببرند. این کار سبب جذب بیشتر کودکان و نوجوانان به کتابخوانی می‌شود.
نظر شما