خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)ـ محمد آسیابانی: امروز شنبه 15 آذر 1393، برابر با هجدهمین سالگرد وفات زنده‌یاد علی حاتمی، سینماگر شهیر ایرانی است.
زندگی و آثار
علی حاتمی، در 23 مرداد 1323 در تهران متولد شد و 15 آذر 1375 درگذشت. پیکر وی در قطعه هنرمندان بهشت زهرا در ردیف۸۸ به خاک سپرده شده است.حاتمی تحصیلات خود را در رشته ادبیات دراماتیک پیگیری کرد. نخستین فعالیت‌های حرفه‌ای او در حوزه تئاتر بود. در سال 1349 نخستین فیلم خود را با عنوان «حسن کچل» ساخت. در ابتدای این فیلم مرتضی احمدی، هنرمند پیشکسوت، به مانند سنت تئاتری، پیش‌پرده‌خوانی کرد. حاتمی فیلمنامه این اثر را از روی یکی از نمایشنامه‌های خود با عنوان «حسن کچل و چهل گیس» اقتباس کرده بود.
تعدادی دیگر از فیلم‌ها و سریال‌های مهم حاتمی نیز با اقتباس از برخی منابع مهم ساخته است. به‌عنوان مثال این کارگردان فقید در سال 1352 سریال «داستان‌های مولوی» را با اقتباس از «مثنوی معنوی» ساخت. همچنین وی در سال 1366 نیز فیلم «جعفرخان از فرنگ برگشته» را با اقتباس از نمایشنامه‌ای به همین نام اثر زنده‌یاد حسن مقدم کارگردانی کرد.
«ستارخان»، «حاجی واشنگتن»، «طوقی»، «باباشمل»، «سوته دلان»، «کمال‌الملک»، «دلشدگان» و «مادر» نام مهم‌ترین آثار سینمایی حاتمی و همچنین «هزار دستان»، «سلطان صاحبقران» و «مثنوی مولوی» نیز نام تعدادی از برجسته‌ترین سریال‌های این کارگردان فقید ایرانی است.
مجموعه آثار مکتوب علی حاتمی
در سال 1376، یکسال پس از درگذشت علی حاتمی مجموعه آثار این هنرمند، شامل نمایشنامه‌ها، فیلمنامههای سینمایی و تلویزیونی و آثار اجرا نشده، در دو جلد از سوی نشر مرکز منتشر شد. آیدین آغداشلو، طراحی جلد این کتاب را انجام داده بود.
جلد نخست این کتاب شامل این آثار است: نمایشنامه‌های «چل گیس»، «حریر و ماهیگیر»، «شراب سازان»، «فوتبال» و «بیمارستان عشق» و همچنین متن نمایشنامه تلویزیونی «جنگل».
فیلمنامه سریال 6 قسمتی اقتباس از مثنوی شامل داستان‌های «سلطان و کنیزک»، «خلیفه و اعرابی»، «قاضی و زن جوحی»، «پیر چنگی»، «طوطی و بازرگان» و «صوفی» و فیلمنامه سریال 13 قسمتی «سلطان صاحبقران» نیز بخش دیگری از آثار منتشر شده در جلد نخست کتاب مجموعه آثار علی حاتمی است. در نهایت فیلمنامه تعدادی از مهم‌ترین آثار سینمایی حاتمی نیز در این مجلد گرد آمده است. این فیلمنامه‌ها به‌این شرح است: «حسن کچل»، «ملک خورشید»، «طوقی»، «بابا شمل»، «سوته دلان»، «قلندر»، «خواستگار» و «ستارخان».
آثار منتشر شده در جلد دوم کتاب مجموعه آثار حاتمی نیز به این شرح است: فیلمنامههای «حاجی واشنگتن»، «کمال الملک»، «جعفرخان از فرهنگ برگشته»، «مادر»، «دلشدگان»، «جهان پهلوان تختی»، فیلمنامه سریال «خانه آرزو»، طرح فیلم‌های سینمایی «به اتفاق بانو» و «خسرو خوبان» و در نهایت فیلمنامه سریال 15 قسمتی «هزار دستان».
کتابشناسی علی حاتمی
به‌جز مجموعه آثار علی حاتمی، برخی نویسندگان و منتقدان سینمای ایران نیز کتاب‌ها و تک‌نگاری‌هایی درباره زندگی و آثار این سینماگر فقید، نوشته و منتشر کرده‌اند. اطلاعات کتابشناختی این آثار به شرح زیر است:
حاتمی، علی (1356). فیلمنامه سلطان صاحبقران. تهران: انتشارات سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران.
حیدری، غلام (1375). معرفی و نقد فیلم‌های حاتمی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
حیدری، غلام (1379). علی حاتمی. تهران: نشر قصه.
صادقی، مهدی (1393). حاتمی در امتداد فردوسی. تهران: انتشارات رسم.
برای مطالعه فایل pdf کتاب «حاتمی در امتداد فردوسی» این نشانی در دسترس است.
حاتمی در ایبنا
همزمان با سالمرگ درگذشت علی حاتمی/سعدی سینمای ایران
برپایی «شبی با علی حاتمی» با سخنرانی استاد علی نصیریان
علی حاتمی، بهرام بیضایی و جایگاه تاریخ در سینمای اندیشه‌ورز سیاسی ایران
علی حاتمی در امتداد فردوسی به کتابفروشی‌ها می‌آید
کتابی که درک ساخته‌های علی حاتمی را شیرین تر می کند
شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۳ - ۱۱:۲۳
نظر شما