نایب رئیس شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) عنوان کرد: بخشی از جریان تالیف کتاب استاد به دست دانشجو اصولی و بخشی از آن غیراصولی است و چیزی که تبدیل به جریان کتاب‌سازی شده، مربوط به بخش غیراصولی تالیف کتاب دانشگاهی است.
وی افزود: در تمامی دانشگاه‌هایی که دارای هیات ممیزه قوی هستند، مساله تالیف کتاب استاد به دست دانشجو و آوردن اسم استاد به عنوان مولف، امری رایج است. جریان کتاب‌سازی مربوط به دانشگاه‌هایی است که هیات ممیزه برای نظارت بر روند تالیف کتاب دانشجویی، وقت کافی نمی‌گذارد.
ضعف هیات مدیره و برخی استادان دانشگاه
نایب رئیس شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی کشور عنوان کرد: در تمامی دانشگاه‌های دنیا، هنگام شروع تالیف کتاب دانشجو به‌عنوان کار دانشجویی، مشخص می‌شود نام استاد و دانشجو چگونه در کتاب نشان داده شود و با این شرط تالیف کتاب دانشجویی آغاز می‌شود.
عمرانی با اشاره به این‌که این روند در تمام دنیا از جمله ایران همواره مرسوم بوده، ادامه داد: استاد و دانشجو به صورت مشترک روی موضوعی کار می‌کنند و پروژه پس از اتمام با نظارت دانشگاه منتشر می‌شود، اما این روند پس از رسیدن به ایران به دلیل ضعف هیات مدیره برخی دانشگاه‌ها و رواج بی‌مسئولیتی‌های استادان تغییر کرد.
وی گفت: روند تالیف کتاب دانشجویی در صورت اجرای صحیح، یکی از بهترین روش‌های آموزشی دانشگاهی به شمار می‌آید، زیرا انرژی دانشجو در کنار تجربه و سواد استاد می‌تواند یک کار قوی را منتشر کند که حقوق مادی و معنوی آن متعلق به هر دو آن‌هاست.
کتاب‌سازی، کاریکاتوری از روش تهیه علمی کتاب است
سردبیر خبرگزاری لیزنا، در ادامه درباره روند کتاب‌سازی در ایران اظهار کرد: اگر روند تالیف کتاب دانشجویی تبدیل به کتاب‌سازی شود، در واقع کاریکاتوری است از یک روش علمی که در آن استاد از چگونگی روند انجام کار اطلاعی ندارد و دانشجو نیز تنها برای دریافت نمره یا رتبه علمی آن‌را به چاپ می‌رساند.
عمرانی افزود: در سیستم دانشگاهی همواره استاد با تقسیم کتاب به چندین فصل، آن‌را به صورت مشترک برای ترجمه و تالیف به دست دانشجویان می‌سپرد، اما دریافت و ویرایش کارهای دانشجویان به عهده استاد بود و پس از جمع‌آوری و رسیدن به مرحله چاپ، در ابتدای کتاب نیز ذکر می‌شد؛ کتاب به کوشش چه کسانی به ثمر رسیده است.
ارتقاء علمی و افزایش حقوق، عامل تولید کتاب کم ارزش
نایب رئیس شورای سیاستگذاری و تامین منابع علمی کشور ادامه داد: این روش به‌شرط اجرای درست آن، روش غلطی نیست و سرعت، حجم و دقت کار علمی ارائه شده به جامعه را بالا می‌برد. در حال حاضر شیوه غلط اجرای کنونی تالیف کتاب دانشجو به آئین‌نامه ارتقاء استادان باز می‌گردد. طبق این آئین‌نامه، بعضی استادان برای ارتقاء سالیانه و دریافت رتبه علمی و افزایش حقوق، دست به تولید کتاب‌هایی می‌زنند که ارزش علمی ندارند.
وی ادامه داد: تالیف کتاب دانشجویی وابسته به عملکرد استادان دانشگاهی است و با توجه به این‌که «آیا استاد روند تولید کتاب علمی را کنترل می کند؟» و «آیا نتیجه این کنترل را در دانشجو مشاهده می‌کند یا نه؟» موجب افزایش یا کاهش سطح علمی در دانشجو می‌شود.
عمرانی افزود: در بعضی کارهای تالیفی دانشجویی دیده شده که شخص جدا از ترجمه کتاب، به موضوع ارائه شده نیز تسلط کافی ندارد و در صورتی‌که استادان روی مبحث کار نکنند، باعث سردرگمی در ارائه مطلب می‌شوند. در نتیجه کتاب‌هایی که در روند کتاب‌سازی تولید می‌شوند، به‌سرعت ضعف آنها نمایان می‌شود.
یکشنبه ۱۰ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۸:۵۳
نظر شما