قوکاسیان در تاریخ هنر معاصر ایران، نخستین کسی است که برای یک فیلم سینمایی، کتاب معرفی و نقد و بررسی تهیه و منتشر کرد. این هنرمند و منتقد هنری هماکنون به دلیل سرطان معده در بیمارستانی در کشور اتریش بستری است.
زندگی و کار هنری
زاون قوکاسیان در سال 1329 در اصفهان بهدنیا آمد. او تحصیلات آکادمیک خود را در رشته شیمی در دانشگاه اصفهان دنبال کرد. قوکاسیان فعالیت سینمایی خود را نیز از سال 1350 با ساخت فیلمهای هشت میلیمتری در سینمای آزاد (که پس از انقلاب به انجمن سینمای جوان تغییر نام داد) شروع کرد. او همچنین مدتی را نیز سرپرست سینمای آزاد شهر اصفهان بود.
قوکاسیان در ادامه دوران فیلمسازی خود در سالهای پس از انقلاب اسلامی ایران به عنوان یکی از برجستهترین مستندسازان مطرح شد. «نقش خیال»، «در فلق»، «فصلی دیگر» و «خاج شویان» نام شماری از مهمترین فیلمهای مستند قوکاسیان است. در کارنامه فیلمسازی قوکاسیان همچنین یک فیلم بلند داستانی نیز به چشم میخورد. این فیلم با عنوان «همه فرزندان من» در سال 1363 با بازی محبوبه بیات، یدالله شیراندامی، علی غلامی و چند تن دیگر، ساخته شد.
قوکاسیان در جشنوارههای سینمایی بسیاری نیز چه در ایران و چه در خارج از کشور به عنوان داور حضور داشت. او همچنین در دهه اخیر در دانشگاههای سپهر اصفهان و سوره تهران سینما تدریس کرده است.
کتابشناسی
قوكاسيان، كار تحقيق و تاليف كتابهای سينمايی خود را از سال 1350 با انتشار کتابی درباره فیلم «چشمه» از ساختههای آربی آوانسیان، فیلمساز شهیر ایرانی، شروع کرد. انتشار این کتاب باعث شد تا نام زاون قوکاسیان به عنوان نخستین محققی که درباره یک فیلم کتابی نوشته و منتشر کرده، در تاریخ هنر و تاریخ سینمای معاصر ایران ثبت شود.
قوکاسیان تاکنون بیش از 20 عنوان کتاب درباره سينماگران و هنرمندانی چون بهرام بیضایی، مجید انتظامی، خسرو سینایی، مسعود کیمیایی، عباس کیارستمی، فاطمه معتمدآریا، بهمن فرمانآرا و گلاب آدینه تدوین و منتشر کرده است.
در جدول زیر کتابهای قوکاسیان و مشخصات آنها به تفکیک درج شده است:
نام کتاب | ناشر | سال نشر | نوبت چاپ | شمارگان | تعداد صفحات | قیمت | محل نشر | فایل pdf نخستین صفحات |
نقش آبی سیمین | چشمه | 1393 | دوم | هزار و 500 | 186 | 4800 تومان | تهران | دانلود |
حقیقت سینما و سینما حقیقت | ماتیکان | 1387 | اول | دو هزار | 320 | چهارهزار تومان | تهران | دانلود |
هوشو: قصهها، فیلمها | نقش خورشید | 1384 | اول | هزار و 650 | 304 | 3900 تومان | اصفهان | دانلود |
مجید انتظامی: موسیقی بر پرده موسیقی | نقش خورشید | 1384 | اول | هزار | 160 | 3000 تومان | اصفهان | دانلود |
گلاب آدینه: بانوی بازیگر | نقش خورشید | 1384 | اول | هزار | 140 | 3500 تومان | اصفهان | دانلود |
خسرو سینایی، نقاشی با دوربین | نقش خورشید | 1384 | اول | هزار | 184 | 3500 تومان | اصفهان | دانلود |
نقش آبی سیمین | چشمه | 1383 | اول | دو هزار | 210 | هزار و 750 تومان | تهران | موجود نیست |
بهرام بیضایی و پدیده سگکشی | خجسته | 1381 | اول | دو هزار | 336 | دو هزار و 500 تومان | تهران | موجود نیست |
بوی کافور، عطر یاس: مروری بر آثار بهمن فرمانآرا | آگاه | 1380 | اول | دو هزار و 200 | 324 | هزار و 900 تومان | تهران | موجود نیست |
گفتوگو، نقد و نظر و فیلمنامه «گفتوگو با باد» بیضایی | دیدار | 1379 | اول | سه هزار و 300 | 148 | هزار و 200 تومان | تهران | موجود نیست |
بانوی اردیبهشت | ثالث | 1378 | اول | سه هزار و 300 | 488 | دو هزار و 200 | تهران | موجود نیست |
مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار کیمیایی | دیدار | 1378 | اول | سه هزار و 300 | 368 | هزار و 750 تومان | تهران | موجود نیست |
گفتوگو با بهرام بیضایی | آگاه | 1378 | اول | دو هزار و 200 | 336 | هزار و 400 | تهران | موجود نیست |
مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار کیارستمی | دیدار | 1375 | اول | سه هزار و 300 | 360 | هزار و صدتومان | تهران | موجود نیست |
فیلمهای برگزیده سینمای ایران در دهه60 | آگاه | 1374 | اول | دو هزار و 200 | 284 | هشتصد تومان | تهران | موجود نیست |
درباره مسافران: بهرام بیضایی | روشنگران و مطالعات زنان | 1371 | اول | دو هزار | 192 | دو هزار تومان | تهران | موجود نیست |
مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار بیضایی | آگاه | 1371 | اول | سه هزار و 300 | 532 | 390 تومان | تهران | موجود نیست |
مجموعه مقالات در نقد و معرفی آثار کیمیایی | آگاه | 1369 | دوم | سه هزار و 300 | 544 | 200 تومان | تهران | موجود نیست |
قوکاسیان در «ایبنا»
نکوداشت زاون قوکاسیان در جشنواره فیلم مستند حقیقت
سخت است زندگی را با نوشته منتقل کنیم اما این کتاب چنین کرده است/ غنای زبان نعلبندیان با شکسپیر قابل قیاس است
در پایان نیز میتوانید یکی از مقالات منتشر شده درباره کارنامه هنری و کتابی قوکاسیان در رسانههای فعال در فضای مجازی را از این نشانی بخوانید.
نظر شما