پیروز مجتهدزاده، استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپولتیک دانشگاه‌های تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره کتاب خاطرات خود که در حال حاضر در مرحله گرفتن مجوز برای انتشار است، گفت: نگارش این خاطرات از حدود 8 سال پیش شروع شد و بابت تاخیری که در چاپ آن به وجود آمده هیچ نگرانی‌ ندارم؛ چراکه هرچه زمان بیشتری بگذرد، مطالب کتاب با افزودن مطالب تازه‌تر و با انجام ویراستاری‌های بهتر، کیفیت بالاتری می‌یابد.

وی در این‌باره توضیح داد: علت عدم تعجیل در چاپ این کتاب، آن است که افراد معمولا پس از مرور زمان، متوجه می‌شوند خاطراتی که در حالت عصبانیت زیاد و یا شادمانی‌های بیش از اندازه نوشته‌اند را باید به صورت معقول‌تر و مطلوب‌تری در آورند.

در ادامه مجتهدزاده درباره انگیزه نگارش خاطراتش گفت: ماجرای مکتوب‌کردن خاطراتم از زمانی شروع شد که یکی از نویسندگان جوان که پیش از این خاطرات دکتر محمدحسن گنجی، پدر مطالعات جغرافیایی را پیاده کرده بود، برآن شد تا از طریق مصاحبه، برخی از خاطرات من را نیز گردآوری کند. در ابتدا قرار بود قالب کتاب به شکل پرسش و پاسخ  و گفت‌وگو باشد تا این‌که بعدها به این نتیجه رسیدم که در صورت پیاده‌شدن خاطرات و مطالبم در چنین قالبی، نارسایی‌های زیادی در آن وجود خواهد داشت.

وی افزود: از این رو تصمیم بر آن شد تا  این خاطرت از حالت پرسش و پاسخ بیرون آمده و تبدیل به یک اتوبیوگرافی درآید که هم مشتمل بر بیوگرافی شخصی خودم و هم بیان خاطراتی در زمینه‌های مختلف باشد.

این جغرافی‌دان سیاسی و کارشناس برجسته مسائل بین‌المللی درباره محتوای این کتاب ادامه داد: این کتاب خاطراتی از دوران کودکی تا امروز من را شامل می‌شود. خاطراتی درباره حضورم در محافل و مجالس مختلف داخلی و بین‌المللی، گفت‌وگوها با سران و گردن‌‌فرازان در کشورهای مختلف دنیا، دوران‌های تحصیل ابتدایی و متوسطه و عالی در داخل و خارج، کارهای تحقیقاتی و همچنین اعتراضاتم در مسائل مختلفی مانند تغییر نام خلیج فارس، ادعا نسبت به جزایر سه‌گانه ایرانی، حقوق ایران در زمینه انرژی هسته‌ای یا تهدیدات جنگی آمریکا و اسرائیل و غیره.

ور افزود: به طور کلی، خاطراتی درباره فعالیت‌های علمی و اجتماعی از جمله چگونگی فعالیت‌هایم در خارج از کشور و چگونگی دعوتم به ایران برای تدریس در دانشگاه‌های کشور، چگونگی ورود به وطنم و چگونگی تلاش برای پایان دادن تدریسم در ایران و مسائل و خاطراتی که در طول دوران زندگیم داشته‌ام.

مجتهدزاده تصریح کرد: به طور کلی این کتاب یک اتوبیوگرافی توام با خاطرات تلخ و شیرین فراوانی است و هرکس که این مطالب را خوانده، معتقد است که کتاب، مجموعه‌ای خواندنی و مفید از کار در آمده است.

وی بیان کرد: یکی از ویژگی‌های کتاب آن است که در خلال بحث‌های خاطرات گذشته هرجا که مناسبتی پیش آمد ضرب‌المثل‌ها، اشعار، لطیفه‌های قدیمی و محلی را که در خطر فراموش‌شدن هستند را افزودم و هر جا که اقتضا کرد از افزودن بحث‌های علمی چه از نظر تاریخی و چه از نظر جغرافیایی و جامعه‌شناسی خودداری نکردم. به طوری‌که این مطالب، علاوه بر این‌که جامعیت کتاب را افزایش داده، باعث شده تا این خاطرات، صرفا نمایشنامه‌ای از زندگی من نباشد، بلکه بازتاب‌دهنده شیوه اندیشه‌های اجتماعی دوران‌های زندگیم و شیوه اندیشه‌هایم در مطالب علمی، نیمه علمی و مسایل مختلف سیاسی باشد.

مجتهدزاده با بیان این‌که مطالب این کتاب که تاکنون موارد چندی از محتویات آن در نشریات ایرانی منعکس شده و به نحوی تنظیم شده‌‌اند که حوصله خواننده را سر نبرد، عنوان کرد: یکی دیگر از کارهایی که در این کتاب صورت گرفته، نوعی تبارشناسی اجدادم بوده است که در آن طیف وسیعی از تبار پدری و مادریم را مورد بررسی قرار داده‌ام و امیدوارم این یک نوع بدعتی در خاطره‌نویسی ایرانی شمرده شود.

این نویسنده یکی دیگر از ویژگی‌های این کتاب را سندیت مطالب آن دانست و گفت: در هر بخشی از کتاب که به مقالات، سخنرانی‌ها در کنفرانس‌های بین‌المللی، سخنانم در حمایت از حقوق بشردوستانه (حقوق غیر نظامیان در جنگ‌ها) و یا غیره اشاره شده، در انتهای کتاب اسناد و رفرنس‌های آن نیز آمده است.

وی تاکید کرد: این کتاب با حدود 1200 صفحه، می‌تواند یک جنبه الگویی هم برای جوانان داشته باشد. مثلا در جایی از کتاب که مطالبی درباره پیشنهادهایی که در موارد مختلف به من شده است، اما به دلایل مختلف چون مسایل اخلاقی آنها را رد کردم، می‌تواند مطالب آموزنده‌ای باشد.