سید محمد سادات اخوی در این اثر تلاش کرده تا برگرفته از بیتهای دیگر و نگاه کلی عمان (که در سراسر متن حفظ شده است) نکتههای سخت را حدس بزند و تعبیر کند.
مصصح اثر در پیشگفتار این کتاب، در تشریح چگونگی وصف عَمان سامانی از امام حسین (ع) آورده:
بنای زنده یاد «عَمان سامانی» این نیست که مخاطب را با باورهای مرسوم و همیشهاش رها کند. برای ورود به گنج خانه عَمان لازم است آنچه تاکنون از حریم عاشورا دانستهایم را بر زمین تَرک بگذاریم و با «دیدی دیگر» به سوی این گنجخانه برویم.
سیدالشهدایی که عَمان وصف میکند(شاید) با آنچه در ذهن اغلب ماست، متفاوت باشد. حسین جانِ ما آنی نیست که عمان میسراید... حسین بن علی (ع) از نگاه عَمان مردی خفیف و جامانده از نامههای کوفیان نیست... واماندهای در وادی کربلا و ناچار و دچار هم نیست...مردی نیست که ندانسته و نخواسته اسیر تقدیری شده باشد و حالا چارهای جز پذیرفتن کوتاهفکرانه آن نداشته باشد.
حسین بن علی (ع) در نگاه عمان مردی است که دانسته و شناخته، راهی را برگزیده دشوار... راهی که میداند پایانی جز کشته شدن نخواهد داشت... و آن هم به سختترین شیوه... عَمان (شبیه برخی از ما) حسینی را وصف نمیکند که در سینه آدمها ساخته شده است. حسین (ع) او، حسینِ خداست... مردی است که راه را دانسته، رفته است.
حسین (ع) خدا، عاشقی است که به پای عاشقیاش دشوارترین هزینههای هستی را نیز بیباکانه میپردازد.
حسینِ عَمان حتی لحظهای سرشکسته نمیماند... ذلت نمیپذیرد... آب نمیخواهد... نوزادش را وسیله تمنا از دشمن نمیکند... تعبیرش از آب هم دیگرگون و متفاوت با آدمهاست... و حتی سپاه خشن مقابلش را نیز دشمن نمیداند و به فرزندش حضرت علی اکبر (ع) تأکید میکند که: «برای کشتن آنان مشتاق نباش که دشمن ما، جهل آنان است... نه خودشان»...
سادات اخوی همچنین در معرفی سراینده این منظورمه آورده:
عَمان در میان هزاران اسم شاعر و مداح و گویندهای که در قرنهای گوناگون، دم از مصیبت سیدالشهدا حضرت حسین بن علی (ع) زدهاند، صاحب نام است؟... آری!
اما این اسم درخشان را به بهای چه به دست آورده است؟... آیا تمجید مرجع بزرگ زمانش جناب میرزای شیرازی سببساز چنین عنوانی بوده؟... حتما! ستایش پادشاه زمانش ناصرالدین شاه قاجار، است که منظومه او را ماندگار کرده است؟... گمان نمیکنم!
اما اگر کمی با احوال مقدمهای که عَمان بر منظومهاش نوشته دمساز شویم، در مییابیم که سخنان او با گویندگان مشابهش، تفاوتی مهم دارد... دیگران غالبا از آنچه که «خواندهاند» گفتهاند... اما عَمان از آنچه که «دیده» گفته است...
اینکه تا چه اندازه دیدههای عثمان میتواند مصدر اعتماد باشد، نمیدانم... اما یقین دارم انبوه علمای زمان او که منظومه را خوانده یا شنیدهاند و فصل فصل آن را تأئید کرده و با آن گریستهاند؛ مویدان شایستهای بر این باورند که میشود گفتههای عمان را – مطابق آنچه خودش سروده – پدید آمده از زبانی دیگر... زبانی «الهی» دانست...
کتاب گویای «گنجینهالاسرار» که شامل یک جلد کتاب در 331 صفحه است، به همراه لوح فشرده دکلمه صوتی این اثر با شمارگان 3000 نسخه و با قیمت 12 هزار تومان از سوی موسسه هنر و ادبیات هلال روانه بازار نشر شده است.
نظر شما