چرا خبرنگاران زبده کم داریم؟ پاسخ این سوال چندان مشکل نیست اما هر تحلیل و دلیلی که آورده شود به چند علت ساده تر جبران مافات نمی کند!
شاید لازم باشد ابتدا منظورمان را از خبرنگار خوب و مطلوب یا رسانه و مدیر شایسته و کارامد روشن کنیم. البته در این راه همچنان موفق نمی شویم چرا که اغلب رسانه ها هم خود، هم مدیران و خبرنگارانشان را زبده و کارامد و کوشا و در برخی موارد بی همتا ! می دانند این فرض را فعلا می پذیریم اما همچنان در جستجوی پاسخی برای پرسش آغازین کند و کاو می کنیم تا یکی از علل اساسی این معضل رسانه ای را در یابیم.
شاید بهتر باشد کشور خود را با یکی از ممالک تقریبا هم وزن به لحاظ تاریخی، فرهنگی و اقتصادی و سیاسی مقایسه کنیم احتمالا پاسخی بیابیم. دو کشور ایران و "مصر" اگرچه به لحاظ جغرافیایی در آسیا و آفریقا واقعند لکن به جهت فرهنگی، آیینی و مذهبی و جمعیت و پیشینه "تمدن" مشابهت های فراوانی با هم دارند پس با مسامحه نگاهی به وضعیت رسانه ها بخصوص مطبوعات در این دو کشور می اندازیم.
در مصر نیز چون ایران دو روزنامه مهم چون "کیهان" و "اطلاعات" به نام "الاهرام" و "الاخبار" تقریبا بطور همزمان و توامان قریب یک قرن پیش منتشر شد. اکنون نیز این چهار روزنامه همچنان منتشر می شود و در کشاکش انقلاب ها و چالش های متفاوت هیچگاه از چرخش نیفتاده اند. اگر تیراژ و روزنامه ملاک برتری و مهتری باشد باید گفت مصری ها، پیش تازند اگرچه تعداد باسوادان آنها بغایت از ایرانیها کمتر است اما می توان گفت گستره جهان عرب و نفوذ مصر در دیگر کشورهای عربی و زبان مشترک دهها کشور شاید مولد و موجد این برتری شده است اما چون نیک بنگریم ظهور روزنامه نگاران و خبرنگاران بین المللی در این روزنامه ها که در سطح جهان مطرح اند نکته دیگری را به ما یاد آوری می کند و آن برتری کیفی و کمی روزنامه نگاری در مصر است.
شخصیتهایی مثل "امین ها"، که مرتب سرمقاله های الاهرام را می نوشتند یا نویسندگانی مثل "حسنین هیکل" و "نجیب محفوظ" در عداد این افراد مطرح اند. البته ما نیز در عرصه مطبوعات ایران شخصیت های بزرگ کم نداشته ایم و در عرصه داخلی حتی می توان گفت از نظر کیفیت و احاطه ادبی بسیار برتر هم بوده اند اما چرا علی رغم برتری نسبی هیچکدام از آنها جهانی نشده اند و در عرصه بین الملل به اصطلاح "برند" محسوب نمی شوند؟
می شود تحقیق کرد که در این چهار موسسه: کیهان، اطلاعات، الاهرام و الاخبار در خلال قریب یک قرن چند خبرنگار، روزنامه نگار و مدیر برجسته رسانه تربیت شده است؟ صرف نظر از برخی ایرانیان دور از وطن که عمدتا در رسانه های تصویری فعالند در حوزه مطبوعات ما دچار نقصان و کمبود نیروی کارامدیم. آیا مشکل از نحوه ارتباطات و مدیریت رسانه هاست؟ آیا نحوه آموزش و آثار و کتاب های آموزشی مناسب نیست؟ یا معضل اساسی تر است و به فرهنگ و سیاست و اقتصاد ما بر گردد؟ شاید بهتر باشد مجددا سوال نخستین را تکرار کنیم چرا خبرنگاران زبده کم داریم؟ داریم؟ البته که داریم ...
نظر شما