به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست «حقوق مالکیت فکری» در دومین روز برپایی بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با حضور خانم آنه لییر، لادن حیدری، محمدرضا سعیدآبادی و علیرضا ربانی در سرای اهل قلم برگزار شد.
 
آنه لییر، معاون دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری در بخش فرهنگ و صنایع خلاق در این نشست اظهار کرد: هم اکنون مؤلفان و مترجمان در ایران آسیب‌پذیرند؛ این آسیب‌پذیری از جهت ربودن حقوق مالکیت فکری است.
 
وی ادامه داد: من در طول چند روز اخیر فرصت داشتم با صنف نشر و مؤلفان دیدار کنم؛ متأسفانه این قشر مجبورند برای حفظ حقوق مالکیت فکری آثارشان، آنها را برای انتشار به خارج از کشور ببرند، این خط مشی و سیاست خوبی برای ایران نیست. ایران باید توانایی هنری هنرمندان و مؤلفان خود را حفظ کند و از خلاقیت و نوآوری آنها در داخل کشور حمایت کند تا خلاقیت آنها بیش از پیش برانگیخته شود؛ این موضوعی است که اعضای سازمان جهانی مالکیت فکری به خوبی متوجه آن هستند چون معتقدند کمکی که اهالی فرهنگ می‌توانند به اقتصاد کشور کنند، انکارناپذیر است.
 
لییر افزود: اکنون حدود 14 تا 16 درصد درآمد اقتصادی کشورهای عضو حقوق مالکیت فکری توسط محصولات فرهنگی تأمین می‌‌شود. به جایی رسیده‌ایم که صنایعی که توسط کپی رایت حمایت می‌شوند سرمایه بیشتری از صنایع سنتی تولید می‌کنند.
 
معاون دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری در بخش فرهنگ و صنایع خلاق ضمن تأکید بر این نکته که دولت‌ها باید به کپی رایت توجه کنند، بیان کرد: کپی رایت باید ذاتاً با زبان محلی پیوند داشته باشد. باید در زمینه کپی رایت از هنرمندان و خلاقان تولید آثار متعدد، حمایت‌های لازم صورت بگیرد. باید از دسترسی عموم به حق کپی رایت حمایت شود. چرا که این موضوع باعث می‌شود نهادهای دورن کشور مانند کتابخانه‌ها و آرشیوها از حقوق کپی رایت آگاه شوند.
 
وی توضیح داد: در سازمان جهانی مالکیت فکری یک معاهده‌ای به نام معاهده مراکش وجود دارد؛ این تنها معاهده کپی رایتی است که ایران رسماً آن را امضاء کرده است. من علاقه زیادی به این معاهده دارم چون برای نابینایان این امکان را فراهم می کند تا کتاب هایی که نوشته می‌شوند در سراسر دنیا توزیع شوند. اگر این معاهده در ایران به تصویب برسد باعث می شود کتاب‌هایی که برای نابینایان نوشته شده، در سراسر دنیا منتشر و توزیع شوند.
 
لییر در پایان سخنانش، گفت: امیدوارم ایران نه تنها معاهده مراکش را در کشورش تصویب کند بلکه به کنوانسیون برن نیز بپیوندد و آن را به رسمیت بشناسد.
 
در ادامه این نشست، لادن حیدری، مدیر دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: امیدواریم بتوانیم در داخل کشور از نظر داخلی و ملی در حوزه مالکیت فکری و معنوی خود را به روز رسانی کنیم و از حداقل‌های بین‌المللی برخوردار شویم.
 
وی ادامه داد: مشکل عمده‌ای که در حوزه نشر داخلی وجود دارد، این است که قراردادهای نشر با مشکلات عدیده ای مواجه اند؛ این قراردادها یا از حداقل‌های قانونی برخوردار نیستند یا متأسفانه برخی از آنها حتی از قانون فراتر رفته اند؛ بر همگان واضح است آن چه که از قانون فراتر رود، باطل است. بنابراین، باید این حوزه یک بازنگری جدی شود.
 
حیدری با بیان این‌که بیشتر مشکلات حوزه نشر به دلیل ناآگاهی از قوانین است، گفت: بسیار بد است که هنوز در داخل کشور حقوق مادی و معنوی پدیدآورندگان خود را به رسمیت نشناخته‌ایم چه برسد به این‌‌که بخواهیم از حقوق آنها در خارج از کشور حمایت کنیم! اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در چند سال اخیر واقعاً چشمگیر بوده است و در این حوزه نشست‌ها و جلسات پرسش و پاسخ زیادی برگزار کرده است.
 
مدیر دفتر حقوقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در حال حاضر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این یقین رسیده است که حمایت از مؤلفان داخلی مستلزم پیوستن به کنوانسیون برن است. متأسفانه نبود این موضوع در کشور باعث شده است انگیزه تولید آثار خلاق و نوآورانه در نویسندگان و هنرمندان کشورمان از بین برود و میدان برای ورود فرهنگ غرب در کشور باز شود.
 
وی ضمن ابراز نگرانی از آمار بالای آثار ترجمه در بازار نشر ایران، گفت: پنجمین همایش مالکیت فکری که چندی پیش برگزار شد، هدفش پیوستند به کنوانسیون برن بود؛ امیدواریم این هدف به زودی محقق شود.