خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- منصور اوجی: اوضاع در دهه قبل چنان خراب شد که دیگر هیچ نویسنده‌ای در ایران به فکر دریافت جایزه نوبل نیست. نویسنده‌ای مانند محمود دولت‌آبادی باید در انتظار دریافت مجوز رمانش بماند. در این بین مردم نیز با مشکلات اقتصادی دست به گریبان‌اند. اگر هم غول‌هایی در ادبیات ایران داشته‌ایم در سال‌های قبل درگذشته‌اند و عمرشان کفاف دریافت جایزه نوبل را نکرده است. البته آکادمی جایزه نوبل نیز به بسیاری از نویسندگان مطرح دنیا نوبل ادبیات را اهدا نکرده است. خورخه لوییس بورخس از جمله همین نویسندگان است که جایزه ادبیات نوبل را دریافت نکرد. در واقع نوبل ادبیات ملاک شایسته‌ای برای درخشان بودن و نبودن آثار شاعران و نویسندگان نیست. اگر رمان 10 جلدی «کلیدر» محمود دولت‌آبادی به دست هوشنگ گلشیری می‌افتاد حجم آن را نصف می‌کرد. رمان «کلیدر» اثر درخشانی است اما نویسنده در این اثر بیشتر زبان آوری کرده است. ما در این اثر زیبایی‌های ادبیات را می‌بینیم نه زیبایی صناعت داستان. این رمان بیشتر به دوره فئودالی می‌پردازد و از این حیث نقایصی دارد و با اندیشه و تفکری محدود و دارای چارچوب معین نوشته شده است.
بعد سیمین بهبهانی و سیمین دانشور در ادبیات معاصر داشتیم که هر کدام مستحق دریافت جایزه نوبل بودند و در ادبیات معاصر قله محسوب می‌شدند. سیمین بهبهانی حدود هزار وزن به اوزان فارسی اضافه کرد و سیمین دانشور نیز نویسنده تأثیرگذاری در ادبیات‌داستانی ایران بود.
همان‌طور که گفتم «کلیدر» دولت‌آبادی رمان زیبایی است اما آکادمی نوبل صرفاً به ادبیات قشنگ جایزه نمی‌دهد. «کلیدر» به نوعی بومی است و داوران نوبل نیز به رمانی جایزه می‌دهند که جنبه داستانی در آن‌ها پررنگ‌تر باشد، یعنی نویسنده ادبیات واقعی تولید کرده باشد. البته با توجه به تجربیات دریافت جایزه نوبل در ایران می‌توان گفت در صورتی که نویسنده‌ای نوبل دریافت کند، سیاستمداران تراز اول کشور به آن‌ها تبریک نمی‌گویند. در واقع ما به نوعی با خودمان و خودی‌هایمان هم مشکل داریم.
پیشینه این سوژه در خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا):
گفت‌وگوی منصور اوجی، کیومرث منشی زاده، ویدا اسلامیه، رسول یونان، غلامحسین سالمی، مهدی غبرایی، ابوتراب خسروی، میرجلال‌الدین کزازی، مژده دقیقی، امیرحسن چهلتن و اسدالله امرایی یادداشت کاظم سادات اشکوری را در این باره بخوانید.
دوشنبه ۱۱ خرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۵۵
نظر شما