به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست خبری تبیین مراسم رونمایی از پروژه تاریخ شفاهی ایران- عصر پهلوی دوم با حضور دکتر سیدرضا صالحی‌امیری، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، حسین دهباشی، مسئول مرکز تاریخ شفاهی سازمان و سرپرست پروژه و دکتر فریبرز خسروی، معاونت پژوهش، برنامه‌ريزي و فناوری کتابخانه ملی یکشنبه 23 آذرماه در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

صالحی‌امیری در ابتدای این نشست با بیان اینکه مجموعه سازمان اسناد و کتابخانه ملی در دوره جدید برنامه استراتژیکی را با هشت محوری که «تحول در سازمان در سطح ملی» نام دارد آغاز کرده است، گفت: از جمله این هشت محور می‌توان به بازگشت سازمان و منزلت واقعی در سطح ملی، توجه جدی به گسترش دیجیتال‌سازی سازمان برای سهولت دسترسی به منابع کتابخانه، توجه به حوزه بین‌الملل و ارتباط با آرشیو و کتابخانه‌های دنیا و توجه جدی به نسخ خطی ملی و بین‌المللی اشاره کرد.
 
 تقدیر از پنج پیشکسوت تاریخ شفاهی در آغاز هفته پژوهش

وی ادامه داد: توجه جدی برای آشناسازی آحاد ملت و مهمانان خارجی برای آشنایی با ذخایر این سازمان در قالب اردوهای فرهنگی، توجه جدی به هماهنگی با همه نهادهای اسنادی و کتابخانه‌های کشوری، توجه جدی به پژوهش‌های بنیادی و انجام و تحقیق دانشنامه‌ها از جمله دانشنامه فرهنگ ایران و تحول در تاریخ شفاهی ایران، دیگر محورهای برنامه استراتژیکی سازمان را تشکیل می‌دهند.

صالحی‌امیری درباره کارهای انجام گرفته در حوزه تاریخ شفاهی در سازمان گفت: تلاش‌هایی درگذشته در این مرکز انجام گرفته اما آن‌چنان که باید محصول کافی در سطح ملی قابل ارائه نبود. به همین دلیل ما تصمیم به ارتقای جایگاه سازمانی تاریخ شفاهی از سطح گروه به پژوهشکده گرفتیم تا بتوانیم با جذب افراد خبره، گسترش تحقیقات را در این حوزه داشته باشیم و تقویت نیروی انسانی را در دستور کار قرار دادیم.

وی بیان کرد: از روز سه‌شنبه و همزمان با رونمایی پروژه، امکان دسترسی از این ظرفیت برای پژوهشگران نیز فراهم می‌شود و تقدیر و تجلیل از پنج نفر از پیشکسوتان تاریخ شفاهی نیز از جمله برنامه‌های مراسم رونمایی خواهد بود.

گرایش کمتری برای مکتوب‌سازی داریم

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به تعریفی از تاریخ شفاهی پرداخت و افزود: تدوین تاریخ شفاهی، تدوین مجموعه دانش موجود در ذهن بزرگان کشور و مکتوب کردن آنهاست. به لحاظ آسیب‌شناسی ما گرایش کمتری برای مکتوب‌سازی داریم و گرایش جدی در بیان شفاهی وجود دارد.

وی تاریخ را به آینه تشبیه کرد و گفت: نسل‌های بعد با رویت به تاریخ گذشتگان تجربه می‌آموزند. تاریخ عبرت‌آموز و درس‌آموز است و همگان با توجه به تجربه تاریخی دیگران از آن درس می گیرند.
این مقام مسئول با بیان اینکه بعد از وقوع انقلاب، برآیند تاریخ‌سازی در غرب علیه ایران شدت گرفته است گفت: عده‌ای شکست‌خورده و ناراضی از انقلاب در آن سوی مرزها به تاریخ‌سازی مبادرت کردند و ما هم کمتر به تدوین و تبیین تاریخ در کشور پرداختیم.

مبادرت به تاریخ‌سازی در آن سوی مرزها

وی تاریخ شفاهی را علم و آن را متفاوت از مصاحبه قلمداد کرد و افزود: ما برنامه گسترده‌ای برای تبیین تاریخ کشور به‌ویژه سازمان‌ها و نهادها داریم تا بتوانیم تجربه مدیریت کشور را مکتوب کرده و مجموعه تجربیات نخبگان و فرهیختگان کشور را  ثبت و ضبط کنیم.

صالحی‌امیری گفت: یکی از دلایل توجه ما به تاریخ شفاهی، جلوگیری از ناآگاهی آیندگان نسبت به گذشتگان است و خوشبختانه یکی از کارهای بزرگی که در این حوزه با مشارکت صدا و سیما انجام شد، ثبت و ضبط تاریخ شفاهی ایران - عصر پهلوی دوم بود.

مصاحبه با 57 نفر از رجال دوران پهلوی

وی اضافه کرد: برای این پروژه، 14 سال زمان صرف شد و با 57 نفر از رجال پهلوی مصاحبه شده است. برای این مصاحبه‌ها از سه تا 30 ساعت زمان صرف شد و در این زمینه لازم است تا از روسای قبلی سازمان نیز که زحمات زیادی کشیدند، تشکر کنم.

صالحی‌امیری با اشاره به زمان رونمایی از پروژه تاریخ شفاهی ایران - عصر پهلوی دوم گفت: پنج جلد از این مجموعه سه‌شنبه 25 آذرماه همزمان با هفته پژوهش رونمایی می‌شود و به تدریج مجموعه‌ای 50 جلدی در آینده رونمایی خواهد شد.

وی در ادامه این نشست به هجمه تاریخ‌سازی که از سوی عناصر خارجی در زمنیه تاریخ شفاهی کشور انجام می‌شود اشاره کرد و گفت: یکی از انگیزه‌های اصلی ما برای پرداختن به تاریخ شفاهی در سازمان، مواجه بودن با موجی از تاریخ‌سازی در کشور است که توسط عناصری شکل گرفته که در جنایات رژیم گذشته نقش داشتند.

این مقام مسئول افزود: آنچه در شبکه‌های خارجی به‌ویژه تاریخ شفاهی پرداخته می‌شود برای تطهیر رژیم گذشته است. رژیم پهلوی نیم قرن در کشور جنایت کرد و با تمام ارزش‌های دینی مقابله کرد که نماد آن نیز جشن‌های دوهزار و پانصد ساله بود.

معرفی واقعیت‌های موجود بر اساس اسناد به نسل‌ جدید

صالحی‌امیری اضافه کرد: شبکه‌های بیگانه با این اعمال درصدد هستند تا تصویر ذهنی جامعه را از این عمل غیر اخلاقی پاک کنند و ما باید واقعیت‌های موجود را بر اساس اسناد به نسل‌ جدید معرفی کنیم.

وی به سه رهیافت شبکه‌های خارجی اشاره کرد و گفت: پاکسازی رژیم پهلوی از جنایات، تلاش برای تقدس سلطنت و ظهور و بروز نوعی اباحه‌گری فرهنگی در آن مقطع که اوج آن جشن‌های دوهزار و پانصد ساله بود، اهداف شبکه‌های خارجی در ترویج برنامه‌های مختلف هستند.

نمی‌توانیم به تاریخ‌سازی شبکه‌های خارجی بي اعتنايي کنیم

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با بیان اینکه رژیم پهلوی هزینه‌ها و شکنجه‌های زیادی را به مردم و روحانیون تحمیل کرده و پول مردم را به تقدیس رژیم خود اختصاص می‌داد، گفت: ما نمی‌توانیم به تاریخ‌سازی شبکه‌های خارجی بي اعتنايي کنیم. آنچه در این تاریخ شفاهی ایران-عصر پهلوی دوم می‌بینید مجموعه مصاحبه‌های شفاهی مستند است که شامل صدهزار برگ سند در پیوست این مجموعه آمده است.

صالحی‌امیری به مشارکت صدا و سیما در جمع‌آوری این مجموعه اشاره کرد و گفت: صدا و سیما از ابتدا در این پروژه تاریخ شفاهی دخیل بود و این کار با مشارکت این سازمان و مدیریت حسین دهباشی انجام شد.

وی در پایان سخنانش در پاسخ به سوالی مبنی بر دخل و تصرف در مصاحبه‌های انجام شده گفت: آنچه در این مجموعه اتفاق افتاده، در عین امانت‌داری بوده و هیچ دخل و تصرفی در اظهارات انجام نشده است. ما با این حرکت این پیام را ارائه دادیم که باید تاریخ جمهوری اسلامی را با دقت بنویسیم و برای آیندگان به امانت بسپاریم،