چهارشنبه ۱۷ دی ۱۳۹۳ - ۱۰:۴۰
نقد کتاب «صد میدان» یوریک کریم مسیحی/ قصه‌ها مثل بافت نارمک حرف تازه‌ای ندارند

فرشته احمدی در نشست نقد کتاب «صد میدان» نوشته یوریک کریم مسیحی گفت: 100 داستان این کتاب مانند صد میدان محله نارمک بافت منحصر به فردی ندارد. نمی‌دانم چرا داستان‌ها باید به اندازه زندگی روزمره ما محافظه کارانه باشند.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- فرشته احمدی، منتقد ادبیات داستانی و داستان‌نویس در نشست نقد کتاب «صد میدان» که با حضور نویسنده و بلقیس سلمانی برگزار شد گفت: من سخنانم را در نقد این کتاب به سه دسته «جاها»، «آدم‌ها» و «فضیلت‌ها» تقسیم می‌کنم. در بخش نخست باید بگویم نویسنده در ابتدای داستان اشاره کرده که اشخاص این داستان واقعی نیستند که در ابتدای بسیاری از کتاب‌ها می‌توان این عبارت را دید و خواند. او در مورد مکان‌ها نیز چنین عبارتی نوشته است در حالی که 100 میدان بدون تغییر و تصرف در کتاب «100 میدان» آمده است.
 
صاحب کتاب «بی اسم» توضیح داد: حتی به گمانم در این کتاب ما درباره جغرافیای معینی صحبت می‌کنیم که هیچ ربطی به میدان‌های صدگانه نارمک ندارد. 100 میدان نارمک در امتداد بافت شطرنجی شهر تهران نوشته شده که جزو بافت دیرین تهران است. اما این بافت شطرنجی شهر تهران با فضای سبزی که دارد پاسخی به نیازهای شهرسازی امروز نمی‌دهد و مانند بسیاری از محله‌های دیگر تهران برای ساخت و ساز و انبوه‌سازی مسکن ساخته شده است.
 
این منتقد ادامه داد: 100 میدان نارمک با بافتی یکنواخت، بنا بر ضوابط کلی شهرداری ساخته شده و بافت داستان‌های این مجموعه هم چنین است. در محله نارمک تلاش شده با ایجاد فضای سبز بافت این ناحیه از تهران را از یکنواختی و بی تشخصی خارج کنند اما موفق نشده‌اند. در واقع داستان‌ها نیز همین بی تشخصی را داراست. در واقع داستان‌های «صد میدان» نیز همین بافت را دارد.
 
احمدی افزود: ما در این کتاب 100 داستان داریم که صرفاً با شماره از یکدیگر جدا شده‌اند و فرقی با هم ندارند. همان‌قدر که نقش میدان‌ها در این داستان‌ها خنثی است شماره‌ها نیز ربطی به یکدیگر ندارند و نویسنده فقط دوست داشته 100 داستان درباره 100 شخصیت بنویسد. در عین حال اگر قرار باشد داستانی درباره 100میدان نارمک بنویسیم نیازی نیست که به همه آن میدان‌ها اشاره کنیم.
 
وی اضافه کرد: شاید قضاوت نادرستی باشد اما اگر ما این 100 داستان را با داستان «مردگان» جیمز جویس مقایسه کنیم اما من این کتاب را به تازگی خوانده‌ام. در «مردگان» این امکان وجود دارد که در هر قصه از زوایای مختلف به آدم‌ها نگاه کنیم اما در «صد میدان» این اتفاق نیفتاده است.
 
فضیلت‌های ناچیز
فرشته احمدی، نویسنده کتاب «پری فراموشی» در بخش «فضیلت‌ها» خود درباره آخرین کتاب نویسنده «شب سپیده می‌زند»(46 عکسِ فیلم، 46 جُستار) گفت: همه این 100 داستان نتیجه‌گیری‌های ساده و سهل‌انگارانه دارد. مثل این‌که ما اگر از مغازه‌ای چیزی برداشتیم پولش را بدهیم یا آدم‌های خوبی باشیم. در عین حال نیازی نیست که ما نکات کوچک را به بچه‌هایمان یاد بدهیم و در آخر هر داستان درس اخلاقی بگیریم. به قول ناتالی ساروت در کتاب «فضیلت‌های ناچیز» لازم نیست که ما نکات کوچک را به بچه‌ها یاد بدهیم و آن‌ها این موارد را در زندگی یاد می‌گیرند. به گمانم کارهای کوچک نیازی به آدم‌های بزرگ ندارد.
 
بلقیس سلمانی، منتقد و داستان‌نویس نیز در این نشست گفت: توضیحات اولیه فرشته احمدی نشانگر این بود که او معماری خوانده است. وقتی کتابی مانند «صد میدان» را می‌بینید این موضوع به نظرمان می‌رسد که این داستان‌ها در مورد زندگی شهری است. در واقع محله نارمک اشاره به کلیت تهران دارد.
 
نویسنده کتاب «بازی آخر بانو» به داستان‌های اونوره دوبالزاک و داستایوسکی اشاره کرد که داستان‌هایی عمیقاً شهری‌اند و ادامه داد: وقتی از محله نارمک حرف می‌زنیم باید به گونه‌ای باشد که داستان‌های یک کلانشهر را می‌خوانیم. در واقع از قرن 19 بود که داستان‌های شهری اهمیت یافت و نخستین کسی که وارد فضاهای شهری شد یک شاعر فرانسوی بود.
 
نویسنده کتاب «تفنگ و ترازو» اضافه کرد: در فلسفه زندگی روزمره چندان مورد توجه قرار نمی‌گرفت و سرکوب می‌شد و زندگی‌، زندگی توده‌ها و گله‌ها بود اما از زمانی که کلانشهرها به وجود آمد و شهر پایگاه مصرف و خدمات شد، زندگی روزمره اهمیت پیدا کرد. 
 
نشست نقد و بررسی کتاب «صد میدان» با حضور نویسنده کتاب، یوریک کریم مسیحی،  فرشته احمدی و بلقیس سلمانی عصر دیروز در مؤسسه شهر کتاب برگزار شد.
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها