به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، «درباره نقد بوم‌گرا» مجموعه‌ای از مقاله‌ها در حوزه بوم‌شناسی به‌شمار می‌آید که عبدالله نوروزی و حسین فتحعلی آنها را ترجمه کرده و زهرا پارساپور با گردآوری و ویرایش، مقدمه‌ای بر آن نوشته است.
این کتاب دربردارنده هفت فصل با مقاله‌های «نقد بوم‌گرا یا مطالعات سبز» نوشته «پیتر بری»، «نقد بوم‌گرا» اثر «کیت ریگبی»، «به نمایش گذاشتن ترس زیست محیطی: فشارهای طبیعی و اماکن مسکونی پیش‌بینی‌ناپذیر در شاه‌لیر» نوشته «سیمون سی‌استاک»، «وضعیت نقد بوم‌گرا و نقش ادبیات به‌عنوان بوم‌شناسی فرهنگی» اثر «هوبرت زَپف»، «اخلاق زیست محیطی»، «نشانه‌شناسی بوم‌گرا» به‌قلم «وینفرد نات» و «اصطلاحات نقد بوم‌گرا» نوشته «لارنس بویل» است.
در مقدمه کتاب آمده است: «بازنگری در شاخه‌های مختلف علوم انسانی با رویکردی بوم‌گرایانه حدود نیم‌قرن است آغاز شده است و رشته‌های مختلفی را چون زبان، اخلاق، فلسفه، ادبیات، جغرافیا و تاریخ را دربرگرفته است. در ادبیات این بازنگری در شاخه نقد خود را نشان داده است. نقد بوم‌گرا نسبت به سایر شاخه‌های نقد ادبی بسیار جوان است و بخشی از مبانی نظری و روش‌های آن هنوز شکل نگرفته است و یا انسجام لازم را ندارد.»
مقاله نخست این مجموعه به‌صورت مختصر نقد بوم‌گرا را معرفی کرده است. مقاله دوم ارتباط مباحث فرهنگی، دینی، فلسفی، اجتماعی و زبانشناسی را با مباحث محیط زیست مطرح می‌کند و همزمان نگاهی بوم‌گرایانه به آثار ادبی و هنری دارد. در مقاله «به نمایش گذاشتن ترس زیست محیطی» نویسنده معتقد است که با توجه به آثار کهن ادبی می‌توان حیات دوباره‌ای به آنها بخشید و از فراموشی آنها نیز جلوگیری کرد.
نویسنده مقاله چهارم نیز نقش ادبیات را در گفتمان‌های فرهنگی بیان کرده و نگاه تازه‌ای به رابطه فرهنگ و طبیعت دارد. همچنین به بیان اهمیت و نقش نقد بوم‌گرا در سطوح مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. مقاله «اخلاق زیست محیطی» با هدف طرح دیدگاه‌های متنوع درباره ارتباط اخلاقی انسان با محیط زیست برای این کتاب انتخاب شده است.
مقاله «نشانه‌شناسی بوم‌گرا» مقاله‌ای کوتاه به‌شمار می‌آید که مدل‌های رابطه انسان و طبیعت را بر اساس دیدگاه نشانه‌شناختی توضیح می‌دهد که هر چند این مدل‌ها مربوط به متون و سنت‌های غربی است اما نمونه‌های آن در متون دینی و ادبی ما نیز وجود دارد.
در بخشی از مقاله «نقد بوم‌گرا یا مطالعات سبز» نوشته شده است: «هیچ جهان‌بینی منفرد غالبی برای هدایت عمل منتقد بوم‌گرا وجود ندارد، هیچ استراتژی منفردی برای مورد به مورد نگارش، پیرامون نقد بوم‌گرا و یا تدریس آن وجود ندارد. البته غالب جریان‌های نقدی و نظریه‌ای، حتی آن‌هایی که به شدت به تفکرات شخص بنیان‌گذار آن وابسته‌اند (مانند فروید، لاکان، فوکو، دریدا و ...)، ادعای التقاطی بودن را درباره خودشان دارند، اما جالب است که در حوزه نقد بوم‌گرا، هیچ تک شخصیتی نیست که این‌گونه تسلطی را داشته باشد؛ نقد بوم‌گرا خود یک زیست‌کره متنوع است.»
چاپ نخست «درباره نقد بوم‌گرا» با ترجمه عبدالله نوروزی و حسین فتحعلی و گردآوری زهرا پارساپور در 242 صفحه، شمارگان 500 نسخه و بهای 12 هزار تومان از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه‌های مرتبط قرار گرفته است./
جمعه ۲۳ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۱:۳۰
نظر شما