مسعود پایدار، در گفتوگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: اغلب ناشران کتاب دانشگاهی حضور کمرنگی در زمینه نشر آثار تالیفی دارند که این امر علل متعددی دارد. بهصورت مختصر میتوان به موضوع فضای نامساعد علمی کشور اشاره کرد؛ به این معنا که متاسفانه نتایج تحقیقات ثابت کردهاند که ایران در حوزه تولید علم بهویژه در رشتههای علوم پایه و فنی-مهندسی با تولید علم دنیا و کشورهای پیشرفته فاصله قابل توجهی دارد.
استقبال دانشجویان از آثار ترجمهای
وی ادامه داد: در شرایطی که مدرسان دانشگاه، دانشجویان را به تهیه کتابها و منابع ترجمهشده از منابع معتبر بینالملل بهعنوان منابع درسی ترغیب میکنند، بهمراتب ناشران دانشگاهی نیز که اغلب آنها با درآمد حاصل از نشر کتابها امرار معاش میکنند، ناگزیر از چاپ کتابهای ترجمهای هستند.
عضو هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در ادامه گفت: ترویج این موضوع هم نوعی فرصت است و هم نوعی تهدید. فرصت، از این نظر که مطالب و محتوای معتبر علمی و پذیرفته شده در سطح بینالملل، در دسترس دانشجویان ایرانی قرار میگیرند، اما تهدید است از این نظر که اگر تنها به مطالب ترجمهشده بسنده کنیم، شمار کتابهای تالیفی در کشور محدود و سطح علمی جامعه با رکود مواجه میشود.
فراهم کردن زمینههای رسیدن به قطب علمی منطقه
پایدار افزود: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در هفته کتاب سال جاری تاکید کرد که ایران باید تا سال 1400 رتبه نخست تولید علم در خاورمیانه را کسب کند. معتقدم تحقق این موضوع به فراهم کردن زمینههای آن نیازمند است. این زمینه را تنها ناشران نمیتوانند فراهم کنند بلکه مانند پازلی است که همه مسوولان و دستاندرکاران فرهنگی باید در شکلگیری آن سهیم باشند.
وی ادامه داد: گسترش فکر و اندیشه، تولید کتابهای فاخر و توزیع مناسب آنها، حمایت دانشگاهیان، ترویج آزاداندیشی و انتشار گستردهتر نشریات از جمله عواملی محسوب میشوند که میتوانند زمینه رسیدن به رتبه نخست علمی ایران تا سال 1400 را فراهم کنند.
تالیف کتاب، معیار ارتقای رتبه علمی
مدیر نشر کتاب دانشگاهی، اظهار کرد: متاسفانه به دلیل حس رقابتی که میان اغلب مدرسان برخی دانشگاهها وجود دارد، شاید هم به دلیل علاقهمندی به مطالعه مطالب تکراری و ترجمهشده، این مدرسان از معرفی آثار تالیفی همکاران خود به دانشجویانشان امتناع میکنند! همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا تعداد کتابهای تالیفی دانشگاهی محدود باشد و آن تعداد محدود نیز با استقبال چشمگیر مواجه نباشند.
عضو هیات مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، با اشاره به سایر مشکلات موجود در حوزه نشر دانشگاهی، گفت: تالیف کتاب از جمله معیارهای ارتقای رتبه علمی مدرسان دانشگاه محسوب میشود. این موضوع هیچ مشکلی ندارد اما معتقدم که کتابی که بهعنوان اثر تالیفی مدرس منتشر میشود، باید حاصل تجربه و تحققات مستمر و در اغلب موارد حاصل سه دهه پژوهش وی باشد.
بازنگری و ویراستاری علمی آثار پیش از چاپ
پایدار افزود: همچنین این اثر باید پیش از انتشار، توسط سایر مدرسان صاحبنظر بازنگری شود و به همت ویراستاران علمی، ادبی و فنی ویرایش شود. تنها در این صورت است که کتابهای تالیفی دانشگاهی از قابلیت توزیع در عرصه بینالملل برخوردار میشوند. البته تحقق این امر، مستلزم حمایتهای اقتصادی از سوی مسوولان فرهنگی کشور است.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که «آیا پیشنهاد میکنید که مسایل مربوط به کتاب، موضوع پایاننامههای دانشجویی قرار بگیرد؟» عنوان کرد: تحقق این موضوع به خودی خود صورت نمیگیرد، چرا که باید مقدمات آن در جامعه فراهم باشد. تاسیس دانشکده نشر یا تحصیلات عالی نشر در کشور، از جمله این مقدمات محسوب میشود. البته به همت اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و دانشکده کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه تهران، از مهرماه سال آینده در رشته مدیریت نشر، دانشجو پذیرفته خواهد شد.
چهارشنبه ۲ بهمن ۱۳۹۲ - ۱۵:۳۹
نظر شما