به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) محمد مجتهد شبستری، مدیر گروه کلام و فرق اسلامی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی در بزرگداشت روز جهانی صلح که شامگاه روز گذشته 30 شهریور برگزار شد با اشاره به 9 اصلی که مبنای کنفرانسی در یکی از دانشگاه‌های اتریش در سال‌ها پیش بوده، به بررسی موضوع صلح جهانی پرداخت و گفت: اصل نخست می‌گوید، صلح پایدار جهانی بدون عدالت و عدالت بدون صلح پایدار جهانی محقق نمی‌شود و صلح را بدون عدالت نمی‌توان ایجاد کرد. نمی‌توانید از گروه یا جامعه‌ای صلح بخواهید بدون این که عدالتی در حق آنها داشته باشید. در واقع بدون عدالت صلح محقق نمی‌شود و بدون صلح هم عدالت محقق نمی‌شود.
وی اصل دوم صلح پایدار جهانی را نبود گرسنگی و فقر دانست و افزود: صلح محقق نمی‌شود مگر این که گرسنگی از بین برود. ممکن نیست که در سطح بین‌المللی دولت‌هایی رفاه داشته باشند و برخی در سطح پایین‌تر باشند و از آنها خواسته شود که با هم با صلح رفتار کنند. فقر حساسیت منفی ایجاد می‌کند و زمانی که این حساسیت ایجاد شد، در صلح زندگی کردن ممکن نیست.
وی با اشاره به کتابی که چندی پیش درباره دموکراسی خوانده اظهار کرد: در این کتاب بیان شده بود که یک فیلسوف قدیمی می‌گوید انسان به‌طبع، حسود است و نمی‌تواند ببیند که سرنوشتش در دست دیگری است و او قدرتش را به رخ می‌کشد. در آن کتاب نوشته بود که قدرت، حسدبرانگیز است و این بسیار به دور از تدبیر است که گروهی همواره قدرتشان را به انسان‌ها نشان بدهند.
مدیر گروه کلام و فرق اسلامی مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی اصل سوم صلح جهانی پایدار را رد مطلق خشونت عنوان کرد و گفت: خشونت با تحقق صلح در میان انسان‌ها منافات دارد و بدترین نوع خشونت، خشونتی است که به نام دین اعمال شود. صلح پایدار جهانی بدون به رسمیت شناختن ذاتی و درونی همه اعضای جامعه جهانی و بدون توجه به حرمت درونی و ذاتی انسان از آن جهت که انسان، انسان است، میسر نیست.
به گفته وی، کانت کسی است که این موضوع را بسیار زیبا مطرح کرده است. او می‌گوید که انسان تنها موجودی است که امکان یافتن حقیقت را دارد و حرمت انسان بدین است که می‌تواند حقیقت را بیابد. این نکته‌ای است که کمتر به آن توجه شده و دعواها از اینجا شروع می‌شود. این رسوبات مانع نزدیک شدن انسان‌ها به همدیگر می‌شود.
شبستری اصل پنجم صلح پایدار را کثرت‌گرایی در تفکر و دین دانست و گفت: این اصل به وجود نمی‌آید مگر این که بنیادهای کثرت‌گرایی انسانی به رسمیت شناخته شوند.
این استاد دانشگاه اصل ششم را ضرورت گفت‌وگو خواند و افزود: گفت‌وگو برای شناساندن مسائل و به منظور برطرف کردن مسائل مبتلابه بشریت است. گفت‌وگو برای این نیست که حقیقت را پیدا کنیم بلکه هدف گفت‌وگو چیز دیگری است چون آیا اصلاً می‌شود ادعا کرد که می‌توان حقیقت را پیدا کرد؟
وی درباره اصل هفتم توضیح داد: اصل هفتم صلح پایدار جهانی محقق نمی‌شود مگر این‌که تعلیم و تربیت بر اساس ارزش‌های عالی دینی شکل گرفته باشد نه بر اساس تقلید و سنت.
وی با اشاره به اصل هشتم نیز بیان کرد: اصل هشتم صلح جهانی پایدار تحقق نمی‌یابد مگر زنان در تمام ساحت‌های زندگی انسانی حقوقی مساوی مردان داشته باشند.
شبستری در پایان، اصل نهم را تحقق مناسب و شایسته حقوق اقلیت‌ها دانست و تاکید کرد: اگر در جامعه‌ای اقلیت‌ها کم‌اثر هستند و می‌خواهند موثر باشند باید موقعیت را فراهم کرد، تا بتوانند خودشان را بالا بکشند و در قدرت سهیم و تکامل فرهنگی داشته باشند و محرومیت‌های خودشان را کم کنند و به عنوان یک گروه انسانی بتوانند خودشان را ترقی دهند.
بزرگداشت روز جهانی صلح با حضور سیدصادق سجادی معاون پژوهشی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، گری لوئیس نماینده سازمان ملل در ایران، حجت‌الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رئیس‌جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های مذهبی، آیت‌الله سید محمد موسوی بجنوردی و جمع دیگری از استادان فلسفه و حقوق، شامگاه یکشنبه (30 شهریور) در بنیاد دایرهالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.
دوشنبه ۳۱ شهریور ۱۳۹۳ - ۱۱:۳۱
نظر شما