به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «مطالعات توسعه و مولفه منابع» نوشته عبدالرسول دیوسالار، دکتر غلامرضا حداد، دکتر مهرداد ناظری، دکتر زهرا میراحسنی، دکتر آمنه جعفری قدوسی و دکتر مهران شمس احمر که در کارگروه توسعه و منابع ملی در قالب یک طرح مطالعاتی مشترک سه ساله به رشته تحریر درآمده بود، توسط انتشارات روزنه و با مقدمه دکتر ناصر فکوهی منتشر و روانه بازار کتاب شد.
عبدالرسول دیوسالار با اعلام این خبر گفت: نظریات و دیدگاه های مختلفی تاکنون برای تبیین و توضیح روندهای توسعه در ایران مطرح شده است ولی هیچ یک از منظر منابع ملی مسائل توسعه در ایران را تحلیل ننموده اند. منظور از منابع ملی دارائی ها، توانمندی ها، و داشته هایی است که در سطح ملی در راستای نیل به یک هدف تولیدی مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع منابع ملی در سه گروه منابع طبیعی، منابع تولیدی و منابع ناملموس ورودی های فرایند توسعه هستند و توسعه یافتگی محصول پردازش هایی است که بر روی منابع مختلف صورت می گیرد.
وی در ادامه تعریف کارگروه منابع ملی و توسعه را که در کتاب مطالعات توسعه و مولفه منابع مورد استفاده قرار گرفت، اینچنین عنوان کرد: منابع ملی عبارتند از محموعه ورودی های پایه مادی و غیرمادی در دسترس یک دولت - ملت که پردازش آنها در نظام های تولیدی، خدماتی و فکری در سطح ملی ارزش آفرین باشند و با مدیریت و بهره برداری می توانند زمینه ارتقای سطح توسعه ملی را فراهم آورند.
مدیر کارگروه توسعه و منابع ملی اظهار داشت: منابع ملی در ایران همواره به صورت تاریخی مهم بودند. مثلا آب، آفتاب و حتی موقعیت ژئواستراتژیک سرزمین ایران و امروزه نیز نفت همواره در روند تحول اجتماعی ایران نقش داشتند ولی نظریات توسعه در ایران کمتر از این عوامل به عنوان یک متغیر مستقل برای توضیح روندهای توسعه کشور استفاده کرده اند. به غیر از چند تبیین اولیه در برخی کتاب روشنفکران ایرانی که عموما با رویکرد عقب ماندگی بوده است، مطالعه عمیق و بررسی دقیقی در این خصوص وجود ندارد. کتاب مطالعات توسعه و مولفه منابع تلاش می کند از این منظر سطح اهمیت منابع ملی به مثابه یکی از اصلی ترین مولفه های نظریه توسعه ایرانی را نشان دهد و توضیح دهد که منابع ملی چگونه و از طریق چه فرایندهایی قادرند نرخ توسعه ایران را دستخوش تغییر کنند.
کتاب مطالعات توسعه در سه بخش اصلی و دوازده فصل به رشته تحریر در آمده است. فصول مختلف کتاب نشان می دهند که نظریه توسعه حداقل در شش محور با مولفه منابع در ارتباط است: تناسب میان ساخت و ترکیب منابع با توسعه یافتگی؛ تناسب میان ساخت و ترکیب منابع با وضعیت عقب ماندگی؛ ساختار تخصیص منابع در نظام های سیاسی و روندهای توسعه؛ فراوانی منابع طبیعی و تضعیف رشد اقتصادی ناشی از ضعف در کیفیت نهادی؛ هدف گذاری برنامه های توسعه مبتنی بر منابع ملی؛ تغییر ساختار منابع و تغییر اجتماعی.
بررسی این مولفه ها در فصول مختلف کتاب نشان می دهد که دستکاری در این شاخص ها می تواند عامل مهمی در بهبود عملکرد توسعه ای کشورها و یا تضعیف روندهای توسعه آنها باشد. بدین ترتیب رابطه میان منابع و توسعه از چنان اهمیتی برخوردار می شود که بتوان از آن به عنوان زاویه تحلیلی مستقل برای تجزیه و تحلیل مسایل توسعه استفاده کرد و ادعای پیدایش رویکرد منبع محور به توسعه را مطرح نمود.
دیوسالار، در خصوص نحوه تالیف کتاب مطالعات توسعه و مولفه منابع گفت: فرایند تالیف این کتاب به معنای دقیق مبتنی بر کار گروهی و فعالیت جمعی اعضای کارگروه منابع ملی بوده است. این کارگروه از سال 1388 به صورت هفتگی نشست داشت و فصول مختلف کتاب و حتی پرسش اصلی که کتاب بدان پاسخ می دهد از درون فرایند هم اندیشی استخراج شد.
وی در ادامه روش نگارش کتاب مطالعات توسعه و مولفه منابع را منحصر به فرد دانست و افزود: روش مورد استفاده در نگارش کتاب تلفیقی از تکنیک طوفان فکری برای مرحله مساله یابی، و تکنیک های کمی (آماری) و کیفی (تفسیری) برای حل مساله بوده است. ضمن اینکه فصول مختلف کتاب اگرچه یک نویسنده مسئول دارد، اما به سبب اینکه حداقل در چهار جلسه گروه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، نظرات جمعی تک تک اعضا را در خود دارد و از این منظر خروجی نهایی حاصل کار جمعی است.
کتاب مطالعات توسعه و مولفه منابع در 1000 نسخه و در 384 صفحه به قیمت 21000 تومان به بازار کتاب عرضه شده است.
یکشنبه ۲۴ فروردین ۱۳۹۳ - ۱۸:۳۰
نظر شما