به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «فرش‌های محرابی در ایران» به قلم حسن قاسمی‌نژاد، از سه بخش کلی با عناوین «نظریات گوناگون در معانی محراب و پیدایش آن»، «فرش‌های محرابی» و «انواع طرح‌های فرش محرابی» تشکیل شده است.
بخش اول سابقه پیدایش محراب در دوره پیش از اسلام و نظراتی که درباره آن ارایه شده و همچنین مهرابه‌های پیش از اسلام در ایران مورد بررسی قرار می‌گیرد. در حقیقت دو نظریه عمده درباره محراب و پیدایش آن ارایه شده است که یکی آن را منتسب و در ارتباط با مهرابه‌های پیش از اسلام می‌دانند که پس از تغییر کاربری و معرب شدن آن از لحاظ لغوی به محراب تبدیل شده است. نظریه دوم که به لحاظ لغوی و ظاهری نزدیک‌تر است، آن را منتسب به محراب در معنی جایگاه حرب و جنگ می‌دانند. در این بخش همچنین با توجه به اهمیت آیین مهری در دنیای باستان مختصری نیز به ارتباط آیین مهری و مسیحیت در خارج از مرزهای ایران و به‌ویژه در رابطه با کلیساهای مسیحیت می‌پردازد.
کتاب در بخش دوم به زمینه پیدایش فرش محرابی و مراکز فرش‌بافی فرش محرابی و مضمون‌های به‌کار رفته در آن می‌پردازد. این بخش همچنین گونه‌های فرش محرابی و سیر تحول آنها در ارتباط با آثار معماری و نقاشی را معرفی و بررسی می‌کند. طبقه‌بندی گونه‌های فرش در ایران، فرش‌های محرابی دوره صفویه، ارتباط نقوش معماری و فرش‌های محرابی، بررسی نمادهای به‌کار رفته در فرش‌های محرابی و نقش قندیل در فرش‌های محرابی برخی از مهم‌ترین عناوین این فصل را تشکیل می‌دهند.
در قسمتی از کتاب درباره علل رواج فرش محرابی در دوره صفویه می‌خوانیم: «با مطالعه در آثار هنری دوران اسلامی مشخص می‌شود که شاخه‌ای از فرش‌های محرابی که همان فرش‌های سجاده‌ای که خاص نماز خواندن بافته می‌شوند در زبان ترکی به نام نمازلیک می‌باشد، در دوران سلجوقیان ترکیه که از لحاظ زمانی مربوط به قبل از دوره صفویه می‌باشد رواج داشته که خاص نمازگذاردن بوده است. ولی چنان‌چه از منابع برمی‌آید این‌گونه از فرش‌ها در دوره صفویه و با رواج صادرات فرش به اروپا و همچنین فرهنگ مذهبی در این دوره رشد قابل توجهی داشته در شاخه‌های مختلف و با کیفیت‌های مختلف و با کاربردهای بعضا مختلفی بافته شده و به بازارهای جهانی عرضه شده است.»
بخش پایانی کتاب نیز به معرفی گونه‌های فرش محرابی و طبقه‌بندی کلی از گونه‌های فرش محرابی چون سجاده‌ای، درختی، سروی، گلدانی، هندسی و محرابی تصویردار می‌پردازد.
چاپ نخست کتاب «فرش‌های محرابی در ایران» تالیف حسن قاسمی‌نژاد رائینی در 107 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای 6 هزار تومان از سوی انتشارات سمیرا راهی بازار کتاب شد.
پنجشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۱:۳۱
نظر شما