به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، نشست نقد و بررسی کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» اثر رابرت استرن با ترجمه محمدمهدی اردبیلی و سیدمحمدجواد سیدی، سه‌شنبه 29 اردیبهشت با حضور میثم سفیدخوش ــ پژوهشگر فلسفه و عضو هیات علمی دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی ــ، سیدمسعود حسینی ــ پژوهشگر و مترجم آثار فلسفی ــ و علی‌اصغر محمدخانی ــ معاون پژوهشی شهر کتاب ــ در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

«هگل و پدیدارشناسی روح»: از حب دانایی تا دانش
میثم سفیدخوش در این نشست گفت: هگل دارای سه دوره فکری بوده است. او کتاب «پدیدارشناسی روح» را در دوره سوم تفکر خود نوشت و پس از گذشت دویست سال از نگارش آن هنوز شارحان بر آن شرح می‌نویسند اگرچه خود هگل این کتاب را فراموش کرد و تنها در سال‌های پایانی عمر دوباره به آن بازگشت.

وی اظهار کرد: کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» اثر رابرت استرن، کتابی کاربردی در شرح این اثر هگل است که به‌خوبی توانسته نظم درونی نظریات هگل در کتاب «پدیدارشناسی روح» را درک کند.

سفیدخوش، با بیان این‌که پرداختن به مسیر تفکر هگل زمان‌بر است، افزود: در نگاه کلی به آرای هگل می‌توان به دوره‌های فکری او پی‌برد. هگل در نخستین دوره فکری خود که در مدرسه علمیه، الهیات مسیحی خوانده بود، بیشتر به الهیات سیاست می‌پرداخت و رساله‌هایی را نیز به همراه دوستان همفکر خود تألیف کرد اما هیچ‌گاه آنها را منتشر نکرد.

این پژوهشگر فلسفه ادامه داد: در سال 1801 میلادی هگل وارد دومین دوره فکری خود شد که به «دوره انتقادی» معروف است. وی در این دوره دو کتاب «تفاوت در نظام‌های فلسفی فیشته و شلینگ» و رساله «ایمان و دانش» را نوشت و ایده تألیف «پدیدارشناسی روح» پاسخی به دو دوره تفکر وی بود.

از منظر سفیدخوش، هگل قصد داشت با تألیف «پدیدارشناسی روح» تغییری بنیادین در نگرش انسان و جهان پدید آورد، زیرا وظیفه فلسفه این است که موقعیت انسان را در جهان بیابد.

این منتقد در ادامه نشست بررسی کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» افزود: هگل در این کتاب به دنبال ارائه نظام جدید و تفسیر تاریخ نیست بلکه می‌خواهد از فلسفه به‌ عنوان حُب دانایی، به دانش برسد و آگاهی را از ابتدایی‌ترین شکل تا پیشرفته‌ترین نوع آن به انسان بشناساند.

سفیدخوش با اشاره به این‌که هگل در کتاب «پدیدارشناسی روح» به دنبال تاریخ به معنای تقویمی آن نیست، اظهار کرد: شارحانی بسیار، تفسیر و شرح بر این کتاب نوشته‌اند و هنوز پس از گذشت دویست سال از سنت پدیدارشناسی، این کتاب مورد توجه است، زیرا تفکر فیلسوفان چندلایه است و کاربرد سخن آنها تنها برای روز و ماه و سال نیست.

این پژوهشگر فلسفه ادامه داد: کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» اثر رابرت استرن، کتابی کاربردی است که نظم درونی آرای هگل را درک کرده است و همین امر یکی از نقاط قوت کتاب به‌ شمار می‌آید.

به متن ترجمه‌شده نیاز داریم
سیدمسعود حسینی، دیگر منتقد حاضر در این نشست بود. وی گفت: برخی اعتقاد دارند که شرح بر کتاب‌ها باید اول نوشته و بعد اثر ترجمه شود و برخی دیگر به عکس این نقطه نظر فکر می‌کنند.

حسینی ادامه داد: دو نوع شرح بر آثار فلیسوفان نوشته شده است. برخی شرح‌ها از سوی فیلسوفان طراز اول بر اثر فیلسوفان طراز اول است، مانند شرحی که هایدگر بر کتاب «پدیدارشناسی روح» هگل نوشت. نوع دیگر، شرحی است که در آن شارح تلاش می‌کند فلسفه یک فیلسوف را به‌ صورت معین مطرح سازد.

وی درباره کیفیت ترجمه این اثر اظهار کرد: متون ترجمه‌شده یکی از نیازهای اصلی ماست، زیرا ما نمی‌توانیم متن زبان اصلی را بخوانیم و فارسی فکر کنیم.

«پدیدارشناسی روح» جدی‌ترین کتاب در منطق دیالکتیکی
محمدمهدی اردبیلی ــ یکی از مترجمان کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» ــ گفت: «پدیدارشناسی روح» یکی از جدی‌ترین کتاب‌ها در منطق دیالکتیکی هگل است. وی در این کتاب در تلاش برای توجه انسان به آگاهی است و به همین دلیل آگاهی را از ابتدایی‌ترین حالت تا اشکال پیشرفته آن در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

وی با بیان این‌که هگل به حقیقت و روح اعتقاد دارد و روح یا وجود مطلق از منظر هگل در حال شدن و تکوین است، اظهار کرد: روحی که هگل از آن نام می‌برد، تجلیاتی در طول تاریخ داشته است. این تجلی در سیاست به شکل دموکراسی در آتن، در دین به شکل مسیحیت و در حوزه هنر به‌ شکل اهرام ثلاثه مصر بوده است.

این مترجم، کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» را تلاش رابرت استرن در راستای حرکت گام‌به‌گام خواننده با هگل برای شناخت پدیدارشناسی دانست و بیان کرد: این کتاب جزو بهترین و آکادمیک‌ترین کتاب‌ها در زمینه شرح «پدیدارشناسی روح» است که بیش از 250 منبع را مورد بررسی قرار داده است.

اردبیلی ادامه داد: برخی واژه‌ها ــ مانند «سوژه» و «ابژه» ــ بدون تغییر به ترجمه کتاب منتقل شده است. ما سعی نکردیم برای برخی واژه‌ها فارسی‌سازی کنیم.

چاپ اول کتاب «هگل و پدیدارشناسی روح» اثر رابرت استرن با ترجمه محمدمهدي اردبيلي و سيدمحمدجواد سيدي سال گذشته از سوی نشر ققنوس در 368 صفحه در قطع رقعي با شمارگان 1100 نسخه به بهای 180000 ریال منتشر شد.