خبرگزاری کتاب ایران در سلسله گفت‌وگوهایی با چاپخانه‌داران شهرهای استان مازندران پرداخت و در آن به بررسی شرایط این واحدهای فرهنگی پرداخت. البته بخشی از این گفت‌وگوها نیز به کاغذ تولید کارخانه‌های مازندران اختصاص دارد.

موسی ولی‌پور، مدیرمسوول چاپخانه آریا در شهرستان بابل درباره کاغذ تولید استان مازندران به این خبرگزاری گفت، با توجه به این‌که سالانه بیش از 10 هزار نسخه کتاب آموزشی روانه بازار کتاب می‌کنیم، برای خرید کاغذ باید به تهران مراجعه کنیم زیرا کاغذ‌های تولید کارخانه‌های مازندران کاهی و زرد رنگ‌اند که برای تولید کتاب مناسب نیستند.

همچنین ذبیح‌الله پروری با اشاره به فعالیت سه کارخانه بزرگ کاغذسازی در استان مازندران، اظهار کرد که تاکنون اطلاعات و کاغذی از این کارخانه‌ها به چاپخانه‌داران مازنی ارایه نشده است و ما تنها سالی یکبار در نمایشگاه بین‌المللی چاپ و بسته‌بندی تهران با عملکرد این کارخانه‌ها آشنا می‌شویم.

به گفته وی پیش از این برای خرید کاغذ از کارخانه‌های مازندران، پرس و جو‌هایی کردیم و متوجه شدیم کاغذ کارخانه‌های مازندران به تهران داده می‌شود و ما برای تهیه آن باید به پایتخت مراجعه کنیم. در حقیقت این کارخانه‌ها به تامین نیاز چاپخانه‌های استان مازندران بی‌توجه‌اند. البته کاغذهای داخلی نیز کاهی‌اند و کیفیت کاغذهای وارداتی موجود در بازار را ندارند و بیشتر برای تولید دفتر یادداشت و کاغذ ساندویچ مناسب‌اند.

خبرنگار این خبرگزاری به دنبال مشخص شدن سطح کیفیت کاغذهای کاخانه‌های مازندران و موقعیت استراتژیکی کاغذ با غلامحسین شفیق، واردکننده کاغذ و نماینده اسبق یکی از کاخانه‌های کاغذ شمال کشور به گفت‌و گو پرداخت.

شفیق درباره اظهار نظر این چاپخانه‌داران بیان کرد که این‌گونه ارزیابی کم لطفی افراد را نسبت به کاغذ استان مازندران می‌رساند. اکنون کاغذهای داخلی برای چاپ کتاب در عرصه رقابت جهانی قرار ندارند اما بیشتر برای چاپ روزنامه استفاده می‌شوند.

وی یادآور شد که این کاغذهای ایرانی از جمله کاغذهای درجه یک در چاپ روزنامه به شمار می‌آیند و نسبت به کاغذهای روزنامه‌ای‌ تولید کشورهای چین، کره و هند، کیفیت بالایی دارند. همچنین اطلاع دارم که کارخانه‌های کاغذ ایران در تلاشند تا کیفیت کاغذ خود را افزایش دهند اما به دلیل در اختیار نداشتن تکنولوژی‌های روز دنیا، تاکنون موفق به تولید کاغذهای مصرفی روزنامه‌ها شده‌اند.

این واردکننده کننده کاغذ در شمالغرب کشور درباره آینده کارخانه‌های چوب و کاغذسازی استان مازندران اظهار کرد که در ایران جنگل‌های زیادی برای تولید چوب و کاغذ وجود ندارد. اینک کاغذ تولید استان مازندران مشکلی ندارد اما جاذبه‌ای هم برای مخاطب ندارد. رسالت کتاب در تولید و اشاعه علم و اندیشه به هر طریقی است اما سرمایه‌گذاران نسبت به استفاده از کاغذ کاهی در چاپ و نشر کتاب خطر پذیری نمی‌کنند زیرا تولید کتاب با کاغذ کاهی میان افراد و مخاطبان از اقبال چندانی برخوردار نیست.

شفیق: تولید کتاب در مقابل نابودی جنگل ارزش چندانی ندارد

به اعتقاد شفیق تولید کتاب در مقابل نابودی جنگل ارزش چندانی ندارد، زیرا اکنون رسانه‌ها دیداری و شنیداری توانسته‌اند تا حدی جایگزین کتاب شوند. همچنین در عصر حاضر کتاب موقعیتی استراتژیکی دارد و ما نباید جنگل‌ها را که اثر مستقیم بر جان مردم دارند، از بین ببریم تا با آن کتاب چاپ کرده و در انبارها ذخیره کنیم. جنگل در دنیای امروز از جایگاه ویژه و انکار ناپذیری برخوردار است.

وی در ادامه بیان کرد که اکنون کاغذ از موقعیت استراتژیکی و سیاسی ویژه‌ای برخوردار است چون روی کاغذ هر چیزی را می‌توان نوشت و آن را در جامعه بسط و گسترش داد.

مشکلات چاپخانه‌داران حل شدنی نیستند!

رحمت خواجوند صالحی، مسوول چاپخانه ایران‌مهر نوشهر بسیاری از مشکلات کنونی چاپخانه‌داران شهرهای کوچکی مانند نوشهر را حل نشدنی دانست و گفت که اینک فعالیت واحدهای رایانه‌ای با چاپخانه‌ها هم‌پوشانی دارند این در حالی است که آن‌ها تنها مجوز طراحی چاپ دارند و چاپ اثر بر عهده چاپخانه‌داران است اما این واحدها علاوه بر طراحی خود به چاپ آثار و اوراق می‌پردازند.

به گفته این چاپخانه‌دار نوشهری بسیاری از مسوولان نسبت به نحوه عملکرد واحدهای خدمات رایانه‌ای آگاهند و آن را غیرقانونی می‌خوانند اما قانونی برای جلوگیری از فعالیت غیر قانونی آنان وجود ندارد.

خواجوند صالحی از مسوولان خواستار اتخاذ سیاست‌های حمایتی در قالب وام‌های بانکی و پشتوانه معنوی شد و گفت که چاپخانه‌های استان مازندران زیرنظر اتحادیه‌ای استانی است که اتحادیه نوپا به شمار می آید و تاکنون در ارایه خدمات و خواسته‌های چاپخانه‌داران استان مازندران کاری نکرده است. البته امیدوارم با گذشت زمان و به تدریج این اتحادیه در ارایه خدمات به چاپخانه‌داران فعال عمل کند.

همچنین مسوول چاپخانه ثامن‌الائمه(ع) شهر جویبار چاپ کتاب را انحصاری معرفی کرد و توضیح داد که جویباری‌ها کمتر به کتاب علاقه‌ دارند و اگر در این شهر کتابی هم نوشته شود، چاپ آن به شکل پارتی‌بازی و در قالب انحصاری به یکی از چاپخانه‌های این شهر سپرده می‌شود.

مجید قاسمی جویباری بیان کرد که اغلب اهالی شهرستان جویبار بیش از پرداختن به کتاب و مطالعه به فعالیت‌هایی مانند ورزش اهمیت می‌دهند و اکنون همه، جویباری‌ها را با صفت پهلوانی می‌شناسند.

البته در این گفت‌وگوها یکی از عمده مشکلاتی که مطرح شد، نصب تابلوهای چاپ بر سر در واحدهای خدمات رایانه‌ای بود. به گفته چاپخانه‌داران این اقدام باعث گمراهی بسیاری از مردم می‌شود، این در حالی است که چاپخانه‌داران برای دریافت مجوز تاسیس چاپخانه باید از هفت خوان رستم بگذرند اما این واحدها به راحتی از سازمان‌های شهرداری مجوز خدمات رایانه‌ای دریافت می‌کنند.

به عقیده مدیرمسوول چاپخانه افست فغانی اکنون مشکل همه چاپخانه‌داران استان‌های سراسر ایران فعالیت این واحدهاست که گشایش این مشکل به همکاری و هماهنگی قوای مقننه و مجریه نیاز است.

سیدمرتضی فغانی درباره فعالیت اتحادیه چاپخانه‌داران استان مازندران توضیح داد که اتحادیه چاپخانه‌داران استان مازندران نو پاست و تاکنون برای اعضای خود اقدام چشمگیری انجام نداده است.

همچنین مدیرمسوول چاپخانه افست فغانی یادآور شد که در دهه سال 60 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر فعالیت چاپخانه‌های کشور نظارت داشت و کارهای چاپی را میان آنان تقسیم می‌کرد اما در سال‌های اخیر این نظارت برداشته شده و افراد برای کسب هزینه‌های روزانه خود به ایجاد واحدهای خدمات رایانه‌ای روی آورده‌اند. برخی از این واحدها اکنون به موفقیت‌هایی رسیده‌اند که تعداد آثار چاپی‌شان به روزانه بیش از یک هزار نسخه رسیده است.

به نظر مسوول چاپخانه هویزه اتحادیه چاپخانه‌داران استان مازندران برای تداوم فعالیت خود باید از تمام پتانسیل موجود در استان بهره ببرد و علاوه بر توجه به خواسته‌ چاپخانه‌داران، باید نشست‌های مستمری با میزبانی اعضای آن در شهرهای مختلف استان مازندران برگزار کند.

به دنبال گفت‌وگو با چاپخانه‌داران کوشیدیم نظر مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران را هم درباره جایگاه تولید کاغذ و جنگل جویا شویم.

ابوالفضل روغنی ‌گلپایگانی، مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران مدعی شد که به ازای قطع هر درخت، بین 9 تا 12 درخت 3 تا 5 ساله در این جنگل می‌کارد.

به عقیده وی عوامل تخریب جنگل‌های شمال در تجاوز به حریم جنگل‌ها از طریق ویلاسازی، طرح‌های عمرانی مانند سدسازی، لوله کشی و احداث اتوبان، وجود دام در محدوده جنگل و قطع درختان جوان به دلیل افتادن درختان قدیمی، مهم‌ترین دلایل تخریب جنگل‌های شمال کشور است.

وی توضیح داد که متاسفانه ویلاسازی با سرعت سرسام‌آوری در شمال کشور در حال فعالیت بوده و باعث تخریب بخش عمده‌ای از جنگل‌ها شده است، عاملی که امروز موجب تخریب جنگل‌ها شده کاغذسازی نیست بلکه تجاوزهایی است که به حریم جنگل می‌شود که نیاز به رسیدگی سریع مسوولان دارد.

به ادعای مديرعامل شركت صنايع چوب و كاغذ مازندران تنها درختانی در این جنگل قطع می‌شوند که عمر آن‌ها تمام شده و وقت قطع آن‌هاست. ما این درختان را شناسایی می‌کنیم و پس از اخذ مجوز از سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی، اقدام به قطع آن‌ درختان می‌کنیم، البته صنایع چوب و کاغذ مازندران هم به ازای قطع هر درخت، بین 9 تا 12 درخت 3 تا 5 ساله را که در نهالستان خود پرورش داده، در این جنگل می‌کارد.

به گفته نایب رییس اول کمیسیون صنایع اتاق ایران، مواد اولیه کارخانه صنایع چوب و کاغذ مازندران از راه‌های مختلفی مانند جنگل‌های شمال، درختان صنوبر در سراسر کشور، واردات از کشورهای برزیل و روسیه و خرید چوب از سایر مجریان جنگل‌ها تامین می‌شود.

برای پیشرفت چرخه صنعت چاپ و کاغذسازی در استان مازندران ضرورت دارد مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ارتقای دستگاه‌های چاپ وام‌هایی با سود کم در نظر بگیرند. البته صاحبان صنعت چاپ استان مازندران هم آمادگی خود را برای همکاری با ارگان‌ها و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این منطقه اعلام کردند.