خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- 17 آبان ماه برابر با سالگرد درگذشت استاد كريم كشاورز، نويسنده، مترجم، محقق و پژوهشگر است. وی در سال 1279 ش در شهرستان رشت به دنيا آمد و علاوه بر زبان‏‌های تركي، روسي و فرانسه با زبان‏‌هاي انگليسي و عربي نيز آشنا شد. كشاورز سالياني به تدريس زبان فارسي پرداخت و انجمن فرهنگي رشت را تاسيس کرد. وي پس از چندي به تهران آمد و در كنگره نويسندگان، با بزرگان و اديباني همچون علي‏‌اكبر دهخدا، نيما يوشيج و محمدتقي بهار آشنا شد.

كشاورز همچنين علاوه بر نويسندگي، به كار ترجمه نيز مي‏‌پرداخت و در طول هفتاد سال فعاليت در عرصه تاليف و ترجمه، آثار بسياري را از روسي و فرانسوي به فارسي ترجمه كرد كه از آن میان می‌توان به «اسلام در ايران»، «كشاورزي، مناسبات ارضي ايران در عهد مغول»، «گيلان» و «هزار سال نثر پارسي» اشاره کرد. اين محقق معاصر سرانجام در هفدهم آبان 1365 ش در 86 سالگي در تهران بدرود حيات گفت.

آثار کریم کشاورز را می‌توان به سه بخش کتاب‌های تالیفی، ترجمه‌های تاریخی و ادبی تقسیم کرد که مهم‌ترین آنها به قرار زیر است:

1-اسلام در ايران (از هجرت تا پايان قرن نهم هجري)
ايلياپاولويچ پطروشفسكي؛ مترجم:كريم كشاورز - پيام - 588 صفحه - وزيري - چاپ 7 سال 1363 - 5000 نسخه - 950 ريال

2- خاطره‌هاي جنگ دوم جهاني
شارل دوگل؛ مترجم:كريم كشاورز؛ مترجم: مرتضي وآجوداني - مرواريد - 344 صفحه - جلد 1 - وزيري - چاپ 4 سال 1366 - 2000 نسخه - 1000 ريال

3- هزار سال شعر فارسي (با اضافات و الحاقات) (در 3 جلد)
كريم كشاورز - شركت انتشارات علمي و فرهنگي

4- تاريخ ماد
ايگورميخائيلوويچ دياكونوف؛ مترجم:كريم كشاورز - شركت انتشارات علمي و فرهنگي - 684 صفحه - وزيري (گالينگور) - چاپ 5 سال 1379 - 2000 نسخه - 24000 ريال

5- هزار سال نثر پارسي (با اضافات و الحاقات) (در سه جلد)
كريم كشاورز - شركت انتشارات علمي و فرهنگي

6- دوران كودكي
ماكسيم گوركي؛ مترجم:كريم كشاورز - موسسه انتشارات نگاه - 320 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 3 سال 1392 - 1500 نسخه - 150000 ريال

7- مقدمه فقه‌اللغه ايراني
اي.م. ارانسكي؛ مترجم:كريم كشاورز - پيام - 424 صفحه - چاپ 1 سال 1358

8- چهارده ماه در خارك: يادداشت‌هاي روزانه زنداني
كريم كشاورز - پيام - 334 صفحه - رقعي - چاپ 1 سال 1363 - 5000 نسخه - 500 ريال 

9- قهرمان
دوران ميخاييل‌يوري‌يويچ لرمانتوف؛ مترجم:كريم كشاورز - موسسه‌ انتشارات‌ اميركبير - 192 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 5 سال 1393 - 1500 نسخه - 50000 ريال

10- آشغالدوني
كارولينا ماريادژزوس؛ مترجم:كريم كشاورز - نيل - 256 صفحه - رقعي - چاپ 4 سال 1364 - 3300 نسخه - 350 ريال

11- تاريخ ايران (از دوران باستان تا پايان سده هجدهم ميلادي)
نيناويكتوروونا پيگولوسكايا؛ آ.يو ياكوبوسكي؛ مترجم:كريم كشاورز - پيام - 738 صفحه - وزيري - چاپ 5 سال 1363 - 5000 نسخه - 1150 ريال

12- متن محشاي قانون و آيين‌نامه "اصلاح قانون تشكيل دادگاههاي عمومي و انقلاب‌" معروف به: قانون ...
به‌اهتمام:بهمن كشاورز؛ به‌اهتمام:كريم كشاورز - كشاورز - 352 صفحه - جيبي (شوميز) - چاپ 3 سال 1383 - 3000 نسخه - 10000 ريال

13- تركستان‌نامه: تركستان در عهد هجوم مغول
واسيلي‌ولاديميروويچ بارتولد؛ مترجم:كريم كشاورز - آگه - 674 صفحه - (در2جلد ) - جلد 1 - وزيري (گالينگور) - چاپ 3 سال 1387 - 1100 نسخه

14- افسانه‌هاي كردي
مارگاريتا رودنكو؛ مترجم:كريم كشاورز - جامي - 360 صفحه - رقعي (شوميز) - چاپ 1 سال 1391 - 1500 نسخه - 95000 ريال

15- اشكانيان
ميخاييل‌ميخائيلوويچ دياكونوف؛ مترجم:كريم كشاورز - وانيا - 184 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1391 - 1100 نسخه - 60000 ريال

16- گزيده مقالات تحقيقي
واسيلي‌ولاديميروويچ بارتولد؛ مترجم:كريم كشاورز - موسسه‌ انتشارات‌ اميركبير - 504 صفحه - چاپ 1 سال 1358

17- لنين
ماكسيم گوركي؛ مترجم:كريم كشاورز - پژوهش - 72 صفحه - چاپ 1 سال 1358

18- خلاصه مقاله گ .اي .كاستيگوا درباره رسم الخط سلطان علي مشهدي
گ.اي. كاستيگوا؛ علي مشهدي؛ مترجم:كريم كشاورز - پيام - 48 صفحه - وزيري (شوميز) - چاپ 1 سال 1362 - 100 ريال

19- ادب‍ی‍ات‌ ف‍ارس‍ی‌ ب‍ر م‍ب‍ن‍ای‌ ت‍ال‍ی‍ف‌ اس‍ت‍وری‌
ت‍رج‍م‍ه‌ ی‍و. ا. ب‍رگ‍ل‌؛ م‍ت‍رج‍م‍ان‌ ی‍ح‍ی‍ی‌ آری‍ن‌پ‍ور، س‍ی‍روس‌ ای‍زدی‌، ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز؛ ت‍ح‍ری‍ر اح‍م‍د م‍ن‍زوی‌، ت‍ه‍ران‌: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1364

20- ام‍ض‍ای‌ ام‍روز
ژرژ س‍ی‍م‍ن‍ون‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز،تهران

21- باران سیاه
ماسودزی ایبوسه؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران : آگاه‏‫، ۱۳۵۶.‬

22- بازی مرگ 
ارل‌استانلی گاردنر ؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران: سازمان کتابهای جیبی‏‫، ۱۳۴۲

23-بلا
ل‍رم‍ان‍ت‍وف‌؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشریه انجمن روابط فرهنگی ایران با اتحاد جماهیر شوروی‏‫، ۱۳۲۵.‬

24- ت‍اری‍ک‍ی‌ گ‍رت‍ل‍ی‌
ج‍ی‌. ب‍ی‌. پ‍ری‍س‍ت‍ل‍ی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: ام‍ی‍رک‍ب‍ی‍ر‏‫، ۱۳۵۳.‬

25- ح‍س‍ن‌ ص‍ب‍اح‌
ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: اب‍ن‌س‍ی‍ن‍ا‏‫، [۱۳۴۴].‮‬

26- دش‍م‍ن‍ان‌
م‍اک‍س‍ی‍م‌ گ‍ورک‍ی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: ن‍گ‍اه‌: ش‍ب‍اه‍ن‍گ‌‏‫، ۱۳۵۷.‬

27- دوبرووسکی
الکساندر پوشکین؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران: پیام‏‫، ۱۳۵۱.‬

28- دهقانان
آنتون چخوف؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران : سازمان کتابهای جیبی‏‫، ۱۳۴۲.‬

29- روستاییان. روشنایی‌ها. داستان مرد ناشناس
آن‍ت‍وان‌ چ‍خ‍وف‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: پیام: موسسه انتشارات فرانکلین‏‫‏‏، ۱۳۵۰.‬

30- زارع‌ ش‍ی‍ک‍اگ‍و
گ‍اب‍ری‍ل‌ ت‍ی‍م‍وری‌؛ اق‍ت‍ب‍اس‌ از م‍ارک‌ ت‍وای‍ن‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌.

31- شبی در چهارراه
ژرژ سیمنون ؛ ترجمه‌ی کریم کشاورز، تهران : نگاه‏‫ ، ۱۳۸۹.‬

32- شهریار کوهسار
ادمن آبو؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران: لوح‏‫،۱۳۵۷.‬

33- ق‍رب‍ان‍ع‍ل‍ی‌ ب‍ک‌ و ن‍ه‌ داس‍ت‍ان‌ دی‍گ‍ر
ج‍ل‍ی‍ل‌ م‍ح‍م‍د ق‍ل‍ی‌زاده‌ (م‍لا ن‍ص‍رال‍دی‍ن‌)؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: نگاه،‏‫‏‏ [۱۳۵۵].

34- ف‍ی‌ م‍دة ال‍م‍ع‍ل‍وم‍ه‌
ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌ : امیرکبیر‏‫، ۱۳۵۵.‬

35- ع‍ش‍ق‌ ب‍ی‌پ‍ی‍رای‍ه‌
وان‍دا واس‍ی‍ل‍وس‍ک‍ا‏‫؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌: سازمان ک‍ت‍اب‍ه‍ای‌ ج‍ی‍ب‍ی‌‏‫، ۱۳۴۶.

36- کارد و طناب 
ژرژ سیمنون ؛ ترجمه‌ی کریم کشاورز، تهران : نگاه‏‫ ، ۱۳۸۹ .‬‬‬

37- ک‍ش‍اورزی‌ م‍ن‍اس‍ب‍ات‌ ارض‍ی‌ در ای‍ران‌: ع‍ه‍د م‍غ‍ول‌ (ق‍رن‍ه‍ای‌ ۱۳، ۱۴ م‍ی‍لادی‌)
از ای‌. پ‌. پ‍طروش‍ف‍س‍ک‍ی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌، (ان‍ت‍ش‍ارات‌ م‍وس‍س‍ه‌ و ت‍ح‍ق‍ی‍ق‍ات‌ اج‍ت‍م‍اع‍ی‌؛ ۳۵. ت‍رج‍م‍ه‌؛ ۱۷)

38- ک‍ودک‍ی‌ ن‍و ب‍اوگ‍ی‌ ج‍وان‍ی‌
ل‍و. ت‍ول‍س‍ت‍وی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌.

39- ل‍ب‍خ‍ن‍د ب‍خ‍ت‌: م‍ون‍ت‌ ادری‍ول‌
گ‍ی‌ دو م‍وپ‍وس‍ان‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز
‏
40- گیلان
کریم کشاورز ؛ زیر نظر محمدعلی اسلامی ندوشن، تهران: کتابخانه ابن‌سینا، ۱۳۴۷.

41- موژیک‌ها
تالیف آ. پ. چخوف ؛ ترجمه کریم کشاورز، [بی‌جا]: [بی‌نا]، ‏‫‏‏[ ۱۳]. ( تهران:داد.
‏
42- م‍وض‍وع‌ روس‍ی‍ه‌: ن‍م‍ای‍ش‍ن‍ام‍ه‌ در س‍ه‌ پ‍رده‌ و ه‍ف‍ت‌ ت‍اب‍ل‍و
ک‍ون‍س‍ت‍ان‍ت‍ی‍ن‌ س‍ی‍م‍ون‍وف‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، طه‍ران‌.

43- نهضت سربداران خراسان
[نوشته] ای. پ. پطروشفسکی ؛ ترجمه کریم کشاورز، تهران: پیام، ‏‫‏‏۱۳۵۱.
‏
44- یادبودهای انقلاب جنگل
با نوشته‌هایی از کریم کشاورز...[و دیگران] / مولف و گردآوری هوشنگ عباسی؛ به کوشش محمدرضا توسلی، رشت: بلور‏‫، ۱۳۹۰.‬

45- ی‍ادداش‍ت‌ه‍ای‌ ح‍س‍ن‍ک‌ ی‍زدی‌ در س‍ف‍ر ب‍ه‌ گ‍ی‍لان‌
ن‍وش‍ت‍ه‌ ک‍ری‍م‌ ک‍ش‍اورز، ت‍ه‍ران‌.

46- دختر سبکسر‬. ‏‫حکایت نقاش‬
آنتون چخوف ؛ ترجمه عبدالحسین نوشین، کریم کشاورز، اصفهان: فردا، ‏‫۱۳۹۰.‬