خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- صبح دوشنبه (23 خردادماه) علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشستی با دست‌اندرکاران برپایی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، پیشنهادهایی برای چگونگی برپایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ارائه کرده و گفته بود که در طول سال گذشته جلسات متعددی را درباره چگونگی برگزاری نمایشگاه کتاب تهران با مجریان این طرح داشته و نظر وی در ابتدا این بود که نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به چهار نمایشگاه تخصصی کتاب تقسیم و در بازه‌های زمانی مختلف در طول سال برگزار شود.

جنتی عنوان کرده بود که گرچه این کار طبیعتاً مزایایی را در داشت اما با مشاهده شور و اشتیاق حاصله از سوی لایه‌های مختلف مردمی و شرکت اقشار مختلف در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به این جمع‌بندی رسیده است که همچون سال‌های گذشته این نمایشگاه به صورت جامع برگزار شود اما ارشاد در صدد است که نمایشگاه‌های تخصصی همانند نمایشگاه کتب دانشگاهی، کتب کودک و نوجوان و ... در مقاطع مختلفی از سال برپا شود.

به دلیل اهمیت برپایی نمایشگاه‌های کتاب به‌ویژه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در ترویج فرهنگ کتابخوانی و افزایش سرانه مطالعه کشور، خبرگزاری کتاب می‌کوشد در سلسله گفت‌وگو با صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه کتاب و نمایشگاهی، به بررسی چگونگی برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در فواصل مختلف سال، فواید و معایب این پیشنهاد بپردازد.

مهدی فضائلی، مدیر انتشارات سروش در این‌باره گفت: ابتدا آنچه به عنوان نمایشگاه بین‌المللی کتاب در اردیبهشت هر سال برگزار می‌شود، باید ادامه پیدا کند و تقویت شود و بعد اگر قرار است اقدامات دیگری در این حوزه انجام شود، نباید اهلیت، موقعیت و جامعیت این نمایشگاه را مخدوش کند؛ چراکه نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سابقه‌ای طولانی در فعالیت‌های فرهنگی ما دارد و به خصوص در منطقه و کشورهای اسلامی داری اعتبار و جایگاه ویژه‌ای است.

وی با اشاره بحث‌های کارشناسی موجود در برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی، به بررسی ابعادی از این طرح پرداخت و گفت: یکی از موضوعات مهمی که در این میان مطرح است، تأثیرات اقتصادی برگزاری نمایشگاه‌های کتاب بر شبکه توزیع و فروشگاه‌های کتاب است؛ چراکه برگزاری نمایشگاه‌های دیگر در کنار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آن هم به صورت فروش با تخفیف، برای شرکت‌های توزیع و کتابفروشی‌ها خوشایند نیست.

مدیر انتشارات سروش با تأکید بر اینکه جنبه فروشگاهی نمایشگاه‌های کتاب باید کمرنگ شود، افزود: اگر در برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی جنبه نمایشگاهی را مدنظر قرار دهیم و از جنبه فروشگاهی آن فاصله بگیریم، اثر مثبتی خواهد داشت؛ چراکه از طرفی می‌توان موضوع کتاب را در جامعه به طور متناسب در طول سال مطرح کرد و از طرف دیگر برای مخاطبان تخصصی تمام کتاب‌های حوزه فعالیت‌شان را به طور یکجا در اختیارشان گذاشت.

فضائلی همچنین برگزاری این نمایشگاه‌ها را برای افرادی که به هر دلیل نخواستند یا نتوانستند در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران حاضر شوند فرصت مناسبی دانست و گفت: به این ترتیب دیگر لازم نیست افراد برای رفتن به نمایشگاه و تأمین نیازهای مطالعاتی خود، یک سال منتظر بمانند و می‌توانند با مراجعه به نمایشگاه‌های تخصصی کتاب، به راحتی منابع مورد نیاز خود را تأمین کنند.

وی با تأکید بر اینکه برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی نیازمند دقت و بررسی همه جانبه است، گفت: تأثیرات فرهنگی و تأثیرات اقتصادی چرخه نشر از مواردی است که در برگزاری این نمایشگاه‌ها باید مورد موشکافی قرار گیرد تا با آگاهی به این حوزه قدم بگذاریم. همچنین با توجه به تنوع حوزه‌های تخصصی کتاب، باید بررسی شود که این حوزه‌ها به چند گروه تفکیک می‌شوند؟به عبارتی دیگر چند نمایشگاه تخصصی باید پیش‌بینی شود؟

مدیر انتشارات سروش همچنین درباره برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی با فواصل زمانی مناسب، گفت: اگر یکی از اهداف برگزاری این نمایشگاه‌ها این است که مقوله کتاب را در طول سال زنده نگه داریم و آن را محدود به 10 روز نمایشگاه کتاب تهران در اردیبهشت و هفته کتاب در آبان نکنیم، باید از متمرکز کردن آنها در یک برهه زمانی پرهیز کرد تا توزیع مناسبی در طول سال داشته باشند.

وی همچنین مکان برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی را یکی دیگر از موضوعات مهم قابل بررسی دانست و گفت: اگر قرار باشد این نمایشگاه‌ها در تهران برگزار شود، باغ کتاب مناسب‌ترین مکان برای برگزاری آن است. اما می‌توان این نمایشگاه‌ها در سایر استان‌ها نیز برگزار کرد یا به صورت چرخشی بین تمام استان‌ها و یا چند استان خاص برگزار شود و یا بنا بر اقتضائاتی آنا را به‌طور ثابت در برخی استان‌ها مستقر شود.

در این باره بخوانید:
1- شهرام‌نیا: از ظرفیت‌های استانی برای برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب استفاده کنیم/ نمایشگاه کتاب تهران قادر است خودگردان اداره شود (اینجا)
2- صفری: نمایشگاه‌های تخصصی کتاب پیش از نمایشگاه کتاب تهران برگزار شوند/ ایجاد مشکلات اجرایی در صورت همزمانی نمایشگاه‌ها (اینجا)
3- فروغی: هرگونه تغییر در شیوه برپایی نمایشگاه کتاب تهران نیازمند زمان بسیار است/ضرورت راه‌اندازی دبیرخانه ثابت (اینجا)
4- توکل‌صدیقی: ارزش نمایشگاه‌های تخصصی کتاب کمتر از نمایشگاه کتاب تهران نیست/ نیمه دوم سال؛ بهترین زمان برای نمایشگاه تخصصی (اینجا)
5- حسینی‌نیک: برپایی نمایشگاه‌های تخصصی کتاب یک ضرورت است/ لزوم برپایی نمایشگاه‌های مجازی (اینجا)
6- آموزگار: نمایشگاه‌های تخصصی میزان دسترسی به کتاب را افزایش می‌دهند (اینجا)
7- بیگی‌ حبیب‌آبادی: ضرورتی ندارد همه نمایشگاه‌های تخصصی کتاب در یک سال برگزار شوند (اینجا)
8- شاطریان: مزایای برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی بسیار بیشتر از معایب آن است/ کتابفروشی‌ها دنبال راه‌های جدید جذب مخاطب باشند (اینجا)
9- جعفریه: مکان عرضه کتاب، کتابفروشی است نه نمایشگاه‌/ دستکاری در ژنتیک چرخه نشر به خلق موجودی ناقص‌الخلقه منجر می‌شود (اینجا)
10- سالاریان: نمایشگاه‌های تخصصی کتاب، خلأ توزیع را جبران می‌کنند (اینجا)