یکشنبه ۱۳ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۵:۲۴
آموزش آمار باید دانشجومحور باشد تا استادمحور

مجید کفاشی، با بیان این‌که کتاب‌های آمار بسیار حجیم و پیچیده‌اند، اظهار کرد: آموزش آمار باید گام به گام و دانشجومحور باشد تا استادمحور.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)- مجید کفاشی، متولد 1355، دارای مدرک دکترای جامعه‌شناسی و کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، عضو شورای پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی و عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران است.

وی تاکنون سه عنوان کتاب با عناوین «گزیده واژگان علوم اجتماعی(1386، ناشر نوین)»، «کاربرد آمار توصیفی در پژوهش اجتماعی(1391، ناشر جامعه شناسان)»، «کاربرد آمار استنباطی در پژوهش اجتماعی(1391، ناشر جامعه‌شناسان)» منتشر کرده و کتب دیگری نیز در دست تالیف دارد. کتب کاربرد آمار وی به‌عنوان کتب منبع برای دانشجویان پژوهش علوم اجتماعی مبدل شده است. وی در سال‌های 1388 تا 1390 به‌عنوان پژوهشگر نمونه دانشگاه آزاد سلامی واحد رودهن شناخته شد. نقطه‌نظرات این نویسنده و مدرس آمار در زمینه آثار این حوزه، خواندنی است. 

- اهداف شما از تالیف کتاب‌هایتان چیست؟
در 10 سال اخیر که مشغول تدریس در دانشگاه هستم، همواره با این موضوع مواجه بودم که اغلب دانشجویان از عدد و رقم گریزانند و چندان رغبت و علاقه‌ای به درس آمار ندارند و این موضوع موجب دغدغه فکری من شده است. بنابراین در اندیشه برطرف کردن و یا کاستن بی‌رغبتی دانشجویان برآمدم و سعی کردم به زبان ساده و با مثال‌های عینی و شیوا مباحث آماری را ارایه دهم. 

از آنجا که کتاب‌های آمار بسیار حجیم و از محتوای پیچیده برخوردارند، یکی از اهداف انتشار دو کتاب آمار توصیفی و استنباطی، آموزش گام به گام و دانشجومحور است تا آموزش استادمحور. به عبارت دیگر، بدون نیاز به معلم زمینه مطالعه مباحث آماری فراهم شود. 

- جایگاه روش‌های کیفی و کمی به تفکیک در تحقیقات علوم انسانی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جایگاه روش‌های کمی و کیفی در تحقیقات علوم انسانی در ایران در مقام قیاس با سایر علوم، مظلوم واقع شده است. می‌توان پذیرفت که در کشورهای توسعه یافته، اولویت با پژوهش‌ها در حیطه علوم انسانی است. زیرا محور اصلی جامعه، انسان و رفتارهای اوست و رفتارها که زاییده افکارند، همواره باید مورد واکاوی قرار گیرند و نتایج این مطالعات در تصمیم‌گیری‌ها لحاظ شوند. 

بنابراین وظیفه علوم انسانی است که در این خصوص با انجام پژوهش‌های کمی و کیفی، رفتارها و گرایش ها و نگرش‌ها را مورد بررسی قرار دهد. در کشور ما، توجه کمتری به نتایج پژوهش‌های علوم انسانی می‌شود، در حالی‌که توجه به سایر پژوهش‌ها به دلیل زود بازده بودن نتایج و عینی بودن آن‌ها بیشتر است. باید اذعان کرد پژوهش‌های علوم انسانی اگرچه زودبازده نیستند و نیاز به گذر زمان دارند ولی از جمله تحقیقات پایه‌ای و اساسی محسوب می‌شوند. 

- در محافل دانشگاهی، شما را به‌عنوان فردی با تجربه در تحقیقات کمی می‌شناسند. این واقعیت دارد که علاقه شما بیشتر به روش‌های کمی است؟
بیشتر پژوهش‌هایی که تاکنون انجام داده‌ام به شیوه کمی انجام شده است اما این به معنای نادیده گرفتن روش کیفی نیست. در کنار پژوهش‌های کمی، به پژوهش‌های کیفی علاقه‌مندم. در فعالیت‌های پژوهشی اخیر به تحلیل محتوای کتاب، تحلیل محتوای فیلم و فراتحلیل هم توجه شده است. 

- گفته می‌شود که در کشورمان روش‌های کیفی نتایج بهتری نسبت به روش‌های کمی عاید پژوهشگر خواهند کرد. این سخن تا چه اندازه کارشناسی شده است؟
با این گفته که پژوهش‌های کیفی نتایج بهتری را ارایه می دهند، موافق نیستم. به اعتقاد من پژوهشی می‌تواند مفید و از نتایج کاربردی برخوردار باشد که روش کمی را توام با روش کیفی و به‌صورت تلفیقی مورد استفاده قرار دهد. 

- آیا کتاب دیگری نیز در دست تالیف دارید؟
در زمینه روش تحقیق، به زودی یک کتاب کاربردی خودآموز ارایه خواهم داد. کتاب دیگری در زمینه آموزش نرم‌افزار spss به‌صورت خودآموز و یک اثر نیز در زمینه جامعه‌شناسی شهری در دست تالیف دارم. 

- وضعیت فعلی علوم اجتماعی در کشورمان در مقایسه با سایر کشورها در چه سطحی است؟
اگر چه وضعیت فعلی علوم اجتماعی در کشورمان چه ازنظر منابع درسی و چه ازنظر پژوهش‌ها، قابل مقایسه با کشورهای مطرح در این حوزه نیست، ولی دورنمای مناسبی مشاهده می‌شود. دانشجویان و پژوهشگران و مدرسان ایرانی، مقالات مناسبی را در بهترین نشریات علمی جهان منتشر کرد‌ه‌اند که مورد توجه مراکز علمی و پژوهشی برتر دنیا قرار گرفته است که این مساله از تعداد استناد به مقالات ایرانی قابل درک است. به هرحال برای جبران عقب‌افتادگی باید تلاش بیشتری انجام شود. 

- خلاصه‌ای از مباحث مطرح شده در کتاب‌هایتان را مطرح بفرمایید.
کتاب «کاربرد آمار توصیفی درپژوهش اجتماعی» با هدف تقویت توان علمی‌ و ساده‌سازی این علم در بین دانشجویان علوم اجتماعی تالیف شده است. مطالب این کتاب به دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی در جهت تقویت مفاهیم علم آمار کمک کرده و زمینه موفقیت آنها را در آمار استنباطی و نرم افزار‌هاي آماری فراهم می‌کند. این اثر در سه فصل تنظیم شده است، در فصل نخست مفاهیم علم آمار، جداول و نمودار‌ها، فصل دوم به شاخ‌ های مرکزی و در فصل سوم به شاخص‌های پراکندگی اشاره شده است. 

«کاربرد آمار استنباطی در پژوهش اجتماعی» با هدف تقویت توان علمی و ساده‌سازی این علم برای دانشجویان علوم اجتماعی انجام شده است. مطالب این کتاب به دانشجویان رشته‌های علوم اجتماعی در جهت تقویت مفاهیم علم آمار کمک کرده و زمینه موفقیت آن‌ها را در استفاده از نرم‌افزارهای آماری و آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری فراهم می‌کند. این اثر در 6 فصل تنظیم شده است. مفاهیم آمار استنباطی، سنجش رابطه بین متغیرها، مفهوم رگرسیون، آزمون‌های پارامتری، آزمون‌های غیرپارامتری و سنجش پایایی ابزار، عناوین فصول شش‌گانه این کتاب را شامل می‌شوند. 

کتاب «گزیده واژگان علوم اجتماعی» نیز به مفاهیم تخصصی علوم اجتماعی اشاره دارد. این اثر در قطع جیبی تهیه شده و تلاش دارد با ارایه گزیده‌هایی از واژگان علوم اجتماعی، زمینه انگیزه بیشتر برای دانشجویان علوم اجتماعی را فراهم کند.
 
- خبرگزاری کتاب، چگونه می‌تواند در دستیابی به اهداف موردنظر پژوهشگران و محققان علوم اجتماعی موثر باشد؟
امور انتشار اخبار نشر و مسائل مربوط به نویسندگان از جمله امور خدمات نشر محسوب می‌شود که البته خبرگزاری کتاب ایران، در این مسایل فعالیت مناسبی دارد. به نظرم همین مصاحبه‌ها بسیار موثر است. به‌طور معمول اخبار مربوط به انتشار کتب مختلف را از خبرگزاری شما پیگیری می‌کنم. 

در کارنامه علمی دکتر مجید کفاشی، علاوه بر سه عنوان کتاب تخصصی در زمینه آمار، تالیف 32 عنوان مقاله پژوهشی نیز دیده می‌شود.

از سوابق علمی و پژوهشی این مولف می‌توان به عضویت در هیات علمی تمام وقت رسمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، عضو هیات علمی مدعو واحد علوم و تحقیقات تهران، پژوهشگر نمونه دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، پژوهشگر نمونه دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، عضو استعدادهای درخشان دانشگاه آزاد اسلامی، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان و عضویت در انجمن جامعه شناسی ایران، اشاره کرد.

وی هم اکنون در عضویت هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن، شورای پژوهشی دانشکده علوم اجتماعی، شورای آموزشی دانشکده علوم اجتماعی و 
کارگروه رفاه و تامین اجتماعی شورای مشاوران جوان استان تهران است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها