خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- محمدعلی اسفنانی، نماینده مردم شهرستان‌های فریدونشهر، چادگان و فریدن، متولد اصفهان (فریدن) و دارای مدرک کارشناسی ارشد حقوق خصوصی است. وی در گفت‌وگو با خبرنگار «ایبنا» به مسائلی مانند دوری نمایندگان از مطالعه کتاب، مهجور ماندن موزه و کتابخانه مجلس و وضعیت نامطلوب کتابخانه‌های شهرستان‌های حوزه انتخابی خود اشاره کرده است.
آقای اسفنانی شما در روز چند ساعت مطالعه می‌کنید، به عبارتی چقدر اهل مطالعه کتاب هستید؟
بنده علاقه زیادی به کتاب دارم به اندازه‌ای که همسرم می‌گوید تو باید با کتاب ازدواج می‌کردی! اما متاسفانه مشغله‌کاری مانع مطالعه من شود به طوری که همیشه در زندگی به دلیل این که نتوانستم وقت بیشتری به کتاب و کتابخوانی اختصاصی بدهم، افسوس می‌خورم.
بنابراین باید در خانه شما کتابخانه بزرگی وجود داشته باشد؟
کتابخانه‌ام بزرگ نیست اما از آنجا که لازمه کار من کتاب بوده سعی کرده‌ام کتابخانه‌ای در حد رفع نیازهایم داشته باشم؛ البته اعتقادم بر این است که هرکس کتابخانه بزرگی دارد الزاماً بسیار کتابخوان نیست. معتقدم افرادی که اهل مطالعه هستند به کتابخانه نیاز دارند تا دسترسی به کتاب داشته باشند. اگرچه اکنون مطالعه صرفا به وسیله کتاب نیست بلکه با پیشرفت تکنولوژی و امکان دسترسی به فضاهای مجازی مانند اینترنت، امکاناتی را برای مطالعه در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهند. همچنین استفاده از مقاله و شرکت در سخنرانی‌ها هم به افزایش اطلاعات کمک می‌کند و شاید تا اندازه‌ای کتابخوانی را توسعه دهد.
آخرین کتابی که مطالعه کردید چه کتابی بود؟
شاید نتوانم به این سوال به صورت مصداقی پاسخ بدهم، زیرا من کتاب‌ها را به صورت تحقیقی می‌خوانم و برای موضوع یک سخنرانی به تعدادی کتاب مراجعه می‌کنم. برای نمونه، به حسب شغلی که دارم زمانی که باید از یک موضوع دفاع کنم ممکن است 10 تا 20 کتاب را مطالعه کنم اما در پاسخ پرسش می‌توانم بگویم گاهی رمان هم می‌خوانم و رمان «دزیره» آخرین کتابی بود که خوانده‌ام.
بنابراین به رمان‌های تاریخی علاقه دارید؟
بله، گاهی فرصتی دست بدهد رمان هم می‌خوانم.
کتابخانه مجلسی یکی از کتابخانه‌هایی است که در مجاورت مجلس قرار دارد چند بار تا به حال برای استفاده به این کتابخانه مراجعه کردید؟
متاسفانه به دلیل ازدیاد وظایف نمایندگی مجلس تا به حال فرصت نکردم از این کتابخانه استفاده کنم. بنده به اندازه‌ای مشغول سر و سامان دادن به مسائل حوزه انتخابی خود هستم و کمتر وقت آزاد برای استفاده از کتابخانه پیدا می‌کنم، البته این تنها درباره بنده صدق نمی‌کند بلکه بسیاری از نمایندگان مجلس به قدری در حال تقنین (مسائل مربوط به قانونگذاری) هستند که زمان مطالعه یا حضور در کتابخانه مجلس ندارند.
برای ترغیب نمایندگان به حضور در کتابخانه مجلس چه راهکاری باید اندیشید؟
به نظرم سیستم قانونگذاری در کشور ما به شکل نادرستی پایه‌گذاری شده و این نوع سیستم باعث می‌شود که اکثر وقتِ نمایندگان صرف قانونگذاری در مباحثی شود که اصلا نیازی نیست نماینده به آن فضاها ورود پیدا کند. به ویژه زمانی که نماینده‌ای مانند من از حوزه انتخابیه‌ای وارد مجلس شود و چهار شهر را تحت پوشش قرار دهد. بنابراین با این همه مسئولیت زمانی باقی نمی‌ماند تا به مطالعه اختصاص داده شود.
گاهی که لایحه یا طرحی برای تصویب به مجلس می‌آید به جرات می‌توانم بگویم بیشتر نمایندگان مجلس حتی فرصت نکرده‌اند که خود طرح را مطالعه کنند چه برسد به این‌که مطالب و منابعی درباه آن را مورد بررسی و تحقیق قرار دهند! در این موارد نماینده‌ها عمدتا به داشته‌های خود اتکا می‌کنند و به باور من این عملکرد در واقع یک نوع رکود یا بازگشت به عقب است، زیرا حافظه من ممکن است اکنون مطالبی را به خاطر بیاورد که فردا این مطالب برای مطرح شدن جدید نباشد. بنابراین لازم است نمایندگان برای اشراف بیشتر در قانونگذاری به منابع جدید مراجعه کنند. زمانی که ما نتوانیم به اطلاعات و کتاب‌های تازه دسترس پیدا کنیم به همان اندوخته‌های گذشته اکتفا می‌کنیم.
وضعیت کتابخانه‌ها در حوزه انتخابیه شما به چه شکل است؟ آیا اطلاعی از وضعیت این کتابخانه‌ها دارید؟
به کتابخانه‌های مرکزی شهرهای حوزه انتخابی‌ام مراجعه کردم، وضعیت این کتابخانه‌ها اسفناک‌تر از آن چیزی است که قابل تصور باشد. در برخی شهرستان‌ها کتابخانه‌ها به شکل دخمه‌ای در یک ساختمان بسیار قدیمی است؛ ساختمانی که کارشناسی شده نیست و مخزن کتابخانه به شکل مجزا از سالن مطالعه قرار نگرفته است و فضای آرامی برای مطالعه ندارد. وضعیتی را که در این کتابخانه‌ها حاکم است اصلا نمی‌پسندم، اگرچه در این شهرستان‌ها با این امکانات نامطلوب و ضعیف کتابخوان‌های خوبی داریم.
جمعیتی که در برخی شهرستان‌های حوزه انتخابیه من وجود دارد گاه از لحاظ دارا بودن مدرک تحصیلی از آمار بالایی در سطح کشور برخوردار هستند اما متاسفانه فضاهای مناسبی برای مطالعه این قشر تحصیل‌کرده وجود ندارد.
با توجه به این‌که در دولت تدبیر و امید، تلاش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر رونق کتاب و کتابخوانی است، چه راهکارهای می‌توان برای توسعه کتابخانه‌های شهرستان‌های محروم اندیشید؟
پیشنهاد من این است که کتابخانه‌ها را دریابند؛ یعنی فضایی فراهم شود که افراد تشویق شوند به کتابخانه‌ها مراجعه کنند. امروزه دانشجو ممکن است خیلی برای حضور در قفسه‌های کتابخانه‌ها برای جست‌وجوی کتاب ذوقی نداشته باشد. از این رو مخازن کتاب‌هایی که برای این کتابخانه‌ها در نظر گرفته می‌شود بهتر است به صورت مخازن الکترونیکی باشد یا به شکلی طراحی شود که انگیزه‌ای برای مراجعه دانشجو به کتابخانه ایجاد کند تا دانشی را که به دنبال آن است بیابد.
برخی کتابخانه‌هایی که من مراجعه کردم کتاب‌هایی را از قدیم‌الایام در قفسه‌های کتابخانه‌ها مشاهده کردم که شاید هرگز این کتاب‌ها را کسی ورق نزده است و حتی برخی کتاب‌ها اگر خوانده شود ضررهایش بیشتر از نخواندش است، بنابراین از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی این کتابخانه‌ها از لحاظ منابع باید پالایش شوند و کتاب‌هایی که امروز جایگاهی در مطالعه ندارند، از کتابخانه‌ها جمع‌آوری شوند. اینجا درباره کتاب‌های کتابخانه‌ها بحث تاریخ مطرح نیست که هرچه کتاب تاریخی و قدیمی‌تر باشد برای مطالعه بهتر است. برخی کتاب‌ها برای دوره‌های خاصی تالیف شده است که اکنون مناسب فضای جامعه امروز نیست و ممکن است مخاطبان با مطالعه این کتاب‌ها آسیب بینند.
دوشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۹:۳۸
نظر شما